Ya­şa­mın ken­di­si bir okul, ya­şa­nan­lar bi­rer ders­tir. Ön­ce­le­ri söy­le­di­ği­miz bir de­yi­şi­mi­zi de yi­ne­le­ye­lim “Ya­şam hem ders­tir, hem ders­ha­ne­dir.“ Mut­lu­luk­la­rı, mut­suz­luk­la­rı, ka­za­nım­la­rı ve yi­tik­le­riy­le dol­du­ru­lan za­man, in­sa­nın için­de yüz­dü­ğü sı­nır­sız bir or­tam­dır. Ay­dın­lık ve ka­ran­lık yan­la­rıy­la son­su­za ta­şı­yan bir be­lir­siz akın­tı için­de ol­du­ğu­mu­zu kim­se yad­sı­ya­maz.
Se­vinç du­yu­ran, üzen; kı­van­dı­ran, kır­gın­lık ya­ra­tan; güç­len­di­ren, za­yıf dü­şü­ren ni­ce olay­lar­la ya­şa­mı­mız örü­lür. Ya­pı­sal do­ku­muz­da­ki özel­lik­ler­le ba­şa çık­ma­ya ça­lış­tı­ğı­mız so­run­lar bi­zi ya­rın­la­ra ha­zır­lar. “Ön­le­m“ de­di­ği­miz ge­le­ce­ğe iliş­kin sağ­la­ma ya da ön­le­me ha­zır­lı­ğı ya­şam­sal bir önem ta­şı­mak­ta­dır. Bu­nun son ör­ne­ği­ni SO­MA ma­den kı­yı­mın­da iz­le­dik.
Ate­şi ma­den ocak­la­rın­dan ev­le­re, yü­rek­le­re ta­şı­yan olay, he­pi­mi­zi dü­şün­dür­me­si ge­re­ken bo­yut­la­rıy­la ta­ri­hi­mi­zin ka­ra say­fa­la­rın­da ye­ri­ni ala­cak­tır. Yü­rek­le­ri dağ­la­yan du­ru­mun ger­çek ne­de­ni­ni-ne­den­le­ri­ni bu­lup sap­ta­mak en sağ­lık­lı çö­zü­mün baş­lan­gı­cı­dır. Ma­de­ni iş­le­ten­le­rin çe­liş­ki­li açık­la­ma­la­rı­na ko­şut ik­ti­da­rın açık­la­ma­la­rı inan­dı­rı­cı bu­lun­ma­mış­tır. Si­ya­sal-ak­ça­lı iliş­ki­le­rin ne­ler ol­du­ğu, ya­pı­lan­ma­lar­da ya­kın­lık­la­rın na­sıl ku­rul­du­ğu or­ta­ya çık­mış de­ğil­dir. AK­P'­li sa­yıl­mak için par­ti üye­si ol­mak ko­şul de­ğil­dir.
Acı­ya gö­mü­len­ler­le yar­dı­ma ko­şan­la­rın bi­ber ga­zı, ba­sınç­lı su ve plâs­tik mer­mi­ler­le ko­va­lan­mak is­ten­me­si, bir tür sı­kı­yö­ne­tim uy­gu­la­ma­sı bi­çi­min­de her ye­rin po­lis­ler­le, to­ma­lar­la ku­şa­tıl­ma­sı ge­nel gö­rün­tü­yü de ka­rart­mış­tır. So­ma'da­ki yö­ne­tim uy­gu­la­ma­la­rı hu­kuk­suz­lu­ğun, fa­şiz­min utan­dı­rı­cı yan­sı­ma­la­rı­dır. De­mok­ra­si, ma­den oca­ğı­na, ölen­ler­le bir­lik­te gö­mül­müş­tür. İk­ti­dar, gü­nü­müz Baş­ba­ka­nı­nın ya­dır­ga­nan söz­le­ri ve kı­na­nan dav­ra­nış­la­rıy­la kö­tü not al­mış­tır. So­ma ab­lu­ka­sı ve avu­kat­la­ra yö­ne­lik tu­tum as­la ba­ğış­la­na­maz.

