AKP, niteliksiz eğitimle sormayan, sorgulamayan bir toplum yarattı. Eğitimden ekonomiye, siyasetten sokağa her şey algıyla yönetiliyor. 21 yılda eğitimi 17 kez baştan sona ve yüzlerce kez müfredat, mevzuat, sınav sistemi değişiklikleriyle dibe çeken iktidar, sonunda devlet okullarını da ticarethaneye çevirdi. Liyakatsiz eğitim yöneticileri, düzenbaz siyasetçiler ve kurnaz tüccarlar el ele verip çocuk emeği sömürüsü ile yüzlerce milyon lira kazandı, kazanıyor. MEB'in bizzat kendisi, ‘Meslek öğreteceğiz” algısıyla meslek liselerinde halen kayıtlı 1 milyon 334 bin 195 öğrenciyi kandırıp çocuk işçi yaptı. Bu da nereden çıktı? İnceleyelim.
NE İYİ ADAMLAR
OECD, 6 ay önce Kasım 2022'de rapor yayınladı. Türkiye'de, 18-24 yaş arası olup ne eğitimde ne de istihdamda olmayanların oranı, 38 OECD ülkesini geçip sondan birinci olmuştu. OECD ülkeleri ortalaması yüzde 16.1 iken, Türkiye 2 katı yüzde 32.2'ydi. Kosta Rika hatta Meksika'nın bile gerisine düşmüştük. 3.5 milyon çocuk okula gitmeyen Türkiye'de, 1.2 milyon çocuğun okula hiç kaydı da yoktu. Sorun gizlenemez hale gelip uluslararası raporlara girmişti. Bu çocuklar neredeydi? Bakan Mahmut Özer, vehameti 1 yıl önce kavrayarak 3308 sayılı Mesleki Eğitim Kanunu'nu değiştirdi. Gençleri iş güç sahibi yapmak için çırpınan ne iyi adamlar var (!)
1.3 MİLYON ÇOCUK
Türkiye'nin 81 vilayetindeki öğrenciler ve aileleri, Mesleki Eğitim ve Sanat Merkezleri'ne (MESEM) yönlendirildi. Örgün eğitimde okula giden, çoğu yoksul ailelerden gelen çocuklara, meslek öğretip, üste para verilecekti. Ortaokulu bitiren 14 yaşındaki öğrenciler, haftada 4 günü işe gidip çalışacak, 1 gün de MESEM'de derslere gireceklerdi. 9, 10. ve 11. sınıflara asgari ücretin yüzde 30'u olan 2 bin 550 lira ve 12. sınıflara ise yarısı 4 bin 250 lira maaş bağlandı. Öğrenciye yatan paranın da yarısını İşsizlik Sigortası Fonu karşılıyor. 2023 Mayıs verilerine göre 18 yaş altı 1 milyon 334 bin 195 öğrenci bu sisteme zoraki dahil edildi.
PATRON ÇILDIRDI
“Türkiye'de genç işsizliği adım adım azaltacağız. Tüm bunları, Recep Tayyip Erdoğan liderliğinde gerçekleştirdik, minnettarız” diyen Bakan Özer'in buluşu, sermaye sahiplerini mutlu etti. Niye mutlu olmasınlar ki? Asgari ücrete göre en az 8 bin 500 lira maaş+sigorta ödemek yerine, öğrencinin sınıfına göre en fazla 2 bin 125 lira ve ortalama 1275 TL maaşlı ucuz iş gücü buldular. Öğrenci maaşlarının yarısını zaten devlet ödüyordu. Patronlara, çocuk emeğini MEB desteğiyle sömürerek, semirmek kaldı. “Çocuğum meslek öğrenip iş bulur. Evimize de üç beş kuruş para girer” diyen yoksul aileler de çaresizlikten sustu.
ÇARKLAR KİRLENMİŞ
Eğitim İş Genel Başkanı Kadem Özbay'la çarpık sistemi inceledik. Başkan Özbay, “Mesleki eğitime akçeli işler karışmış, okullar karanlık yeraltı ekonomi pazarına çevrildi. Okulda, eğitim yok ama organize paralı işler var. İşler çığırından çıktı. Şirketler, ‘bağış' adı altında okullara rüşvet öneriyor. Okullar ihale kovalayıp, aldığı ihaleleri özel şirketlere satıp, komisyonculuk yapıyor. Özel sektörde MESEM protokolü pazarlanıp, ‘Protokol belgelerinde kolaylık' diye reklama bile çıkıldı. Bu rezilliğin sorumlusu eğitimi değil, AKP ve sermayenin bekasını düşünen Mahmut Özer'dir. Okulları, İş ve İşçi Bulma Kurumu'na çevirdi” diye kızıyordu. MEB, 125 özel şirkete ayda 39 milyon 790 bin lira yani 40 milyon liradan, yılda tam 480 milyon lira para aktarıyor.
KARŞILIKLI GÜZELLEŞİYORLAR
Küresel ölçekli giyim, kozmetik, turizm şirketleri de mahalledeki pideci, peynirci, iç çamaşırcı da var. 3190 öğrenci çalıştıran giyim firması, ayda 13 milyon 433 bin lira, yılda 161 milyon lirayı kaptı. Öğrenciler artık kışın kot, yazın şort satıp, dünya modasını öğrenir. Mahalledeki, Kardeşler Kıraathanesi sanılmasın. Kahveleri aromalı, ahbapları havalı kahveciler de 1279 öğrenciyle ayda 5 milyon 287 bin lira kazanıyor. 1096 öğrencili kozmetik devine, ayda 4 milyon 548 bin lira yatıyor. Liste uzadıkça uzuyor. Organize sanayide, cilt bakım ve güzellik eğitimi bile var. Eğitimi kökten kurutanlar, protez tırnak takıp, ojeleyip, makyajlayıp, süsleyip, püsledikleri mesleki eğitimle, anlaşılan birileri karşılıklı güzelleşiyor!
