Dün, yani 16 Ocak Çarşamba günü, İzmir ve Türk futbolunun köklü kulüplerinden Altay’ın 105. kuruluş yıldönümüydü.

Gerçekten de Altay, sadece İzmir’in değil, Türk futbolunun önemli kulüplerinden birisidir. Siyah- beyazlıların kuruluşları 1914 yılının karanlık günlerine dayanmaktadır. Celal Bayar’ın da kuruluşuna katkı sağladığı Altay’ın kurucuları arasında Mustafa Necati, Vasıf Çınar, Şükrü Saraçoğlu, Baha Esat Tekand, Talat Erboy, Esat Çınar ve Adnan Menderes’in eniştesi Nejat Evliyazade gibi önemli kişiler yer almıştır.

 Altay, Birinci Dünya Savaşı yıllarında, karşılaştığı Rum ve Ermeni takımlarını mağlup ederek İzmirlilere haklı bir gurur yaşatmıştır. Altay’ın 1918`de İtalyan Garibaldi takımını 10 - 0 yenmesi üzerine İzmir’deki İtalyan konsolosu, Garibaldi kulübünü kapatmıştır. 

Anadolu’nun işgali başladığında da milli direnişin meşalesi haline gelmiştir İzmir’in siyah- beyazlı kulübü. İzmir’in işgalinden bir gün önce Bahri Baba Parkında yapılan ünlü miting Altaylıların önderliğinde gerçekleşmiştir. Bu mitingde bulunan Hasan Tahsin, ertesi gün Yunanlılara ilk kurşunu sıkan kişi olmuştur.

Ardından yaşanan sıkıntı dolu yıllarda özellikle Vasıf Bey ile Necati Bey Yunanlıların hedefindedirler. Bu iki isim Milli Mücadelede yer alırlar. Necati Bey,  Celal Bayar ile birlikte Birinci Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne Saruhan Mebusu seçilmiştir.

9 Eylül 1922’de İzmir’e giren Türk ordusunda Altaylı oyuncular da vardır. Hatta 9 Eylül 1922’de İzmir’e ilk giren süvari birliklerinin komutanı olan Fahrettin Paşa’ya ‘’ Altay ‘’ soyadı bizzat Mustafa Kemal tarafından verilmiştir. Çünkü mütareke yıllarında Mustafa Kemal ve Fahrettin Paşa, Altay’ın İngiliz donanma karmasını 1- 0 yendiği maçı birlikte izlemişlerdir. O maçı Altay’ın kazanması Mustafa Kemal’i çok duygulandırmıştır. Fahrettin Paşa’ya da o maçın hatırasıyla Altay soyadını uygun görmüştür.  Yine büyük önder Mustafa Kemal, 14 Ekim 1925’de Altay Kulübünü ziyaret etmiş ve kulüp defterine Altay ile ilgili iltifat dolu sözler yazmıştır.

Celal Bayar, Şükrü Saraçoğlu, Mahmut Esat Bozkurt ve Adnan Menderes, Altay denilince adı geçen siyasi ve tarihi şahsiyetlerden sadece bir bölümüdür.

Altay, sportif anlamda da ilklerin takımıdır. Bunları şu şekilde sıralayabiliriz:

- Futbol tarihimizde deplasmanda maç oynayan ilk Türk takımı Altay’dır. 

 - 15 kez İzmir şampiyonluğu yaşayan tek İzmir takımıdır. 

 - Kendi bünyesinden iki kulüp daha çıkartan (Altınordu ve Göztepe) ilk Türk takımıdır.

 - Altaylı Hamit Aslan, İzmir’in ilk milli futbolcusudur. 

- Altaylı Said Odyak, İzmir’in ilk milli atletidir. 

- Eski adı Fuar Şehirleri kupası olan UEFA Kupası’na katılan ilk Türk Takımı Altay’dır.  

- Fenerbahçe, Galatasaray ve Beşiktaş’ın ilk üç geleneğini bozan ilk takım Altay’dır.  

- Türkiye Kupası’nı, bu üç takım dışında kazanan ilk ekip Altay’dır. 

- Türk futboluna yeni sistemleri getiren ilk isim Altaylı Vahap Özaltay’dır.

Siyah- beyazlılar, yıllarca yer aldıkları Süper Lig’den düştükten sonra, geri dönüş fırsatlarını defalarca Play Off finallerinde kaçırdılar. Transferlerle her sene oluşturulan yeni takımlar, plansız harcamalar ve yönetimsel hatalar Altay’ın ekonomik olarak büyük sorunlar yaşamasına neden oldu. Bunu hızlı bir düşüş süreci izledi. Siyah- beyazlılar önce 2. Lig’e, ardından da 3. Lig’e düştüler.

Bu sıkıntılı dönemde Özgür Ekmekçioğlu’nun başkanlığa seçilmesi Altay için tam bir milat oldu. Özgür Ekmekçioğlu’nun başkanlığındaki Altay önce 2. Lig’e, ardından da 1. Lig’e çıkmayı başardı.  Genç başkan Özgür Ekmekçioğlu ile birlikte bu başarıda pay sahibi olan teknik adamları, futbolcuları ve taraftarları tebrik etmek gerekiyor.

Altay, hem sportif geçmişi hem de tarihsel misyonuyla çok önemli bir kulüp. Böyle bir kulübün olması gereken yer ise Süper Lig.

Evet, Büyük Altay 105 yaşında. Şan ve şeref dolu nice yıllara Büyük Altay…

tolgaersari@hotmail.com

https://twitter.com/tolgaersari