Soru: 20 Mart 1965 doğumluyum. 1 Ocak 1988’de sigortalı oldum ve halen çalışmaktayım. 7000 günün üzerinde prim ödemem var. Sigorta başlangıcım askerlikten sonra. Eylül 1985’te asker oldum. Mart 1987’de terhis oldum. Buna göre; askerliğimi ödemezsem ne zaman emekli olurum? Eğer askerliğimi ödersem ne zaman emekli olurum? Kaç ay ödemem gerekir? MURAT/İZMİR Cevap: Başlangıçtan önce yaptığınız askerlik sürenizin 400 gününü borçlanmanız halinde, sigorta başlangıç tarihiniz 400 gün geri gider ve emekli olmak için, 25 yıl sigortalılık süresi, 5300 gün prim ödeme ve 49 yaş şartlarına tabi olmanızı sağlar. Prim ödemeniz yeterli olduğundan, borçlanmadan sonra prim ödemeseniz de 49 yaşınızı dolduracağınız 20 Mart 2012’de emekli olabilirsiniz.
Emekli aylıklarındaki düşüklük ‘Aylığım yanlış mı bağlandı?’ şüphesine yol açıyor
Soru: 1961 doğumluyum. 15 yıl 3 ay esnaf Bağ-Kur’um var. 2008’de esnaf Bağ-Kur’unu kapatıp sigortaya geçtim. 1985’ten sigorta numaram var. 1 yıl prim yatırmıştım. Ocak 2012’de emekli oldum. Ne kadar maaş almam gerek? SELİM Cevap: Verdiğiniz bilgilerle emekli aylığı hesaplanması mümkün değil. Ancak, 650-700 TL civarında emekli aylığı aldığınızı düşünüyoruz. Emekli aylıklarının geneli düşük. Sizde olduğu gibi aylık bağlanan kişi, emekli aylığında yanlışlık olduğunu düşünüyor. Ancak, teknik olarak yanlış aylık bağlanması mümkün değil. Çünkü, emekli aylığı elektronik ortamda bilgisayar programı marifetiyle hesaplanıyor. Yanlış veri yüklenmesi, bazı hizmet sürelerinin veya borçlanmayla kazanılan sürelerin dikkate alınmaması gibi sebeplerle yok denecek kadar az yanlışlık yapılabiliyor. Aylığınızdan şüpheniz varsa, Sosyal Güvenlik Kurumu’na (SGK) yazılı olarak başvurup, emekli aylığınızda yanlışlık olup olmadığının tespitini talep edebilirsiniz.
Sigortalılık süresi 18 yaşın dolduğu tarihten itibaren başlar
Soru: Geçen hafta ben sigorta kurumuna ‘kıdem tazminatı alabilir’ yazısını almak için başvurdum. Lakin oradaki görevliden “18 yaşından sonra 15 yıl sigortalılık süresi gerekir” cevabını aldım. Acaba böyle bir yasa ve zorunluluk var mı? Ya da benim yapmam gereken nedir? 13 Eylül 1982 doğumluyum. 15 Temmuz 1996 sigorta girişliyim ve 4200 gün ödenmiş primim var. Şu anda 3600 gün ve 15 yıl sigortalılık süresi ile alakalı yasadan faydalanarak 8 yıldır çalışmakta olduğum özel şirketten tazminatımı talep ederek ayrılabilir miyim? Veya bunun dışında istenen başka koşullar da var mı? Altan YILDIRIM Cevap: İlk kez sizin gibi 8 Eylül 1999’dan önce sigortalı olanlardan, emekli olmak için aranan sigortalılık süresi ve prim ödeme şartını sağlayan ve yaşı dolduramayanlar kıdem tazminatı alarak işten ayrılabiliyor. Yaş haddinden emekli olmak için aranan sigortalılık süresi 15 yıl, prim ödeme gün sayısı da 3600 olduğundan, 15 yıllık sigortalılık süresi olan ve 3600 gün prim ödemesi bulunan, kıdem tazminatı alarak işinden ayrılabiliyor. Yasaya göre; ilk defa 1 Nisan 1981’den itibaren sigortalı olanlarda sigortalılık süresinin başlangıç tarihi 18 yaşın doldurulduğu tarihtir. 18 yaştan küçükken prim ödenebiliyor. Ödenen primler emekli olurken dikkate alınıyor. Ayrıca, emekli olma şartlarını belirleyen kademenin tespitinde de 18 yaşın bir önemi bulunmazken, kıdem tazminatı alarak işten ayrılmada 15 yıllık sürenin hesabında maalesef 18 yaş dikkate alınıyor. Her ne kadar 15 Temmuz 1996’dan itibaren prim ödemeye başlamış olsanız da, sigorta başlangıç tarihiniz 18 yaşı doldurduğunuz 13 Eylül 2000 olarak dikkate alınacağından, 15 yıllık süreyi dolduracağınız 13 Eylül 2015’ten itibaren işinizden kıdem tazminatı alarak ayrılma hakkınız var.
