Soru: Yeni kıdem tazminatı yasası hakkında bilgi almak istiyorum. 2004 Nisan ayından itibaren işyerinde sigortalı olarak çalışmaktayım. Konu şu ki o günden bu güne kadar olan geçmişe dönük kazanılmış kıdem tazminatı hakkım yeni fona mı aktarılacak? Yoksa kazanılmış haklar işveren tarafından yeni yasa çıktığında tarafımıza ödenecek mi? Eğer öyle olacaksa tahmini olarak bu iş hangi tarih aralığında kesinleşir? Ali BORA Cevap: Öncelikle kıdem tazminatı yasasının henüz çıkmadığını ve çalışmanın taslak halinde olduğunu belirtelim. Yasa taslağının TBMM’nin ikinci yasama dönemi olan 1 Ekim 2012 tarihinden itibaren gündeme getirilmesi ve yıl sonuna kadar yasalaşması bekleniyor. Yasa taslağı aynı şekilde yasalaşırsa, kazanılmış olan kıdem tazminatı işçi ile işverenin anlaşmasına bırakılıyor. İşverenle işçinin anlaşmaları çerçevesinde hak edilen kıdem tazminatı fona devredilebileceği gibi, işçiye ödenebilecek. Bu konu yasanın en sıkıntılı kısmı. Değiştirilmesi kuvvetle muhtemel. Yasa yürürlüğe girene kadar tüm gelişmeleri buradan okurlara duyuracağız. İzlemeye devam edin.
Banka kanunu arkadan dolanarak aylığınızdan kesinti yapıyor
Soru: 2010 yılına kadar TSK’da görevliydim. Ve o tarihte emekli oldum. Görevde olduğum süre içerisinde maaşımı bir devlet bankasından almaktaydım. Bu bankanın mudilere tanımış olduğu bir ek hesap limiti vardı. Çalışırken de onu kullandım. Bu zaman içinde de emekli işlemlerim tamamlandı. Ve SGK emekli maaşımı almam için aynı bankada adıma hesap açarak maaşımı bu hesaba yatırmaya başladı. Bir süre sonra mali durumum zayıflayınca, çalışırken adıma açılan hesaptan kullanmış olduğum ek parayı ödeyemedim. Hal böyle olunca banka emekli maaş hesabıma yatan parayı benim herhangi bir talimatım olmadan direkt olarak diğer hesabıma aktarmaya başlayarak oradan kesinti yapmaya başladı. Banka değişikliği yapmak için SGK’ya başvuru yaptığımda, bankaya kredi taahhüttü verdiğim söylenerek değişiklik yapamadım. Halbuki emekli maaşımı taahhüt gösterip kredi çekmedim. Banka SGK’ya böyle bildirdiğinden banka değişikliği yapamıyorum. Sorum bankanın yapmış olduğu bu işlemler yasal mı? Emekli maaşıma bu şekilde el konulabilir mi? İzlemem gereken yol nedir? Mehmet YALÇIN Cevap: Banka, izniniz olmadan emekli aylığınıza haciz koyamaz. Emekli aylığından kesinti yapamaz. Şayet kredi kullanırken aylığınızdan kesinti yapılmasına izin vermediğinize eminseniz, bulunduğunuz yerdeki icra mahkemesine haczedilemezlik şikâyetinde bulunun. Mahkeme kesintinin önüne geçecektir. Banka burada emekli aylığından değil, normal hesaptan kesinti yaptığını savunacaktır. Sizin de emekli aylığınızın izniniz dışında banka hesabına aktarılarak, bankanın kanunu arkadan dolandığını iddia etmeniz gerekir.
370 gün askerlik borçlanması yaşı 56’ya düşürür
Soru: 12 Temmuz 1966 doğumluyum. Askerden sonra Haziran 1998’de sigortalı oldum. Askerliği de yatırırsam, ne zaman emekli olurum? Adem ÜNAL Cevap: Askerliğinizi sigorta başlangıç tarihinden önce yaptığınızdan 370 gününü borçlanmanız halinde, sigorta başlangıç tarihiniz 370 gün geri gider ve emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5825 gün prim ödeme ve 56 yaş şartlarına tabi olursunuz. Toplam 5825 gün prim ödemiş olmanız şartıyla, 56 yaşınızı dolduracağınız 12 Temmuz 2022 tarihinde emekli olabilirsiniz.
Kamuda bir tam yıldan az olan hizmet sürelerinin emekliliğe ve ikramiyeye faydası yok
Soru: 1980 yılında sigortalı işe başladım. 20 ay askerlik borçlanmasını ödedim. 1 Aralık 1984’te kamuya girdim. 15 Şubat 2008’de emeklilik dilekçesi verdim. 435 gün sigorta günü ve 20 ay askerlik borçlanması ile emekli oldum. Lakin sormak istediğim şu: Kamuda çalıştığım hizmet yılı dolayısıyla 24 yıl 11 ay 15 gün olduğu ve kamuda hizmetin yıl olarak hesap edildiği ve 24 yıl üzerinden maaşımın hesap edildiği 11 ay 15 günün boşa çıktığı görülmektedir. Bu durumda ne yapabilirim? 11 ay 15 günün hesaplanmasını talep edebilir miyim? Mehmet IŞIKLI Cevap: Memurlarda derece ve kademe ilerlemesi tam yıl fiili hizmet süresi ile yapılmaktadır. Bu nedenle genellikle memurlar tam yıllarını doldurmadan emekli olmazlar. 15 gün daha çalışıp emekli olsaydınız bir kademe alırdınız. Duruma göre bu bir kademe ilerlemesi belki derecenizi de bir derece yükseltirdi. Ayrıca, bir yıllık daha emekli ikramiyesi alırdınız. Aylığınızı ve emekli ikramiyenizi artırmak için, memuriyete dönüp en az 15 gün çalışmanız gerekir. Bu da maalesef çok zor. Sonuç itibarıyla bugün için yapabileceğiniz bir işlem bulunmuyor.
Kıdem tazminatı alarak ayrılabilirsiniz aylığınız 45 yaş dolduğunda bağlanır
Soru: 28 Ağustos 1989 tarihinde işe başladım. 18 Ağustos 1969 doğumluyum. Halen çalışıyorum. Emekliliğe ne zaman hak kazanacağım? Yaşımın dolmasını beklemeden ayrıldığımda ikramiyemi alabiliyor muyum? Ya da maaşa bağlanabiliyor muyum? Sevim KURNAZ Cevap: Emekli olmak için; 20 yıl sigortalılık süresi, 5300 gün prim ödeme ve 45 yaş şartlarına tabisiniz. Toplam 5300 gün prim ödemeniz şartıyla, 45 yaşınızı dolduracağınız 18 Ağustos 2014 tarihinde emekli olabilirsiniz. 5300 gün prim ödemeniz varsa işinizden kıdem tazminatı alarak ayrılabilirsiniz. Ancak, emekli aylığınızı 45 yaşınızı dolduracağınız tarihte olabilirsiniz.
