Yılın ilk dört ayında bütçe açığı 3.1 milyardan 5 milyar liraya yükseldi ve yüzde 63.6 arttı. Açıktaki bu büyümeye bakınca 4 aylık bütçenin pek parlak olmadığı söylenebilir.
FAİZ KAYNAKLI BOZULMA: Ama madalyonun öteki yüzü bize daha farklı bir bilanço sunuyor. Bitişikte yer alan tablodan izlenebileceği gibi, bütçe giderleri arasında raydan çıkan kalem faiz ödemeleri. Bu yıl 4.2 milyar lira daha fazla ödeme yapılmış. Bütçe açığı geçen yıla göre 1.9 milyar artmış. Artışın kaynağı faiz. Yoksa faiz dışı giderlerdeki artış normal ve yüzde 14 düzeyinde. Bütçenin toplam gelirlerindeki artış ise yüzde 15.5'i buluyor ve faiz dışı giderlerin üzerinde artış göstermiş.
ARTIK RAHAT DÖNEM: Faiz giderlerinin bu denli artmasının nedeni ise iç borç geri ödemelerinin ilk dört aya yığılması. Yıllık bazda 141.2 milyar lira borç geri ödemesi yapılacak. İlk dört ayda gerçekleştirilen ödeme bunun yarısını bile geçmiş ve 72.9 milyar lira olmuş. Her aya 18.2 milyar ortalama ödeme düşüyor. Yılın geri kalan 8 aylık döneminde ise toplam 68.3 milyar liralık ödeme yapılacağı tahmin ediliyor. Bu durumda her aya 8.5 milyar liralık ortalama ödeme düşecek. Yani aylık ödeme yarı yarıyadan daha fazla düşecek. Her ay 10 milyar lira daha az ödemede bulunulacak. Tabii bütçeden aynı ölçüde faiz gideri de geri çekilecek. Bunu da mayıs ayı ile birlikte göreceğiz. Bütçede asıl rahatlama yaratacak unsur da bu.
VERGİLER DÜŞTÜ: Bunun dışında bütçenin vergi gelirlerindeki artış yüzde 10'da kalmış. Diğer kalemlerin ciddi altında. Bu da bize geçmiş dört aylık dönemde ekonomik aktivitenin iyice yavaşladığını, hatta son dönemin en düşük düzeyine indiğini gösteriyor. Merkez Bankası'nın da beklentisi ve tahmini yılın ikinci çeyreğinden itibaren ekonomik aktivitenin giderek canlanacağı ve bu yılın her çeyreğinde artarak devam edeceği yönünde. Mayıs ortası itibarıyla gerçekleşmeler de bu yönde. Ama Yunanistan'ın yeniden tetiklemesi nedeniyle Avrupa krizinin derinleşmesi halinde durum tersine dönecekse o zaman başka önemli sorunlarımız ön plana çıkacak demektir. İhracatın darbe yemesi nedeniyle dış açığın düşmemesi, büyümenin toparlanamaması ve istihdam artışının sürmemesi gibi.

Başka sorun çıkmasın yeter

Büyüme normale dönecekse vergi gelirleri toparlayacak demektir. Aylar ilerledikçe faiz giderleri de düşecek ve normal koşullarda bütçe kendini toparlayacak. Ancak bir referandum veya başkanlık kampanyası gündeme gelirse bunun bütçeyi bozucu etkisi olabilir. Buradaki sınır da milli gelirin yüzde 3'ünü aşmayan bir açıktır. Bu da AB kriteridir. Milli gelirin yüzde 1.5'i yerine yüzde 3'ünü aşan bir bütçe açığı ekstra risk yarayabilir, fiyatların içine girer. O sınıra kadar sorun yok.

SONUÇ: "Pulun varsa herkes kulun, pulun yoksa yamandır yolun."Türk atasözü