Memleketin yüzde 61’i plaj hallerini günah saydığına göre henüz mayo özgürlüğüne kavuşmuş değiliz. Erkeğin cinsel şiddetine maruz kalmadan sürtükçe giyinme hakkını savunacak halimiz yok. Ama biliyorsunuz dünyada böyle bir hareket de var. Genç feministlerin yürüttüğü bir hareket. Eski tüfek feministlerin bir kısmı kızları destekliyor. Fakat kimine göre hiç de eşitlikçi bir hareket değil. Bakalım her ırk ve sınıftan kadın özgürlük arayışını böyle ifade edebilir mi?
Amerikalı feministler sutyenleri atalı 40 yıldan fazla zaman oldu. Amaç, Miss America yarışmasını protesto etmekti. Kadını cinsel objeye çeviren bütün “işkence aletlerini” çöp kovasına atmışlardı. Sutyen, korse, topuklu pabuç, Playboy dergileri, tencere ve tava, ne varsa. Şimdi torun feministler, o “işkence aletlerini” kuşanıp özgürlük mücadelesi veriyor. Üzerlerinde iç çamaşırları, provokatif fetiş nesneleri “sürtük olma hakkına” sahip çıkıyorlar. Hikâyeyi kısaca tekrarlayalım: Toronto’da bir polis memuru üniversiteli kızlara “tecavüze uğramak istemiyorsanız, sürtük gibi giyinmeyin” diyor. Sinir bozucu bu tek cümleden yeni bir feminist hareket doğuyor. Önce Toronto’da yapılıyor sürtük yürüyüşü. Binlerce kadın ve bir kısım erkek sokaklara taşıyor. Sonra ABD, İngiltere, Avustralya’ya yayılıyor. O gün bugündür, dünyanın dört bir yanında 75 şehir sürtük yürüyüşleriyle sarsılıyor. Bir kadının, bugüne kadar hep küfür diye ağızlardan savrulan bir kavrama, bedenini de ortaya koyarak sahip çıkmasını anlamak kolay değil tabii. Nitekim feminist cephede tartışma açılıyor. Eski tüfek feministlerden Germaine Greer, bu yeni özgürleşme hareketine sonuna kadar destek veriyor. “Cinselliği özgürce yaşayan kadınlar yıllarca sürtük damgası altında ezildi. Erkekler sürtüklüğün tadını çıkarır, kadınlar ise fantezilerini eyleme geçirme hakkından mahrumdur. İşte şimdi kendilerine sürtük diyerek, erkekler kadar ‘pis’ olma hakkına sahip çıkıyorlar” diye yazıyor. Washington Post’ta Jessica Valenti, “Feminizm nihayet köklerine döndü. Son 20 yılın en başarılı hareketi, geleceğe ışık tutuyor. Sürtüklerin de saygı göreceği günler gelecektir” diyor.
ERKEKLERE SÖYLEYİN...
Ama bu hafifmeşrep hava kimi kadınları rahatsız ediyor. Feminist teori üzerine çalışmalarıyla tanınan Rebecca Traister, New York Times’a yazdığı makalede, “Ortalıkta don sutyen dolaşabilmek bir zafer değildir. Çünkü toplum genç kadınlara zaten bu gözle bakar” diyor. Ayrıca genç feministleri, ırk, sınıf ve kadınların kendi bedenlerine yönelik algıları konusunda da vurdumduymaz davranmakla suçluyor. Farklı ırk, sınıf ve fiziksel özelliklere sahip kadınların özgürlük yolunda kendilerini bir sürtük olarak ifade etmekte güçlük çekebileceğini söylüyor Bununla birlikte sürtük yürüyüşünün ardındaki öfkeye sonuna kadar destek veriyor. Çünkü “Sürtükçe davranırsan, tecavüzü hak edersin” anlayışı artık damarlara yayılmış durumda. Ve öyle evrensel ki. Mesela New York’ta bir kadın tecavüze uğruyor, karakola gidiyor, Ancak içkili olduğu için polis inanmıyor sözüne. Daha beteri de var. Teksas’ta 11 yaşında bir kız çocuğuna tam 19 erkek tecavüz ediyor. İnanılır gibi değil ama, komşular “O kız makyaj yapar, 20 yaşındakiler gibi açık saçık gezerdi” diyebiliyor. İskoçya’da bir ilkokul, kız çocuklarını pedofillerden korumak için etek boylarını uzatıyor. Biz de, “Dekolte giyinen kadın, tecavüzde suça ortaktır” sözünü birkaç gün tartışıp rafa kaldırdık, değil mi? Üstelik bu görüş erkeklerin tekelinde değil. Kadınlar da sahip çıkıyor. İngiltere’de yapılan bir araştırmaya göre kadınların yarısı, tecavüz kurbanlarını da kabahatli buluyor. Ankete konu olan mağdurların 18-24 yaş grubundan olduğunu belirtelim. Genç insanlara yönelik korkunç bir önyargı. Ve sürtük yürüyüşlerini yapanların büyük çoğunluğu da o yaş grubundan. O genç feministlere başka uyarılar da var. Pornoya karşı mücadele eden Gail Dines ve Wendy J. Murphy, The Guardian’da şöyle yazıyor: “Sürtük yürüyüşü cinsel özgürlük değil, pornografik tüketime alet olmaktır. Kadınlar, sürtük olmak için değil, şiddeti lanetlemek için sokaklara dökülmelidir.” Sürtük yürüyüşlerini başlatan Torontolu kızlar bu eleştirileri hak etmiş olabilir ama, onlar da haksız değil; “Bize nasıl giyineceğimizi söylemeyin, erkeklere tecavüz etmemelerini söyleyin” diyorlar. Hepsi bu.
