EKONOMİ kulislerindeki trafik o kadar yoğun ki... Bu hafta birden fazla noktaya ışık tutmamız gerekecek. İlk konumuz, vergi... Maliye Bakanlığı 52 maddelik vergi paketi hazırladı. Oldukça kapsamlı düzenlenmeler yolda. Örneğin, Motorlu Taşıtlar Vergisi'nde karma yöntemden vazgeçildi. Vergi, araçların silindir hacmine göre alınacak.
*Çevre Temizlik Vergisi, konutlarda su faturalarına dahil edilecek, sanayi kuruluşlarında eskisi gibi devam edecek.
*Özel İletişim Vergisi kalıcı olacak ama tahsil şekli değiştirilecek. Bir tür işlem vergisi gibi kurgulanacak.
*Gelir Vergisi'nde dilimler, mükellefleri biraz rahatlatacak şekilde açılacak. *Hazine kağıtları faiz gelirlerinin beyan sınırına ilişkin istisna bir yıl uzatılacak. B tipi fon kazançlarından sadece stopaj yapılacak. Mevduat faizi gelirlerinde kesinti artacak ama beyanname alınmayacak.
*Kurumlar ve Gelir Vergisi beyan tarihleri biraz öne çekilecek ve bankalar aracılığıyla tahsilata ağırlık verilecek. Ayrıntıları Maliye Bakanı Kemal Unakıtan bir basın toplantısı ile anlatacak.
RUSLARLA BÜYÜK PAZARLIK
İkinci konumuz enerji sektörü... Enerji Bakanı Hilmi Güler, son bir yıl içinde kritik kararlar aldı. Yerli enerji kaynaklarını ön plana çıkarma stratejisini, Bulgar elektriğinin kesilmesi, mobil santrallerin devreden çıkarılması süreci izledi. ÇEAŞ ve Kepez Elektrik AŞ'nin imtiyaz sözleşmesi feshedildi. Derken, Ruslar'la 11 ay süren zorlu pazarlıklar sonucu tek fiyatta anlaşma sağlandı. Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu (EPDK) tavsiyelerde bulunmasına rağmen ilke olarak bu anlaşmayı destekledi. Parlamentodan olayı izleyen bazı milletvekilleri ise Mavi Akım'daki fiyat artışına odaklandı. Aslında; gaz alımı kadar, gaz dağıtım işinin özelleştirilmesi de önümüzdeki günlere damgasını vuracak. Rus şirketi Gazprom'un, siyasi kanalları açabilecek iş ortakları ile Türkiye pazarına bir başka misyonla girmesi an meselesi. İşte bu tercihler, iktidarın iş dünyası ile ilişkilerini, tutarlı ve objektif davrandığı iddiasını test edecek. Enerji sektörünün gerçek anlamda rekabete açılması ve etkin işlemesi için Bakanlık ile EPDK'nın daha yakın çalışması gereği hissediliyor. EPDK Başkanı Yusuf Günay'ın bürokratik deneyimi ve etik kurallara bağlılığı biliniyor. Enerji Bakanı Güler'in de inandığı doğrular konusunda siyasi kariyerini tehlikeye atacak kadar cesur davrandığı, defolu olmadığı görülüyor. Ancak, yap işlet devret santrallerinin kaderini belirleyecek adımlar bir türlü atılmıyor. Enerji Bakanlığı, "EPDK, nasıl bir piyasa düşündüğünü ortaya koysun ki biz siyasi karar alabilelim" diyor. EPDK, "Önce, siz yol haritanızı çizin. Yoksa zor duruma düşersiniz" tezini savunuyor. Pahalı elektrik alındığı söylenen yap işlet devret santralleri için "Ya piyasa şartlarında elektrik satmaya razı olun ya da sözleşmeyi iptal edelim, kalan dönem için ne kadar alacağınız oluşursa yıllık bazda ödeme yapalım" formülü hazırlanıyor. Söz konusu tesisleri kimlerin, hangi fiyata işleteceği ve yeni devirlerin ne kadar zaman alacağı gibi detayların iyi hesaplanması gerekiyor. Çünkü devlet, iptal edilen sözleşmelerin bedellerini, yeni işletmecilerden sağlayacağı gelirlerle ödemeyi öngörüyor.Sözün özü... Enerji Bakanı ile EPDK Başkanı'nın ayda en az bir kez biraraya gelmesi, haftada birkaç kez telefonla görüşmesi engellerin aşılmasını sağlayacak.
KAYYUM DÖNEMİ
Üçüncü konumuz, sermaye piyasaları ile ilgili. SPK Başkanı Doğan Cansızlar, iyi yönetişim adına, hesap verebilirlik adına artık geleneksel hale gelen toplantılara ev sahipliği yapıyor. Sermaye Piyasaları Yıllık Değerlendirme Toplantısı bu yıl Abant'ta gerçekleştirildi. Başbakan Yardımcısı Abdüllatif Şener, sektör temsilcileri, bürokratlar, medya mensupları buluştu. Eksiklikleri sorguladı, yapılan olumlu icraatları bir kenara not etti. Önümüzdeki dönemde SPK, KOBİ'leri teşvik edecek. "Finans Çarşıları" oluşturacak. Eşraflaahbap, elektronik ortamda, denetim ve gözetim altında birikimlerini paylaşacak. Peki, SPK ile yıldızı bir türlü barışmayan, Kombassan örneği ile sembolleşen çok ortaklı halka açık şirketler ne olacak? Bana gelen sinyallere göre, bu şirketler, sermaye piyasası mevzuatına uyum sağlamaya gayret etmezse, yönetimlerine kayyum atanacak.