Tek meskeni olan engelli Emlak Vergisi ödemez
Soru: Oturduğu tek evi olan engelli Emlak Vergisi öder mi? Ödemezse ne yapması gerekiyor? SAMİ Cevap: Türkiye sınırları için brüt alanı 200 metrekareyi aşmayan tek meskeni olan engellilerin Emlak Vergisi oranı sıfıra indirildiğinden vergi ödemezler. Emlak Vergisi ödemek için bağlı bulunan belediyeye bir dilekçe ile başvuru yapılarak, ‘tek meskeni olan (İntifa hakkına sahip olanlar dahil) engellilere ait indirimli bina vergisi bildirim formunun doldurulması ve tam teşekküllü hastaneden alınmış sağlık kurulu raporunun da dilekçeye eklenmesi lazım. Dilekçe ve formu www.gelirler.gov.tr < http://www.gelirler.gov.tr> adresinden indirebilirsiniz.
700 gün daha prim ödeyip 53 yaşın dolmasını bekleyeceksiniz
Soru: Sigorta girişim Temmuz 1991 olup, bugüne kadar 4900 gün prim ödemem var. Doğum tarihim Mayıs 1972. Ne zaman emekli olabilirim? Halil EKMEKÇİ Cevap: Emekli olmak için, 25 yıl sigortalılık süresi, 5600 gün prim ödeme ve 53 yaş şartlarına tabisiniz. 700 gün daha prim ödeyerek, 4900 gün olan priminizi 5600 güne tamamlamanız şartıyla, 53 yaşınızı dolduracağınız Mayıs 2025’te emekli olabilirsiniz.
Her yıla son alınan ücretin brüt tutarı kadar kıdem tazminatı ödenir
Soru: 2 yıl 9 aydan beri çalışıyorum. 15 yıl sigortalığımı ve 3600 gün primimi doldurdum. Ne kadar tazminat alırım? Ergin KARAGÖZ Cevap: Her bir yıl çalışmaya karşılık, son alınan ücretin brüt tutarı kadar kıdem tazminatı alınır. İşinizden ayrılmanız halinde, son aldığınız ücretin brüt tutarının 2.9 katı kadar kıdem tazminatı alabilirsiniz. Örneğin, son aldığınız brüt ücretin 1000 TL olduğunu varsayarsak 2900 TL kıdem tazminatı alırsınız
49 yaşınızı doldurmanız gerekiyor
Soru: 19 Ocak 1968 doğumluyum. 1 Temmuz 1985’te SSK’lı oldum. Bugüne kadar 6500 gün prim ödemem var. Ne zaman emekli olurum? Yaşar GÜRBÜZ Cevap: Emekli olmak için 25 yıl sigortalılık süresi, 5300 gün prim ödeme ve 49 yaş şartlarına tabisiniz. Prim ödemeniz yeterli olduğundan, bundan sonra prim ödemeseniz de, 49 yaşınızı dolduracağınız 19 Ocak 2017’de emekli olabilirsiniz.
