Her yıl 560 bin ton çiklet çiğneniyor yeryüzünde. Bu belki çevre felaketi yaratacak kadar büyük bir miktar değil ama temizliği masraflı. 2012 Olimpiyatı'na hazırlanan Londra, 3 kuruşluk çikletleri sokaktan kazımak için servet harcıyor

Güzel ve gergin ülkem o küçük krizlerinden birini yaşamayabilirdi. ' Çiklet icat edilmemiş olsaydı. Başbakan'ın kızı Sümeyye Erdoğan'ın tiyatro polemiğini kastediyorum. Polemiğin müsebbibi bir çiklet. Peki hiç mi faydası yoktur çikletin? Vardır. Mesela iyi gerdan jimnastiği yaptırır. Gıdı eritmeye birebirdir. Saatlerce çiğnersen. Bilimselliği var mı, bilmiyorum.
Temel gıda maddesi değildir, ancak bilimsel araştırmalara göre özellikle şekersiz cinsinin faydaları dörde ayrılır: Asitleri nötralize edip dişleri sağlamlaştırarak ağız sağlığına iyi gelir. Yemek sonrası çiklet çiğneyen çocukların diş çürüme oranı, çiğnemeyenlere göre yüzde 40 daha azdır. Yüksek kalorili abur cubur yerine eğlencelik diye çiğnenirse, diyete yardımcı olur. Konsantrasyon sağlar ve nihayet stresi giderir.
Gerçi bizde strese neden oldu, o başka. Eski çağlardan beri çiğnenir. Yunanlılar, sakızağacının reçinesini çiğnerdi, Kuzey Amerika yerlileri ise ladin ağacınınkini. ABD'de ilk kez 1850'lerde ticari bir ürün olarak satışına başlanan çikletin kaynağı da aynıydı; ladin ağacı.
20 yıl kadar sonra, sürgündeki Meksikalı General Antonio de Santa Anna ile Amerikalı fotoğrafçı Thomas Adams, çiku (sapodilla) ağacının reçinesinden "çikle" (t'si yok) yapıp piyasaya sürdüler. Aslında niyetleri, reçineyi sertleştirip çizme ve araba tekerlekleri için lastiğe dönüştürmekti. Ama başaramadılar. Bunun yerine reçineden "çikle" yaptılar. İçine de karamel kattılar. Böylece çikletler tatlandı.
Aradan yıllar geçti, çiklet Amerikalılarda obsesyon haline geldi. Üreticiler, çikletin hammaddesi olan doğal reçine yerine sentetik polimer kullanmaya başladılar. Bugün, birçok çiklet markasının temel hammaddesini Goodyear üretiyor. Bildiğiniz otomobil lastikçisi Goodyear.
Amerika'da "çikle" tamamen ortadan kalkmadı. Hatta bugün, çevre dostu çiğnemelik olarak yükselişte bile denebilir.

KURTULMANIN YOLLARI
Ancak geri kalan binlerce ton çiklet için aynısını söylemek mümkün değil. Polimer sakızlar yumuşak ve çiğnemesi kolay, ancak doğada yok olmuyorlar. Dünyada yılda 560 bin ton çiklet çiğneniyor. Tamam, büyük bir meblağ oluşturmuyorlar. Kıyas gerekirse; Amerikalılar yılda 3 milyon ton otomobil lastiğini çöpe atıyor. Ancak geri dönüşümü de çok yaygın. Bu lastiklerin sadece onda biri çöplüklerde yakılıyor.
Çikletin geri dönüşümü ise söz konusu değil. Bazı çevreci girişimciler çiklet atıklarından oyuncak üretmek üzere geri dönüşüm teknolojisi geliştirdi. Ancak bunun işe yaraması için, çikletlerden masa altına yapıştırmak ya da sokağa atmak suretiyle değil, özel konteynerlere bırakarak kurtulmak gerekiyor.
O kaldırıma yapışan çikletlerden kurtulmak ise çok meşakkatli bir iş. Londra'yı alın. 2012 Olimpiyatları için, sokakları ayakkabı düşmanı çikletlerden arındırmayı kafaya koymuşlar. Belediyenin buharlı makineleri 3 kilometrelik caddedeki 300 bin çikleti tam 3 ayda temizlemiş. 5 sentlik her bir çikletin temizlenmesi belediyeye 16 sent 3 dolara mal olmuş.
Şimdi Londra'da çiklet dönüştürme kampanyası var. Çevreci Anna Bullus'un geliştirdiği "Gumdrop" kutularının Londra'ya yayılması için kampanya. Yayalar çikletleri yere değil, o pembe kutulara atsın diye.