Top
Sina Koloğlu

Sina Koloğlu

s.kologlu@milliyet.com.tr

17/11/2021

3 daireli Avrupa

Avrupa Birliği kendi içinde 3’e bölünebilir… İç içe daireler düşünün.

İlk daire en az 6 kurucu üye ülkenin oluşturacağı “federatif devlet.”

Onun dışında Euro bölgesinin 19 üyesini içeren 2’nci daire… Hepsini kuşatan 3’üncü daire ise mevcut ortaklık statüsündeki 27 üye ülkenin tümünü içeriyor.

………………..

2022 baharında “Avrupa’nın Geleceği” konulu konferansa bu “3’lü AB” projesi de sunulacak.

Pazar günü Le Monde’de yayımlanan projenin gerekçesi “Avrupa’yı kurtarmak…”

FEDERASYON FORMÜLÜ

Anlatayım…

Siyasi, ekonomik ve sosyal egemenlik artık Avrupa kıtası ölçeğinde çöküyor.

Nedeni…

Orta ölçekli her ulus kırılgandır ve küresel düzeyde çok az söz sahibidir.

Tek başına etkisi -neredeyse- yok gibidir.

AB’nin 27 üye devletinden hiçbiri 21. yüzyılın devasa zorluklarının üstesinden -tek başına- gelemiyor.

Avrupalılar “hümanist ilkelerini” ve “yaşam tarzlarını” ancak bir “federasyon içinde” birlikte ağırlık koyarak savunabilirler, sürdürebilirler.

………………..

ABD, Çin ve Rusya gibi devletlere, her biri “orta büyüklükte devlet ekonomilerinin birkaç katı zenginlikte” çok uluslu küresel şirketlere karşı direnmek için AB’nin bugünkü yapısı yeterli değil.

İklim, tarım, sağlık ve göç gibi mega zorluklar karşısında da Avrupa Birliği bugünkü statüsüyle yetersiz kalıyor.

“Kolektif refahı” tehdit eden ve gezegenimizi bozan zararlı rekabetlere karşı da AB’nin yeni yapılanmaya gitmesi gerekiyor.

Bu da bir “federasyon formatıdır.”

3 daireli Avrupa

3 VİTESLİ AVRUPA

Ancak…

Yürürlükteki Avrupa anlaşmaları bu yönde bir sıçramaya geçit verecek gibi tasarlanmış değil.

Aksine…

“Üyeler arasında oy birliği” şartı (veto) AB’nin hızını kesiyor.

AB üyelerinin tamamı zihnen buna hazır değil.

O nedenle Avrupa Federasyonu projesi 3 vitesli olmalı.

Önce…

En az 6 devletli ortadaki Avrupa Federasyonu’yla projenin çekirdeğini oluşturacaktır.

Euro bölgesinin 19 üyesi bir süre sonra federasyona katılmaya aday ülkeler ikinci vitesi oluşturuyor.

27 üyeli Avrupa Federasyonu “son aşama.”

3 daireli Avrupa

ULUS ÖTESİ DÖNEMİ

Çekirdekteki federasyon için “ulus ötesi siyasi partiler” gerekiyor.

var taboolaDivId = "";var taboolaPlacement = "";if (adServiceConfig.isMobile()) {taboolaDivId = "mid-article-thumbnails_mobile1_milliyet-" + 6643607;taboolaPlacement="Mid Article Thumbnails_mobile1_milliyet";}else {taboolaDivId = "mid-article-thumbnails_desktop1_milliyet-" + 6643607;taboolaPlacement = "Mid Article Thumbnails_desktop1_milliyet";}window._taboola = window._taboola || [];_taboola.push({ mode: 'thumbnails-mid-a', container: taboolaDivId, placement: taboolaPlacement, target_type: 'mix' });_taboola.push({ article: 'auto', url: 'https://www.milliyet.com.tr/yazarlar/guneri-civaoglu/3-daireli-avrupa-6643607' });

Örneğin…

Fransa’nın ya da Almanya’nın değil 6 federe devletin tamamını kapsayan siyasi partiler…

Çünkü federasyon çapında genel seçimler olacak.

