Da­nış­tay Baş­ka­nı Hü­se­yin Ka­ra­kul­luk­cu, pa­zar­te­si gü­nü yaş had­din­den emek­li­ye ay­rı­lı­yor. Gö­rev dö­ne­min­de hep hü­kü­me­te ya­kın açık­la­ma­la­rıy­la dik­kat çe­ken Ka­ra­kul­luk­cu, ne­re­dey­se ilk kez hü­kü­met yet­ki­li­le­rin­den fark­lı açık­la­ma­lar yap­tı. Di­ye­cek­si­niz “Bu­nu da mı söy­le­me­sin. So­nuç­ta söy­le­di­ği Ana­ya­sa hük­mü­dü­r”.
Ül­ke­de Ana­ya­sa, ya­sa, yö­net­me­lik­le­rin ayak al­tı­na alın­dı­ğı ya da du­ru­ma gö­re ya­sal dü­zen­le­me­le­rin ya­pıl­dı­ğı­nı bi­li­yo­ruz. Böy­le bir or­tam­da mah­ke­me ka­ra­rı şöy­ley­miş, böy­ley­miş din­le­yen kim? An­cak biz yi­ne de ger­çek du­ru­mun bi­lin­me­si için Ana­ya­sa'nın 138. mad­de­si­nin 4. fık­ra­sı­nı oku­ya­lım:
“Ya­sa­ma ve yü­rüt­me or­gan­la­rı ile ida­re, mah­ke­me ka­rar­la­rı­na uy­mak zo­run­da­dır. Bu or­gan­lar ve ida­re, mah­ke­me ka­rar­la­rı­nı hiç­bir su­ret­te de­ğiş­ti­re­mez ve bun­la­rın ye­ri­ne ge­ti­ril­me­si­ni ge­cik­ti­re­mez.”

Ka­ra­rın ter­si ol­sa bi­le…

Ge­zi Par­kı ko­nu­sun­da sa­vun­ma alı­nın­ca­ya ka­dar yü­rüt­me­nin dur­du­rul­ma­sı ka­ra­rı ve­ril­di. Ya­ni ni­ha­i ka­rar he­nüz ve­ril­miş de­ğil. Önem­li olan bun­dan son­ra yar­gı­nın ta­raf­sız ve ba­ğım­sız ola­rak ka­rar ver­me­si­dir. Baş­ba­kan dün yap­tı­ğı ko­nuş­ma­da, yar­gı­ya me­saj­lar ve­rir­ken, “Yar­gı ge­re­ği­ni yap­ma­lı­dı­r” di­yor­du. Baş­ba­ka­n'­ın bu söz­le­ri­ni Ge­zi Par­kı için yar­gı­ya bir me­saj ni­te­li­ği ta­şı­dı­ğı bi­çi­min­de yo­rum­la­yan hu­kuk­çu­la­rın da az ol­ma­dı­ğı­nı sa­nı­yo­rum.
Yü­rüt­me­nin dur­du­rul­ma­sı ka­ra­rı de­vam et­tik­çe, ya­pı­la­cak bir re­fe­ran­dum yü­rüt­me ka­ra­rı­nın ter­si­ne so­nuç ver­miş ol­sa bi­le uy­gu­la­na­maz. Ya­ni re­fe­ran­dum ya­pıl­sa bi­le so­nu­cu de­ğiş­tir­mez.
Da­nış­tay es­ki Baş­ka­nı Nu­ri Alan, “Yar­gı ka­rar­la­rı­nın mut­la­ka uy­gu­lan­ma­sı ge­re­kir. Or­ta­da bir yar­gı ka­ra­rı var­ken, halk oy­la­ma­sın­da bu­nun ak­si­ne ka­rar çık­sa bi­le bu du­rum, yar­gı ka­ra­rı­nın uy­gu­lan­ma­ma­sı­nı ge­rek­tir­mez. As­lın­da yar­gı ka­ra­rı var­ken halk oy­la­ma­sı­nın da ya­pıl­ma­ma­sı ge­re­kir. İda­re­nin, yar­gı ka­ra­rı­nı uy­gu­la­ma dı­şın­da baş­ka bir se­çe­ne­ği yok­tur. Ana­ya­sa'nın 138. mad­de­si yar­gı ka­rar­la­rı ara­sın­da her­han­gi bir ay­rım yap­ma­dı­ğı­na gö­re ara ka­rar­la­rı­nın, her tür­lü yü­rüt­me­yi dur­dur­ma ka­rar­la­rı­nı ve esa­sa iliş­kin ka­rar­la­rı­nı uy­gu­la­mak zo­run­da­dır. Yar­gı ka­ra­rı­na kar­şın yi­ne ka­mu­oyu yok­la­ma­sı ya­par­sa­nız, bu ka­rar da yar­gı ka­ra­rı­nın ter­si­ne çık­sa bu­nu da uy­gu­la­ya­maz­sı­nı­z” de­di.

