Bu yıl liderlerin buluştuğu Davos’tan tek çıkarımım var. Kapitalizmin getirdiği gelir adaletsizliği, teknoloji ile çözülecek. İnternet iş fırsatlarını herkesin erişimine açtı. Artık dünyanın her yerinde ‘internet lisanı’nı ögrenenler para kazanıyor...
Peter (13, Amerika): Ailesi yoksul. Bilgisayar uygulaması yazıp milyoner oldu.
Riza (19, Filipinler): Büyük bir tayfun yaşadığı adayı vurduğunda okulunu internet üzerinden bitiriyor. Şu an işe girdi.
Pearl (29, Hindistan): ‘Haklarım’ isimli sosyal girişimi ile evden çıkamayan kadınlara şiddete karşı haklarını öğretiyor.
Nevzat (40, Türkiye): Annesi öğretmen, babası noter. Kurduğu internet şirketinin değeri 589 milyon dolar.
Maria (60): Ortaokul terk. Uber şoförü oldu. Haftada 600 dolar kazanıyor.
Seçme şansı
Geçen hafta Davos’ta ABD Dışişleri Bakanı John Kerry ile küçük bir toplantıda konuşma fırsatı buldum, “Televizyonlar sabahtan akşama borsa, döviz, petrol gösteriyor. 2 milyar insan günde 2 doların altında parayla geçiniyor, onların yarısı da 1 dolara. Herkes duyarlı olmalı. Bir şeyler yapılmalı. İnsanların seçme özgürlüğü olmalı, okumak, iş sahibi olmak gibi. Seçme şansı olanların eli silah tutmaz” dedi.
KRALİÇE'NİN PARA ENDİŞESİ
Holllanda Kraliçesi Maxima, normal etek bluz ile kalkıp sunum yaptı Davos’ta. “2 milyar kişinin banka hesabı yok. Paraya erişemiyorlar. Bu değişmeli” dedi.
Şahenk’ten 15 milyon dolar
Doğuş Holding Yönetim Kurulu Başkanı Ferit Şahenk’in inisiyatifi ile tarihin ‘0’ noktası, 12 bin yaşındaki Göbeklitepe Kültür ve Turizm Bakanlığımız ile birlikte Davos’ta tanıtıldı. İşbirliğinin simgesi olan bu yapıtın insanlığa kazandırılması 20 yıl sürecek. Şahenk bu sosyal sorumluluk için 15 milyon dolar bütçe ayırdı
TİYATROYA GİDİN...
Soru: Erkek arkadaşım beni alışveriş merkezine götürmüyor. “Götürürsem bir şeyler istersin” diyor. Acaba beni sevmiyor mu? Meral Cevap: Aslında seni çok seviyor. Muhtemelen ilgini mağazalardan çok kendi üzerinde toplamaya çılışıyor. Alışveriş merkezine gideceğinize tiyatro, müzikal gibi yerlere gidin. Hem daha az para harcarsınız hem de daha güzel zaman geçirirsiniz.
Sen de katkıdan yararlanabilirsin
Soru: Eşimin bireysel emekliliği var, ben de yaptırmak istiyorum. Ev kadınıyım. Ben de yüzde 25 devlet katkısından faydalanır mıyım? Hatice Cevap: Evet, yüzde 25 devlet katkısından sen de faydalanırsın. Eşinin katkısı ayrı hesaba, seninki farklı hesaba yatar.
EŞİTSİZLİK
Açlık ve yoksullukla mücadele için kurulmuş bir sivil toplum örgütü olan Oxfam’ın raporuna göre; dünyanın en zengin 62 kişisindeki para, en fakir 3.6 milyar kişisindeki paraya eşit.
İnternette bedava
Yabancı bir dil öğrenmek ya da geliştirmek internette bedava.
ÜNLÜLERİN PARA KARAKTERİ
Araştırmacı Televizyoncu MÜGE ANLI
- Para deyince aklınıza ilk ne geliyor?
Kağıt.
- Alışverişte pazarlık yapar mısınız?
Ederinden fazla istenirse.
- Peşin mi taksit mi?
Her ikisi de.
- İlk kazandığınız parayı kaç yaşında kazandınız? Ne aldınız?
17 yaşında döner-ekmek.
- Restoranda hesap nasıl bölünmeli mi?
Hesabı ben ödemek isterim.
- Hiç kazıklandınız mı?
Bilseydim kazıklanmazdım, bilmiyorum.
- Pişman olduğunuz bir yatırım var mı?
Hayır.
- Dayanamayıp hep aldığınız bir şey?
Çikolata ve ayakkabı.
- Şu an cüzdanınızda/çantanızda kaç para var?
400 lira.
- Evde kullandığınız en güzel tasarruf yöntemi nedir?
Isı yalıtımı.
- ‘Milyonlar verseler satmam dediğiniz şey ne?
Madden bağlı olduğum bir şeyim yok.
- Para ile ilgili sizi en çok etkileyen örnek kişi kim oldu?
Annem.
- Diyelim ki benim 30 bin liram var. Bu parayı sizce ne yapmalıyım?
30 bin lira peşinle bir yatırıma girmeli, taksitlendirme yaparak borçlanmalısınız. Karşılığı olan borçtan korkmayın derim.
- Birisi sizden borç istese, siz de vermek istemiyor olsanız, onu nasıl yanıtlarsınız?
Kendisine direk “Vermek istemiyorum” derim.
MÜGE ANLI’NIN PARA KARAKTERİ
Tam bir çalışkan, birikimci karınca. Para konularında pratik, net, tutumlu, seçici ve sevdiklerine karşı eli açık.
