Yönetimsel hatalar, seçimler, terör, hukuksuzluk… Sonuç? Kesinleşen 2015 rakamlarına göre yabancılar hisse senedi ve devlet iç borçlanma senedi satışında rekor kırdılar. Göçmen kuşlar gibi ülkeyi terk ettiler…
2015'de yabancıların hisse senedindeki net satışları 2.4 milyar doları, devlet iç borçlanma senedindeki satışları ise 7 milyar doları buldu. Toplamda 9.4 milyar dolar kaçtı gitti… Hem de dünyanın en yüksek faizleri bizdeyken… Umurlarında olmadı…

MERKEZ KÂR GİBİ ERİDİ

Merkez Bankası rezervlerinde durum daha da fena… Sözde rezervleri artırmaya çalışıyoruz. Oysa 2015 yılında altın rezervleri 2.5 milyar dolar, döviz rezervleri 11 milyar dolar azalmış durumda.
Şimdi gelelim “Türkiye'nin dış borcu fazla ama bunun çoğu özel sektörün” diyenlere… Kamu dış borcu mu ödendi de döviz rezervi azaldı? Hayır!
Peki, bize ne özel sektörün borcundan, alan ödesin kardeşim, diyebilir miyiz? Hayır! Ödemek için dış borç alan ne yapacak? Elindeki TL'yi Türkiye'de dövize çevirecek. Yine Türkiye'nin elindeki döviz azalacak.

KAMUNUN BORCU AZ DEĞİL!

Kamunun dış borcuna gelince… Aslında açıklanandan çok daha fazla… Zira cazip faiz oranlarımıza tutulmuş sıcak para borçtan sayılmıyor. Yabancı yatırımcı, Türkiye'ye döviz getirip bozduruyor ve iç borçlanma senetlerimizden alıyor. Söz konusu alışveriş sonucunda kamu, içeride dış borç almış oluyor…
Döviz talebi, ister kamudan, ister özel sektörden gelsin, dengeleri bozmaya, kurları yükseltmeye aday bir tehlike oluşturuyor. Bu nedenle kamu veya özel dış borcu değil, Türkiye'nin toplam dış borcu önemlidir.

GÖRÜNMEYEN KÂR TRANSFERİ

İşin başka bir boyutu daha var. Senin ihracatının yarısını, Türkiye'deki yabancı şirketler yapıyor. Bunlar çok uluslu şirketler… Tamam, para ilk etapta Türkiye'ye geliyor ama kâr transferi olarak da çıkıyor. İşte bu kâr transferleri dengeleri her yıl biraz daha bozuyor.
Şimdi buraya dikkat! Bahsettiğimiz yabancı şirketler, çoğu zaman dışarıdan getirdikleri ara malların fiyatlarını yüksek göstererek ve Türkiye'deki kârlarını düşük tutarak, kârlarının bir kısmını gizlice transfer ediyorlar. Sır mı? Bilmeyen yok!

BİLİNDİK YÖNTEM YÜRÜRLÜKTE

Nasıl yapıyorlar? Şirket, Türkiye'de mal üretiyor ve 10 liraya mal ediyor. Ürettiği malın yüzde 80'inde yerli girdi kullanırken, yüzde 20'sini ithal ediyor.
İthalatı da yine kendine bağlı şirketten yapıyor. Normal şartlarda 2 liralık malı, 8 liraya ithal edince kâr otomatik olarak yurtdışına aktarılmış oluyor.
Sen huzuru bozar, devamlı didişirsen, hukuku işletmez, ihtiraslarınla toplumu birbirine düşman edersen olacağı budur.