‘Dünya Mirası’ listesindeki Knossos Sarayı’nın kazılar sonucu ortaya çıkan alt bölümünün üstüne yeni yapılar yapılmış. Bu yapıların taşıyıcı sistemleri ile döşemeleri betonarme, üstelik kolon ve kirişler yeni yapılan duvarlarda net bir şekilde görülüyor. Modern yapım tekniği ve malzemesini saklama gereği duyulmamış​

17 Şubat 2024 günkü yazımda sizlere Girit’e yaptığımız geziden bahsetmiş ve gezdiğimiz ören yerleri içinde önemli bulduğum Knossos Ören Yeri’nden bir başka yazımda daha detaylı olarak bahsetmek istediğimi söylemiştim. Bugün sizlere tüm dünyanın ilgisini çeken ve UNESCO tarafından “Dünya Mirası” olarak ilan edilen Knossos Sarayı’ndan bahsetmek istiyorum.

Girit’in ilk çağdaki efsanevi kralı Minos’un başkent Knossos’taki sarayı aynı zamanda Ege Adaları çevresindeki en eski uygarlıklardan biri olan Minos medeniyetinin merkezidir. Minos, Yunan mitolojisinde yer alan bir kişiliktir. Zeus’la Europa’nın üç oğlundan biridir. Kardeşler arasında çıkan kavga sonucu tanrıların kendisinden yana olduğunu söyleyip bir dilekte bulunur. Tanrı Poseidon’dan denizden bir boğa çıkartmasını ister, çıkan bu boğayı tanrılara kurban edeceğini söyler. Ancak daha sonra boğayı kurban etmeyi unutur, kısa süre sonra karısı boğadan hamile kalır ve vücudu insan, kafası boğa olan bir canavar doğurur. Minotauros adı ile bilinen bu yaratık sarayın altına inşa edilen labirente kapatılır. Minos’un, Atina’ya zorla kabul ettirdiği vergi karşılığı olarak her yıl, yedi genç erkek ve yedi genç kız Minotauros’a yiyecek olarak verilmektedir. Gönüllü olarak bu gençlerin arasına karışan Theseus yaratığı öldürür ve bir yolunu bulup labirentten dışarı çıkmayı başarır.

Minos Uygarlığı

Ashmolean Müzesi yöneticisi ve Oxford Üniversitesi hocası olan arkeolog Arthur John Evans, eski sikkelere ve taş mühürlere duyduğu ilgi nedeniyle 1894 yılında Girit’e gider. 1895 yılında “Girit Piktogramları ve Fenike Öncesi Yazı / Cretan Pictographs and Prae-Phoenician Script” isimli kitabını yayımlar. 1896 yılında Yunan Anakarası’ndaki Miken Uygarlığı’nın kökenlerinin Girit’te bulunduğunu ileri süren bir konuşma yapar. 1897 yılında da günümüz Knossos Ören Yeri’nin bulunduğu alanın tümünü satın alır. Bir yıl süren kazı sonucu yaklaşık iki bin metrekarelik alana yayılmış olan saray kalıntılarını gün yüzüne çıkartır. Ortaya çıkan buluntuların boyut ve görkemi, kazı alanının eski bir kültürün merkezi olduğunu göstermektedir. Özellikle bir saray kalıntısı olduğunu düşündüğü yapının zemin kat planının karmaşıklığı, efsanevi kral Minos’un ünlü labirentini çağrıştırdığı için bu uygarlığa “Minos Uygarlığı” adını verir.