Özet­le

Ki­mi ölüm­ler bir kur­tu­luş ol­sa da ar­ka­da ka­lan­la­rı üz­me­me­si, acı ver­me­me­si dü­şü­nü­le­mez. Ai­le­le­rin acı­sı da pay­la­şı­la­rak azal­tı­lır. An­la­yış, hoş­gö­rü, yal­nız ik­ti­da­rın yan­daş­la­rı için var. Genç­le­rin üze­ri­ne sü­rü­len TO­MA'lar şe­hit­le­rin üze­rin­den ge­çi­ri­len si­lin­dir­ler sa­yı­lır. Ola­sı­lık­lar­dan çok ik­ti­da­rın pro­tes­to edil­me­si­ni en­gel­le­mek için baş­vur­du­ğu gö­rü­len yön­tem­le­rin ge­rek­siz­li­ği, uy­gun­suz­lu­ğu açık.
Tüm ölüm­le­ri yaz­gı­ya bağ­la­mak tam bir sap­tır­ma ve yad­sı­ma­dır. Ya­sal ye­ter­siz­lik­ler, uy­gu­la­ma yan­lış­lık­la­rı, yö­ne­tim boş­luk­la­rı ne var­sa ele alın­ma­lı­dır. Ne ya­zık ki yar­gı­ya et­ki ça­ba­la­rı du­yu­lu­yor. İk­ti­dar yar­gı­yı ya­nılt­ma­ya, yön­len­dir­me­ye, kul­lan­ma­ya kal­kış­ma­ma­lı, yar­gı da bu tür sa­kın­ca­la­ra araç ol­ma­ma­lı­dır. Ölüm­ler her za­man önem­sen­me­li­dir, bir ki­şi de ol­sa, çok ki­şi de ol­sa.

Gö­rü­nüm

Duy­gu­sal­lı­ğı ve par­ti­zan­lı­ğı bir ya­na bı­ra­kıp ger­çek­çi ol­mak, in­san de­ni­len en bü­yük de­ğe­re in­san­lık ge­rek­le­riy­le yak­laş­mak ge­re­kir. Si­ya­set­çi­le­rin kar­şı­lık­lı atış­ma­la­rıy­la, ge­li­şi­gü­zel eleş­ti­ri­ler­le çö­züm ol­maz. İk­ti­da­rı so­rum­lu­luk­tan kur­tar­ma ça­ba­la­rı, bu amaç­la prog­ram­lar, de­meç­ler, ya­zı­lar, top­lan­tı­lar kim­se­yi kur­ta­ra­maz. Da­ha çok sav­sak­la­ma ve sa­kın­ca olur. Bi­lim adam­la­rı­nı, uz­man­la­rı din­le­mek, yan­sız dav­ra­na­cak ki­şi­ler­le in­ce­le­me­ler ya­pı­lıp ya­ban­cı ül­ke­le­rin bu ko­nu­lar­da­ki yön­tem­le­rin­den ya­rar­lan­mak yo­lu iz­len­me­li­dir. İk­ti­da­rın tek­me-to­kat ve teh­dit­ler­le ya­şat­tı­ğı üzün­tü, şe­hit­le­re du­yu­lan acı ka­dar bü­yük­tür.
Acı­lar bir­leş­ti­ri­ci ola­cak­ken ik­ti­da­rın tu­tu­mu yü­zün­den da­ha ayı­rı­cı ol­du. En kö­tü du­rum, ulu­sun ke­sim­le­re bö­lün­me­si­dir. Dü­ze­ni her yön­den ele alıp bo­zuk­luk­la­rı dü­zelt­me­dik­çe bu olay­lar yi­ne ya­şa­nır. İk­ti­dar­lar yi­ne piş­kin­lik ve umur­sa­maz­lık­la kol­tuk­la­rın­da şi­şi­nir.
İk­ti­dar, “Ya­vuz hır­sız ev sa­hi­bi­ni bas­tı­rı­r“ sö­zü­nü anım­sa­tan bir tu­tum­la, red­det­ti­ği CHP öner­ge­si­ni unu­tup ken­di­si araş­tır­ma öner­ge­si ve­ri­yor. Tek­me atan yar­dım­cı, he­kim ra­po­ru ala­bi­li­yor. Sa­kın­ca­la­rı, söz­cü­ler sı­rı­ta­rak sa­vu­nu­yor. Vic­dan­lar mı taş­laş­tı? Güç sar­hoş­lu­ğu, de­li­li­ği mi var? Sap­ta­mak güç. Pa­ra ka­ra ol­ma­ma­lı, ya­ra ol­ma­ma­lı. İn­san sağ­lı­ğı, iş­çi sağ­lı­ğı en be­lir­gin amaç, en onur­lu gö­rev bi­lin­me­li­dir. Ön­ce­ki olay­dan ders al­ma­yan son­ra­ki olay­la ba­şa çı­ka­maz, ye­nik dü­şer. Ya­şa­na­rak alı­nan ders en ya­rar­lı ders­tir.