Neredeyse her tarafı dağlarla çevrili olan Anadolu’nun kar ile imtihanı hep büyük eziyetlerle geçmiştir. Kar hep zorluklar yaşatmıştır Anadolu’ya. Zaten geçim derdinde olan halk için kış demek; yakacak, kalın giysiler ve stoklanmış yiyecek demektir. Belki de bu yüzden ülkemizde pek sevilmez kış mevsimi. Kar ancak ‘kış tatili’ne gidebilenler için eğlencelidir.
Maalesef ülkemizin tekdüze turizm anlayışı kış turizmine de sirayet etmiş. Türkiye’de kış turizmi dediğimizde aklımıza gelen tek aktivite ‘kayak’... Ancak kış aylarında şehirlerin pis havasından kaçıp, ülkenin dört bir yanına yayılmış muhteşem dağlarına ve ormanlarına gidebilen ‘outdoor insanları’(!) gördükleri manzaranın ihtişamı karşısında bu bölgelere âşık olurlar. Ayrıca görürler ki, Anadolu’da karda sadece kayak yapılmaz.
Binlerce yıllık tarihi ve yüzlerce medeniyeti bünyesinde barındırmış olan Anadolu, bakan değil gören gözlere kış aylarında da birçok sürpriz sunar. Binlerce yılda oluşmuş yerel kültürün zenginliğini bilenler için Anadolu, belki de dünyanın en ilginç coğrafyasıdır. Özellikle Doğu Karadeniz’de, Rize-Artvin çevresinde kış aylarında birçok etkinlik düzenlenir.
Karadeniz halkı zorlu ama muhteşem güzellikteki doğasıyla uyum içinde yaşar. Ona saygı duyar ama onunla eğlenmeyi de bilir. ‘Kar Şenlikleri’ tam da böyle etkinliklerdir.
Kar Şenlikleri’nin yapıldığı, Rize Çamlıhemşin’deki Ayder Yaylası Trabzon Havaalanı’na 165 kilometre uzaklıkta ve 1350 metre yükseklikte, muhteşem çam ormanlarıyla çevrili bir doğa harikası... Bence Türkiye’nin en görkemli doğasına sahip olan Fırtına Vadisi’ne komşu olan ve neredeyse komşusu kadar güzel bir doğaya sahip olan Ayder Yaylası’na ulaşım da diğer yaylalara göre daha kolay. Bu yüzden bölgenin turizm merkezi. Elbette bu kadar çok otelin ve binanın olması bu muhteşem doğaya tezat. Maalesef turizmle tanışan her yer otellerin istilasına uğruyor. Bizde ev pansiyonculuğu ve küçük otel anlayışı gelişmediği için turizm dendiğinde akla ilk gelen ‘otel dikmek’ oluyor, (Bu konuda dünyada en başarılı örnekler İtalya’da Toscana, Fransa’da da Provence bölgeleri.) Ancak yine de ağaç kaplı dış cepheleriyle beton denizi görünümündeki diğer turizm merkezlerine göre daha iyi durumda olduğunu kabul etmek gerekiyor. Benim bu bölgede turizm yapan arkadaşlara tavsiyem, muhteşem ‘Fırtına Vadisi Konakları’nı kullanmaları ya da bu konaklara benzer mimari ile otellerini yapmaları. 

Yaz kış, tulum kemençe
Çamlıhemşin Kaymakamlığı, Belediye Başkanlığı ve Çamlıhemşin Doğa Sporları Kulübü tarafından bu yıl altıncısı düzenlenen ‘Ayder Kardan Adam Şenliği’ne katılım yalnızca Rize ve Artvin’den gelenlerle sınırlı değil. Türkiye’nin dört köşesinden gelenlerin amacı hem 2 gün süren şenlikteki eğlencenin parçası olmak hem de Doğu Karadeniz’in etkileyici doğasında zaman geçirmek.
Şenliğin olmazsa olmazı tulum, kemençe ve horon! Anlayacağınız Karadeniz yaylalarında yazın yapılan eğlence kışın da devam ediyor.
Bölgedeki bir diğer kış şenliği ise ‘Kar Üstü Karakucak Güreşleri’... Artvin Şavşat’a 10 kilometre uzakta olan Veliköy’de 18 yıldır düzenlenen şenlik ile geçmişi yüzlerce yıl öncesine dayanan ‘Kar Güreşleri’ geleneği yaşatılmaya çalışılıyor. Orta Asya’nın soğuk ve sert geçen kış mevsimlerinde, dayanıklılığı arttırmak ve en zor koşullara meydan okumak için yapılan bu güreşler Karadeniz’de yüzlerce yıldır düzenlenmekte. 

Karda güreş marka olabilir
Veliköy, ladin ve çam ormanlarıyla çevrilmiş bir cennet. Artvin’in, ‘kışın ulaşılabilen’ şanslı köylerinden biri. Veliköy’de yapılan ‘Kar Üstü Karakucak Güreşleri’nde sporcular, soğuğa rağmen, kıspetten başka şey giymiyorlar ve rakip kadar doğaya da meydan okuyorlar. Ayaklarında da kaymamaları için yün çorap oluyor.
Karakucak, serbest stilde, yağ sürülmeden yapılan en eski ve geleneksel Türk güreşi... Farklı vücut ağırlıklarına göre kategorilere ayrılan karakucak güreşinde bir taraf yenene kadar güreş devam ediyor.
Bu organizasyona dünyadan da birçok güreşçi katılıyor. ‘Tekdüze’ bulunduğu için olimpiyatlardan kaldırılması gündeme gelen güreşin geleceği bence bu ilginç organizasyonlardadır. Eğer bu şenlik yerel unsurlardan vazgeçilmeden evrensel değerleri de düşünerek yapılmaya devam ederse, ‘Kırkpınar’ gibi dünyada bilinen bir etkinliğe dönüşebilir.
‘Kültür Turizmi’ için yepyeni olanaklar sunan bu tarz festivallerin tüm Türkiye’ye yayılması gerekiyor. Yöneticilerin üzerine düşense, bu etkinlikleri tanıtmak ve desteklemek...

İSMAİL ŞAHİNBAŞ
(İZ TV Belgesel Yapımcısı ve Sırtçantam Dergisi Genel Yayın Yönetmeni)
“Yıllardır yaptığım çalışmalarda her zaman Türkiye’nin zengin doğasını ve kültürünü anlatmaya çalıştım. Hem dergi yazılarımda hem de belgesellerimde bu iki öğeyi birleştiren konuları seçtim. Memleketim Doğu Karadeniz’de yıllardır yapılan bu kar şenlikleri tam da bu dediğim iki unsuru bünyesinde barındırıyor. Karadeniz dağlarının eşsiz coğrafyası ve muhteşem manzarası eşliğinde yapılan bu kış şenliklerini mutlaka görmelisiniz.”