İmâm-ı Gazâlî "rahmetullahi aleyh"
Mevtâya gelen sesler
"Fâcir"lerin ruhları şiddet ile alınır,
Yüzleri, "Ebû Cehil karpuzu"nu andırır.
Melekler ona der ki: "Ey habis ruh, haydi çık,
Bu habis bedenini, cesedi terk et artık."
O an kâfirin rûhu "Merkep" gibi bağırır,
Ve hazret-i Azrâil, onu eline alır.
Sonra da teslim eder onu bir "Zebânî"ye,
Yâni verir o rûhu, bir "Azab meleği"ne.
Yüzü çok "Çirkin" olup, simsiyahtır abâsı,
Dünyada her kokudan kerihtir râyihası.
Cibril aleyhisselâm, o ruh ile yükselir,
Ve dünya semasının birincisine gelir.
Sorulur ki: "Sen kimsin ve kim vardır yanında?"
Der ki: "Ben Cebrâilim, filân kâfirdir bu da."
Melekler işitince, o kâfirin adını,
Şöyle deyip açmazlar, semanın kapısını.
"Bir deve, geçmedikçe, iğnenin deliğinden,
Bu gibiler, Cennete giremezler katiyyen."
Ruh bedenden çıkınca, kendisine semadan,
Bir münâdi, şöylece nidâ eder o zaman:
"Ey Âdemoğlu, sen mi terk ettin bu fâniyi,
Yoksa dünya mı seni terk etti böyle âni?"
Bir nidâ daha gelir sonra gasilhanede,
Der ki: "Ey Âdemoğlu, kuvvetin hani, nerde?
Nerde güçlü bedenin, seni kim zaifletti?
Nerede o dostların, hepsi de terk mi etti?"
Sonra kefenlenirken, yine gelir bir nidâ,
Der ki: "Ey Âdemoğlu, çıkıyorsun bir yola.
Hiç dönmemek üzere, evinden gidiyorsun,
İlk kez 'tahta bir at'a, "Tabut"a biniyorsun."
Teneşire konurken, bir nidâ gelir yine,
Der ki: "Ey Âdemoğlu, gidiyorsun kabrine.
İmânın varsa eğer, sana müjdeler olsun,
Yok eğer "Kâfir" isen, kötüdür senin sonun."
Musallâya konunca, şöyle nidâ edilir:
"Dünyada ne yaptıysan, karşına gelir bir bir.
Eğer hayır yaptıysan, onun mükâfâtını,
Yok günah işlediysen, bulursun cezâsını."
Kabristana girince, denir ki ona artık:
"Ey kişi, mezar için getirdin mi bir azık?
Çok karanlık bir yerdir gireceğin bu kabir,
Onu aydınlatacak ışığın var mı ki bir?"
Kabire konduğunda, seslenir ona mezar,
Der ki: "Ey Âdemoğlu, kıldın mı bende karar?
Dün, benim üzerimde gülüyor, oynuyordun,
Şimdi benim içimde, ne için ağlar oldun?
Konuşup duruyordun, üstümde bülbül gibi,
Şimdi sesin çıkmıyor, acaba sebep ne ki?"