Hamas'ın 7 Ekim'de İsrail askeri hedeflerine yönelik başlattığı geniş ölçekli saldırılara tepki olarak İsrail'in giriştiği kitlesel katliamlar hem bölgede hem de tüm dünyada büyük bir tepkiye neden oldu. İsrail saldırılarının her nevi savaş suçunu işleyerek devam etmesi üzerine İsrail'e kayıtsız şartsız destek veren Batılı devletlerin bazıları bile İsrail'in artık durması gerektiğini ifade etmeye başladılar. İsrail'in ağır kayıplar vermesinin de etkisine ek olarak ABD'nin isteği ve müdahalesi, Katar'ın uzun süredir sürdürdüğü arabuluculuk faaliyetleri neticesinde taraflar arasında şiddetin durması konusunda bir uzlaşı sağlandı. Bu bağlamda Salı günü anlaşmaya varıldı, Çarşamba günü taraflar anlaşmayı duyurdu, Cuma günü de uygulamaya konuldu.

Ateşkesin Kapsamı

Katar Emirliği'nin arabuluculuğunda İsrail ile Hamas, "esir takası"nın gerçekleştirilmesi ve dört günlük bir "ateşkes"in sağlanması için önemli bir anlaşmaya vardı. İsrailli yetkililerin medya kuruluşlarına aktardıklarına ve Hamas yetkililerinin de teyit ettiği bilgilere göre, Hamas'ın elinde tuttuğu 240 kişilik İsrailli gruptan 50 İsrailli kadın ve çocuğu serbest bırakması karşılığında İsrail işgal güçlerinin hiçbir gerekçe ileri sürmeden hapishanelerde tuttuğu 150 Filistinli kadın ve çocuğu serbest bırakacak.

Buna ek olarak İsrail, Gazze Şeridi'nin tamamında askeri faaliyetlerini durduracak, ateşkes boyunca kimseye saldırmayacak ve kimseyi tutuklamayacak, saldırılardan kaçan Filistinlilerin sığındığı Selahaddin Caddesi boyunca hareket özgürlüğü sağlanacak ve insani yardım tırlarının Gazze'ye girmesine müsaade edecek. İlaveten İsrail'in Gazze'nin kuzeyinde günlük altı saat, güneyinde ise tamamen hava trafiğini durdurması kararı da alındı. Ayrıca Katarlı yetkililer, Uluslararası Kızılhaç Örgütü'nün Gazze'ye giderek esirlerin serbest bırakılması sürecine yardımcı olacakları açıkladı.

Katar Dışişleri Bakanlığı yetkilileri anlaşmanın 24 Kasım Cuma günü yürürlüğe gireceğini açıkladılar. Varılan anlaşmaya göre Hamas, elindeki esirleri kademeli olarak serbest bırakacak. Yapılan açıklamalara bakıldığında örgütün günlük 12-13 esiri serbest bırakması beklenmekte. İlk grubun Cuma günü öğleden sonra veya akşam serbest bırakılacağı da açıklandı.

Hamas'ın her 10 İsrailli esiri serbest bırakması karşılığında ateşkesin süresi bir gün daha uzatılabilecek. Bundan dolayı, ateşkesin süresini uzatmak mümkün. Öte yandan İsrailli yetkililer, serbest bırakılabilecek 300 Filistinli tutuklunun listesini yayınladılar. Bunların 287'si 18 yaşın altındaki çocuk, 13'ü de kadındır.

Ateşkesin Anlamı

İsrail ile Hamas arasında varılan ateşkes kararı olumlu bir adım olarak nitelendirilebilir. Genel manada bakıldığında dört farklı tarafın ve bakış açısının ön plana çıktığını görmek mümkündür.

İlk olarak, ne olursa olsun İsrail saldırılarının ve vahşetinin geçici bir süreliğine de olsa durması Gazze'deki Filistinliler için önemlidir. Bu süre zarfında Mısır'da bekletilen insani yardımların Gazze'ye ulaştırılması, orada yaşayanların durumlarını geçici de olsa toparlamasına imkan verecektir. Gazze'deki insanların açlıkla karşı karşıya kalmak üzere olması dolayısıyla gıda ve diğer yardım malzemelerini taşıyan tırların muhtaçlara ulaştırılması insani bir krizin yaşanmasına engel olacaktır. Özellikle hastanelerin yıkıldığı ve hastalar ile yaralıların tedavi edilemediği Gazze'de on binlerce insana tıbbi malzeme ve yakıtın ulaştırılması çok hayati bir konudur.

Ayrıca yedi haftadır devam eden ağır bombardımana ara verilecek olması ve giderek katlanılmaz bir hal alan insani durumu düzeltme imkanının oluşması çok önemlidir. Günlük 200 yardım ve 4 yakıt tırının bölgeye girmesi ile birlikte büyük ölçüde dış yardımlara bağlı yaşayan Gazze halkının gıda, yakıt, enerji ve su ihtiyaçlarının karşılanmasıyla insani durumun düzelmesine önemli bir katkıda bulunacaktır.