Bankadan 60 aylık kredi çektim bunların 30 ayını sorunsuz ödedim. Bir taksidi atladım gerisini ödemeye devam ettim. Yani bir taksit geriden gelerek borcumu ödemekteyim. Ancak banka bana ‘maktu masraflar’ adı altında 2500 lira borç çıkardı ve tahsil etti. Ben borcumu taksitten fazla ödeyip ileri geçmeyi teklif ettim, bana önce 540 lira sonra 600 lira borç çıkardılar. Bunların ne olduğunu sorduğumda yazılı bilgi veremeyeceklerini sözlü olarak gecikme faizi artı ihtarname masraf dediler. Oysa bana ihtarname falan da gelmedi. Bunlarla ne yapacağım, aldığım krediye de pişman oldum? O.K.

Okuyucularımdan gelen bu kabil şikayetlerde belli bir artış var. Tahminim okuyucularım reklamların cazibesine kapılıp ilk fırsatta kredi kullanma yoluna gidiyor. Kredi çok ama çok gerekli hallerde kullanılmalı, şartlarına da sıkı sıkı uyulmalıdır. Geri ödemelerin garantisi olmadıkça krediye yanaşmamalıdır. Taksitler küçük, nasıl olsa öderim diye kredi kullanılmaz.



Bugün maddi yönden sıkışıklığınız vardır, ancak yakın zamanda kesinlikle gelecek paranız vardır. Bugünü kurtarmak için kredi alırsınız, beklediğiniz imkan ortamı sağlandığında da krediyi geri ödersiniz. Yoksa Allah’a emanet deyip kredi kullanılmaz. Sonra artık krediler bizim bildiğimiz eski krediler gibi de değil. Elinize para geçip de tüm krediyi hemen kapatayım deseniz bile sizden geri ödemeleri zamlı alıyorlar. Dolayısı ile kredi kullanmak çok büyük riskleri getiriyor. Bankalar ihtilaf halinde ihtarname parası, pul parası, yazışma parası diye birtakım paralar talep etmektedir. Şimdi sizin durumunuz budur. Yapacağınız şey; bankaya ihtarname gönderin, üç gün içinde hesabı açıklayıcı bilgi verilmesini isteyin. Yanıt gelmezse veya tatmin olmazsanız ‘menfi tespit davası’ dediğimiz borcunuzun bulunmadığının tespiti davası açabilirsiniz. Haksız ödediğiniz paranın geri alınması için de istirdat davası dediğimiz davayı açmanız gerekecektir. Ancak kesinlikle bilin ki iç işlemler ile ihtarname tebliği varsa bile bunun masrafı size yazılmaz. Bunu bilen bankalar şimdilerde sözleşmelerine ‘ihtarname masrafı karşı tarafa aittir’ diye not koyuyor. Bu ibare sözleşmede olsa bile geçersiz cümle olarak kabul edilmelidir. Bu ibare 4077 sayılı kanunun 6’ncı maddesinde sözü edilen ‘haksız şart’tır.

Hesap brüt üzerinden yapılır

İşyerinde dört yılım doldu. Şimdi işçi çıkarılıyor muhtemelen benim de işime son verilecek. Daha önce çıkarılan işçilere hakları verilmişti. Ne hakkım var?  B.B.

İlk akla gelen kıdem ve ihbar tazminatı. Kıdem tazminatı son aldığınız brüt ücret üzerinden hesaplanır, çalışılan her yıl için brüt bir maaş kıdem tazminatı hakedersiniz. Örnek son brüt maaşınız 1500 lira ise size dört yıllık çalışma için 6000 lira kıdem tazminatı ödenir. Bu hesapta bir de tavan rakamı vardır ki bunun üzerindeki kıdem tazminatı bu rakama indirilerek ödenir o da 2011 yılı içinde 2731 liradır. Ancak bu sizin için söz konusu olmayacak. Çünkü 1500 lira bunun altında. Peki ihbar tazminatı ne? Sizin işinize bir gün içinde son verilmez. Normalde kanunda yazan sürede çalışmaya devam eder, bu süre içinde ücretlerinizi alır, bunun sonunda işten ayrılırsınız. Ancak işveren hemen işi bırakmanızı söylerse bu halde bahsettiğim yasal çalışma süresinin ücretini de öder. Bu süre dört yıllık çalışan için sekiz haftadır. Yani bir günde işten çıkarılacaksanız size iki aylık ücretiniz de ödenecek. Bunun dışında şayet varsa fazla mesai ücretleriniz, kullanmadığınız yasal izin süreleri için de ayrıca tazminat alacaksınız.