Elbette sendikalar da “ulus ötesi” büyüklükte ve yaygınlıkta düşünülmeli.

Hukukun üstünlüğünü ve sosyal demokrasi modelini korumak için küresel büyüklüklere karşı Avrupa, “federasyon modelini” benimsemeli.

Zengin, demokratik, güçlü, egemen bir Federal Avrupa inşası zorunluk…

“3 daireli Avrupa” bu projenin akılcı ve fizibilitesi olan yol haritası.

3 daireli Avrupa

AB Federasyonu ve Atılgan

Uzay Yolu TV dizisinde uzay gemisi Atılgan’ı hatırlayın.

Atılgan’ın kaptanı Kirk, emirleri dünya federasyonundan alıyordu.

Dünya’yı tek bir devlet yapısı yönetiyordu.

3 daireli Avrupa

Kaptan Kirk başka gezegenlere gittiğinde o gezegenlerin de yönetimleri tek devletlerdi.

Aslında...

Bu “gerçekçi” bir anlatımdır.

Bizim neslin göremeyeceği hatta bizden sonraki 3-5 neslin bile tanık olamayacağı ama -herhalde- gerçekleşecek bir çözümdür “Dünya Federasyonu.”

Dünya Federasyonu’ndan önceki evreler “AB Federasyonu gibi oluşumlardır.”

Aşağıdaki satırlarda bunu anlatıyorum.

3 daireli Avrupa

H. G. WELLS VE ATATÜRK

Bu başlık Milliyet’te M. Sinan Genim’in değerli makalesinden…

Bu makalede Genim H. G. Wells’in şu satırlarını yansıtmış.

Bütün egemenlikler tek bir egemenlik

içinde eritilmezse, ulusların üstünde bir erk yaratılmazsa, dünya yok olacaktır.

Gerçek devlet, çağımızın ileri yaşama koşullarının zorunlu kıldığı birleşik dünya devletinden başka bir şey olmaz.

Kuşku yoktur ki, insanlar kendi yarattıkları şeylerin altında ezilmek istemezlerse er geç birleşmek zorunda kalacaklardır.

Olabilir ki, dünya ölçüsünde bir birleşmeye gidilmeden önce bir sıra “bölgesel birleşmeler” yapılır.

3 daireli Avrupa

…………….

Wells’in “Ana Hatlarıyla Dünya Tarihi” adlı bu kitabı 1920 yılında yayımlanmış.

Daha o tarihte “bölgesel birleşmelere” işaret etmiş.

“AB Federasyonu” da böyle bir yol haritasında aşama olarak görülmeli.

VE ATATÜRK

M. Sinan Genim “TBMM üyelerine 1927’de okuduğu büyük NUTUK’ta Atatürk’ün Wells’ten alıntı yaptığını” yazdı.

Atatürk bu eserin Fransızcasını okumuştu.

Şöyle seslenmişti:

Efendiler, İngiliz tarihçilerinden Wells iki yıl önce bir tarih kitabı yayınladı.

Bu kitabın son sayfalarında “Dünya tarihinin gelecek evresi” başlığı altında birtakım düşünceler vardır.

Bu görüşlerin amacı “Un Gouvernement Fédéral Mondial (Birleşik Bir Dünya Devleti)” kurma sorunudur.

……………..

Adaletin ve tek bir yasanın emri altında dünyanın olacağı durumu canlandırmaya çalıyor…

………………

Atatürk böyle bir hedefe uzanan yol haritasında geçiş evrelerinin “bölgesel yakınlaşmalar” olduğunu görmüş…

Ve…

1931 seçim beyannamesinde “YURTTA SULH, CİHANDA SULH” ilkesi yer almıştır.

1932’de Türkiye, Milletler Cemiyeti’ne üye olmuştur.

1934’te Yunanistan, Yugoslavya ve Romanya’yla “Balkan Paktı”, 1937’de Afganistan, İran ve Irak’la Sadabat Paktı imzalanmıştır.

Atatürk bu “bölgesel barış adalarıyla” yarattığı olumlu düşünce ortamında Hatay meselesini çözmüş, Montrö Anlaşması’yla Boğazların kontrolünü ele geçirmiştir.

Yazıyı Paylaş

Google +

Whatsapp