Hep­si po­li­sin üs­tü­ne ka­la­cak

Ge­zi Par­kı'n­da baş­la­yan ve tüm il­le­re ya­yı­lan ey­lem­ler, po­li­sin hal­ka na­sıl dav­ran­dı­ğı­nı in­san­la­rın ya­şa­ya­rak gör­me­si­ni sağ­la­dı. Ha­ya­tın­da he­men hiç ey­le­me ka­tıl­ma­mış, po­lis­le kar­şı kar­şı­ya gel­me­miş in­san­lar po­li­sin top­lum­sal olay­lar­da na­sıl dav­ran­dı­ğı­na ta­nık ol­du. Üni­ver­si­te­de öğ­re­nim gö­ren oğ­lu­nun, hak­kı­nı ara­mak için so­ka­ğa çı­kan me­mu­run, iş­çi­nin ne­ler çek­ti­ği­ni “tek adam­lı­ğa­” kar­şı tep­ki­si­ni or­ta­ya ko­yan her­kes öğ­ren­miş ol­du.
Baş­ba­kan Tay­yip Er­do­ğa­n'­ın “Be­nim po­li-­
si­m” sö­zün­den ina­nın po­lis­ler de çok ra­hat­sız. Hat­ta bu söz­le­ri ne­de­niy­le Baş­ba­ka­n'­a öf­ke­li­ler… Baş­ba­kan, birçok ke­sim­de ol­du­ğu gi­bi po­lis­ler için ver­di­ği söz­le­ri de ye­ri­ne ge­tir­me­di.
İs­tan­bu­l'­da baş­la­yan ve he­men tüm il­le­re ya­yı­lan gös­te­ri­ler po­li­si hay­li yor­du. Po­li­sin ne ko­şul­lar al­tın­da gö­rev yap­tı­ğı­na, gös­te­ri­le­re ka­tı­lan­lar da ta­nık ol­du. Po­li­se “da­ğı­tı­n” de­nil­di­ği za­man on­la­rın ara­sın­da da ala­bil­di­ği­ne za­lim dav­ra­nan­lar çı­kı­yor. He­le ne ol­duk­la­rı bel­li ol­ma­yan eli so­pa­lı­la­ra ne de­me­li?

Emir ve­ren­ler­den he­sap so­rul­ma­lı

Bı­ra­kın yal­nız “o­ran­tı­sız gü­ç”­ü, gö­rül­dü ki po­lis “yay­gı­n” bir bi­çim­de şid­det uy­gu­lu­yor. Bu­nu yal­nız İs­tan­bul Tak­si­m'­de, An­ka­ra Ku­ğu­lu Par­k'­ta de­ğil İs­tan­bul Çağ­la­yan Ad­li­ye­si önün­de de gör­dük. Avu­kat­la­rın po­lis ta­ra­fın­dan yer­ler­de na­sıl sü­rük­len­di­ği­ne ta­nık ol­duk.
Olay­la­rın baş­la­dı­ğı gün, po­li­se “da­ğı­tı­n” em­ri­ni ve­ren, on­la­rı da­ha sert dav­ran­ma­ya yö­nel­ten­le­rin, ya­rın her şe­yi po­li­sin üze­ri­ne ata­ca­ğı­nı, bu işin suç­lu­su­nun po­lis ola­ca­ğı­nı be­lirt­miş­tik. Ni­te­kim, ka­mu­oyu bas­kı­sı­nı dik­ka­te alan yet­ki­li­ler, po­lis­ler hak­kın­da so­ruş­tur­ma­lar açı­yor. Ama unut­ma­sın­lar ki, si­vil po­lis­le­rin eli­ne çi­vi­li so­pa ve­ren­ler ve on­la­rın bu şe­kil­de gö­rev yap­ma­sı­nı is­te­yen­ler­den de mut­la­ka he­sap so­ru­la­cak­tır. Ni­te­kim bu ko­nu­da ya­pıl­mış suç du­yu­ru­la­rı­nı cum­hu­ri­yet sav­cı­lık­la­rı mut­la­ka dik­ka­te ala­cak­tır.

“Ku­ğu­suz Par­k”­ın son du­ru­mu

Adı “Ku­ğu­lu Par­k” ol­sa da, ey­lem­ler­le bir­lik­te ku­ğu­lar, kaz­lar gaz­dan et­ki­len­di­ği için gö­tü­rül­dü. Şim­di­nin “Ku­ğu­suz Par­kı­”n­da gün­düz ten­ha olu­yor ama ak­şam sa­at­le­rin­den iti­ba­ren ha­re­ket­li­lik baş­lı­yor. Po­li­sin tu­tu­mu­nu da an­la­mak zor. Kı­zı­la­y'­a gi­diş yo­lu­na ba­ri­kat kur­ma­la­rı­na ak­şam sa­at­le­rin­de izin ve­ren po­lis, da­ha son­ra bun­la­rı kal­dır­mak için genç­ler­le kar­şı kar­şı­ya ge­li­yor. San­ki bu po­li­sin bir tak­ti­ği gi­bi gö­zü­kü­yor.
Ku­ğu­lu Par­k'­ta sim­ge ey­lem­ci­ler de var. Bun­lar ara­sın­da 70 ya­şın­da­ki bir ka­dın genç­ler­le bir­lik­te Ku­ğu­lu Par­k'­ta üze­rin­de bat­ta­ni­yey­le sa­bah­la­yan­lar ara­sın­da. Ey­lem­le ye­tin­mi­yor, on­la­ra yi­ye­cek de ta­şı­yor.
Gös­te­ri­ler bit­se bi­le bun­dan böy­le po­lis Ku­ğu­lu Par­kı hiç boş bı­rak­ma­ya­cak. Çün­kü İs­tan­bu­l'­un Ge­zi Par­kı ney­se An­ka­ra'nın Ku­ğu­lu Par­kı da öy­le…