Top
22/04/2023

Sol Popülizmin Cool Hali: Türkiye İşçi Partisi

Sol popülizm, sınıf bilincinden yoksun bir anti-elitizmdir. Sol popülizmin sokaktan çekilmiş, varoluşunu internet ekolojisinde gerçekleştiren hali de 2017 sonrası yeniden kurulan TİP olarak karşımızdadır. Bir taraftan daha etkili diğer taraftan daha zahmetsiz cool bir solculuk olarak Türk siyasetinin yeni bir fenomeni olarak dikkat çekmektedir. Aslında TİP'in görünürlüğünü sağlayan HDP'nin adını bile duymadığımız küçük sol partilere "Türkiyelileşme stratejisi" bağlamında parlamentoda yer açması olmuştur. TİP milletvekilleri bu fırsatı en iyi kullananlar arasında oldu. 1965 seçimleri sonrasında ilk TİP'in parlamento çatısı altındaki performansını hatırlatan sempatiyi sosyal medyanın sağladığı imkanlarla mümkün kıldılar. Fakat içinden çıktıkları kabuğu beğenmeyen bir tavırla aynı ittifakta yer aldıkları HDP ile beraber Yeşil Sol Parti (YSP) listelerine girmediler.

TİP'in YSP listelerinde HDP'in ısrarına rağmen yer almaktan imtina etmesi aslında HDP'in Türkiyelileşme stratejisini sıkıntıya sokmaktadır. Emek ve Özgürlük İttifakının seçim mahalli olarak HDP yerine YSP'yi tercih etmesi ise sadece kapatma davasından kaçınma ile açıklanamaz. YSP Türkiyelileşme stratejisinin bir aşaması olduğu kadar özellikle Batı kamuoyuna verilmesi gereken demokratiklik mesajıdır. TİP'in HDP ile aynı çatı altına girmektense adeta evin önündeki sundurmayı tercih etmesi mesajların ilki olan "Türkiyelileşme" iddiasının sınırlarını çizerken, Batı kamuoyuna verilen demokratikleşme mesajına ise ortak olunduğunun göstergesi olarak okunabilir. Bu arada Türk solunun demokratikliği laikçilik olarak anladığının altını da çizmek gerekiyor. Kemalistlik, anti-emperyalizm, sınıfsallık, devrim konularında her daim anlaşamasalar da laikçilik Türk solunun fraksiyonlarının ortak paydasıdır. Zira Türk solunun hassasiyeti eşitlikten ziyade özgürlüktür. Özgürlük ise onlar için daha ziyade seküler yaşam tarzının korunması demektir. Bu nedenle Türk solu sınıfsal olarak işçilerden daha çok yaşam tarzı hassasiyetine sahip beyaz yakalı orta sınıftan destek bulmaktadır.

TİP'in yeni versiyonu ise 60'lardaki vicdan sosyalistlerinden farklıdır. 60'larda Kemalist ailelerin vicdanlı çocukları ideolojik bağlamda sosyalistleşirken Kemalist bir stratejiyle yukarıdan aşağı toplumu değiştirmeyi düşünmüşlerdi. Günümüz TİP'i ise mavi yakalılardan ziyade beyaz yakalı muhaliflerin patronlardan çok iktidara yönelmiş anti-elitizmidir. Oysa sosyalist teori siyasal iktidarı da sermayenin bir parçası olarak görür. Asıl hedef sermaye iken yeni TİP'in en önemli desteği sermayeden gelmektedir. Dahası kimi patronların da doksanlardaki Yeni Demokrasi Hareketi gibi sempatisini kazanmaktadır. Farkı ise YDH, liberallerin solculaşmasıyken bugün TİP, solun liberalleşmesidir. Zira onlar için de özgürlük, eşitliğin önündedir. TİP lideri Erkan Baş'ın "Yaşamak için Sosyalizm" sloganı/kitabı yaşamın kendisini kutsayarak teoriden arınmış fedakârlık gerektirmeyen bir özgürlüğü imlemektedir. TİP siyaseti 60'lardaki idealist komünistler gibi gelecekte kurulacak bir özgür dünya için kendilerini feda etmekten ziyade anı özgürce yaşayan bir cool ergenlik halidir.