Anayasa Mahkemesi “10 yıl tutukluluk olmaz” dedi ve bunun indirilmesini istedi. Tutuklulukta 5 yılını dolduranların yeni bir yasal düzenleme yapılması beklenmeden tahliye edilebileceği belirtildi. Ancak, Adalet Bakanlığı öyle bakmıyor. Ceza Muhakemeleri Kanunu'nun (CMK) 102/2 maddesinde “Ağır ceza mahkemesinin görevine giren işlerde, tutukluluk süresi en çok iki yıldır. Zorunlu hallerde ceza 3 yılı uzatılabilir” deniliyor. Yani 5 yıl. Yargıtay 9.Ceza Dairesi, “devlet güvenliğine, anayasal düzene, milli savunmaya, devlet sırlarına karşı suçlar” bakımından, tutukluluk süresini, 10 yıl olarak belirledi. Bu yorum, sanık aleyhine olabilecek en uç nokta. Anayasa Mahkemesi, CHP'nin başvurusunu dikkate aldı, 10 yıl olan tutukluluk süresinin 5 yılı aşmamasını öngördü. İşte, bunun için yasal düzenleme yapılması için hükümete bir yıl süre tanıdı.
Ölçüsüz bulundu
Anayasa Mahkemesi, CHP'nin başvurusu üzerine ceza indirimine karar verdi. Anayasa Mahkemesi'nin bir yetkilisi, mahkeme kararını SÖZCÜ'ye şöyle açıkladı: “Yasada 5 yıl olan tutukluluk süresini, Yargıtay terör suçları için 10 yıl olarak değerlendirdi. Bu kadar uzun tutukluluk, demokratik bir ülkede olmaması gerekir. Bu düşüncelerle mahkememiz oybirliği ile 10 yıl tutukluluğu fevkalade ağır ve fevkalade ölçüsüz bir süre olarak değerlendirdi ve bunun iptaline karar verdi.
Süre vermek zorundayız
Merak edilen, hükümete yasal düzenleme yapılması için niçin süre verildiğidir. Mahkeme, eğer yasanın ilgili maddesini iptal ettiğinde, yeni düzenleme yapılması için süre vermemiş olsaydı, terör suçlarıyla ilgili konuda bir boşluk doğacaktı. Yani terör suçlarından tutuklu olanlar en fazla ne kadar yatabilir bu konuda bir kural olmadığından dolayı bir boşluk doğacaktı. İşte biz böyle boşluk doğacak durumlarda ‘bir an önce sen bu konuda yeni bir hazırlık yap derhal yeni düzenleme yap' diye yasa koyucuya süre veriyoruz. Son kararda da bu nedenle hükümete yasal düzenleme için bir yıl süre verildi. Ne olacak bu düzenleme yapılıncaya kadar? İptal ettiğimiz yasa maddesi bu süre içinde geçerliliğini sürdürecek. Eğer sürdürmezlerse dediğiniz hukuksal boşluk doğuyor. Dolayısıyla yaptığımız tamamen Anayasa'daki düzen.
Süre 6 yıl da olabilir
Hükümetin, iptal edilen maddelerle ilgili yeni bir düzenleme yapması lazım. Yeni bir düzenleme derken öyle tahmin ediyorum ki daha önce normal suçlar için öngörülen o 5 yıllık süreye belki ‘hadi bu da 6 yıl olur' der. Onun dışında daha fazla bir ceza getirilirse Anayasa Mahkemesi'nin bu konuda nasıl karar verebileceğini bilemem. Kanun çıkarılırken ölçülü olmak gerekiyor. Şöyle bir şey örnek vereyim: Hırsızlıkla ilgili diyelim ki ‘şunları, şunları yapanlara 5 yıl ya da 10 yıl ceza verilir.' Anayasa Mahkemesi bunu son kararında olduğu gibi ölçüsüzlükten iptal etse, yasal düzenleme yapılması için süre vermemiş olsa ne olur? Ertesi gün, o fiili işleyenler cezasız kalacak. İşte anayasa koyucu bunları düşünerek ‘kamu düzeninin gerektirdiği durumlarda yasal düzenleme yapılması için bir yıla kadar süre verilebilir' deniliyor. Şöyle bir şey var: Eğer yasal düzenleme yapılmadan serbest bırakılırlarsa terör suçları için neyi uygulayacaklar? Tutuklulukla ilgili iptalden sonra ‘ben bunu hemen uygulayacağım' denilirse, ne demektir bu? Ben bu yasa yokmuş gibi hareket edeceğim. O andan itibaren de ne yapacak? 5 yıl falan beklemeden tamamını tahliye etmek zorunda kalacak. Boşluk olmasını Anayasa mahkemesi de istemez. Kamu düzenini ilgilendiren bu konuda süre verilmesi gerekiyordu. Tutuklulukta 5 yılını dolduran Ergenekon sanıklarının da tutuklukta geçen süresi dolduğu için tahliye edilebilmesi için yeni yasal düzenleme yapılması gerekecek. Yeni bir yasa yürürlüğe girecek ki ona göre işlem yapılsın. Şimdi bu verdiğimiz bir yıllık süre içinde yasa koyucu bir düzenleme yapmazsa, o zaman kanunsuz kalınacağından dolayı tutuklulukla ilgili herhangi bir süre olamayacak. O yüzden yasa koyucu yasal bir düzenleme yapmak zorundadır. Bunun için bir yıl beklemeye gerek yok. İsterlerse TBMM tatile çıkmadan yasal düzenleme yapabilir.”
Haberal ve Balbay başvurdu
Mehmet Haberal ve Mustafa Balbay'ın şu anda Anayasa Mahkemesi'ne yaptığı bireysel başvuruları var. Bakanlığın savunması geldikten sonra, mahkemenin de hemen kararını vereceğini sanıyorum.” AKP, eğer zamandan kazanmak istiyorsa, CHP'li Ali Rıza Öztürk'ün Adalet Komisyonu'nda bekleyen tutuklulukta geçen sürenin Yargıtay süreci ile birlikte 4 yılla sınırlandırılmasını öneren teklifi bekliyor. Buyurun sıra sizde…
