Soru: Sanayici olarak çalışıyordum. Bankalar kanalıyla şahsım ve ortağım olan kardeşlerimle birlikte icra bütün mallarımızı sattı. 4 adet işletmemiz vardı, iflas etti. Bu arada banklar benim de iflasımı istedi.

Ben de istifa ettim. Şu anda da kardeşlerimin ve benim emeklilik maaşı dışında gelirimiz yok. Bağ-Kur emeklisiyiz. Fabrikalar çalışırken işçilerimiz sigortalıydı. Primleri de belli bir zaman ödeyemedik.

Bundan dolayı SGK emekli maaşımın bir kısmını keserek ödeme yapmıyor. SGK’nın böyle bir hakkı var mı? Maaşıma haciz koyabilir mi? Maaşım 900 TL. Elime geçen para 550 TL. Ne yapmam gerekiyor?

İsmi saklı

Cevap: Emekli aylıkları nafaka ve sosyal güvenlik prim borcu için haczedilebilir. Nafaka ve prim borcu dışındaki borçlar için emekli aylığına haciz konamaz. Maalesef prim borcunuz için emekli aylığından kesinti yapılabilir.

*

Mart 2015’te emekli olabilirsiniz

Soru: 5 Mart 1964 doğumluyum. 6 Mart 1991’de SSK’lı oldum. 8500 gün primim var. 1984-1986 arası yaptığım 18 ay (540 gün) askerliğimi borçlandım ve bedelini ödedim. Ne zaman emekli olurum?

Erol YILMAZ

Cevap: Askerlik borçlanmanız sigorta başlangıcınızı 18 ay geri götürerek 25 yıl sigorta, 5450 gün prim ve 51 yaş şartına tabi olmanızı sağlıyor. Bundan sonra prim ödemeseniz de 5 Mart 2015’te emekli olabilirsiniz.

*

Emekli aylıklarının geneli düşük

Soru: 1 Mayıs 2013’te malulen emekli oldum. Fakat maaşım çok düşük ve çok mağdurum. Bu konu da ne yapabilirim?

Erdem KRAL/ZONGULDAK

Cevap: Maalesef emekli aylıklarının geneli düşük. Aylığınızda yanlışlık olduğu kanısındaysanız, SGK’ya (Sosyal Güvenlik Kurumu) yazılı başvurup, aylık hesabında yanlışlık olup olmadığını sorduğunuzda, gerekli kontrol yapılıp sonuç tarafınıza bildirilir.

*

Diyaliz hastası malulen emekli ediliyor böbrek nakli olduğunda aylığı kesiliyor

Soru: Ocak 1999’da Bağ-Kur’lu oldum. 7 yıl 5 ay 25 gün prim ödedim. 28 Haziran 2006’dan beri SSK’lıyım. 5 Temmuz 2013’te böbrek nakli ameliyatı oldum. 4925 gün primim var. Malulen emekli olabilir miyim?

Soner ATALAN

Cevap: Malulen emekli olmak için 10 yıl sigorta, 1800 gün prim ve en az yüzde 60 işgücü kaybı raporu aranıyor. Bu üç şartı sağlayan malulen emekli olabiliyor. SGK (Sosyal Güvenlik Kurumu) diyaliz hastasını malulen emekli ediyor.

Böbrek nakli olduğunda ise işgücü kaybı oranı yüzde 60’ın altına düştüğü gerekçesiyle malul aylığını kesiyor. SGK’ya göre; malulen emekli olamazsınız. Yine de şansınızı deneyin.

Ocak 1999 itibarıyla rahatsızlığınız yoksa, yüzde 60 işgücü kaybı raporu alabilir, bu rapor ve eklerini inceleyecek olan SGK Sağlık Kurulu maluliyetinize karar verirse emekli olabilirsiniz.

*

2000’DEN SONRA PRİM ÖDEMESENİZ DAHA FAZLA AYLIK ALABİLİRDİNİZ

Soru: 10 Nisan 1979’da SSK’lı oldum. 9090 gün primim var. 9 Ağustos 2010’da emeklilik dilekçesi verdim. 830 lira maaş bağlandı. Primlerimin hepsi asgari ücretten yattı. Şu an aldığım maaş 1050 lira. Maaşımın düşük bağlandığını düşünüyorum. Yapılabilecek birşey var mı?

Ayhan GÜLER

Cevap: Emekli aylığı tutarını, üstünden prim ödenen kazanç tutarı ile prim sayısı belirliyor. 1 Ekim 2008’den sonra asgariden prim ödeyenlerin emekli aylığı az da olsa düşüyor. Bugün aylık bağlatmış olsaydınız daha az emekli aylığı alacaktınız.

Prim sayınız yüksek olmasına karşın asgari ücret üstünden prim ödediğinizden bu kadar aylık alıyorsunuz. Bu kadar prim ödemeden daha az primle, 1 Ekim 2008’den önce emekli olsaydınız daha fazla aylık alırdınız.

Hatta 31 Aralık 1999’da prim ödemeyi kesip, emekli olacağınız yaşın dolmasını prim ödemeden bekleseydiniz, aylığınız daha yüksek olabilirdi. Maalesef emekli aylıklarının geneli düşük.

Bize göre yanlışlık yok. Ancak şüpheniz varsa SGK’ya (Sosyal Güvenlik Kurumu) yazılı başvurup aylığınızın yeniden hesaplanmasını talep ettiğinizde, aylık hesabınız kontrol edilir ve sonuç tarafınıza bilgilendirilir.

*

Geçmiş yıllara ilişkin elektrik ve su faturaları ödendiği yıl gider yazılabilir

Soru: Mali sıkıntı nedeniyle süresinde ödenmeyen, geçmiş yıllara ilişkin ödenen elektrik ve su faturalarını gider yazabilir mi?

AHMET

Cevap: Ticari işletmenin geçmiş yıllardaki elektrik ve su sarfiyatına ilişkin olarak ödenen elektrik ve su bedelleri, gider yazılmak suretiyle ödendiği yıla ilişkin ticari kazançtan düşülebilir

*

GELİR GETİRMEYEN İŞYERİ EMLAK VERGİSİ ÖDEMESİNİ GEREKTİRMEZ

Soru: Emekliyim. 150 metrekarelik tek dairem bir de dükkanım var. Dükkanda oğlum iş yapıyor ve oğlumdan kira almıyorum. Belediye bugüne kadar dükkandan dolayı Emlak Vergisi’ni tam olarak aldı. Emeklilere tanınan haktan yararlanarak tek dairem için Emlak Vergisi ödemesem olur mu?

Sabit EVCİL

Cevap: Türkiye sınırları içinde brüt alanı 200 metrekareyi geçmeyen tek meskene sahip ve emekli aylığından başka geliri olmayanlar sıfır oranlı Emlak Vergisi uygulamasından yararlanır ve vergi ödemezler.

Emeklinin gelir getirmeyen işyeri, arsa ve arazisi olması, bu uygulamadan yararlanmasına mani değil. İşyerinizden gelir elde etmediğinizden, tek meskeniniz için Emlak Vergisi ödememeniz gerekiyor.