Merkez Bankası Başkanı Erdem Başçı’nın geçen pazartesi yaptığı “koridorun üst bandında ölçülü artış olabilir” açıklaması dünkü Para Politikası Kurulu (PPK) kararı ile doğrulandı. Merkez, söz verdiği üzere üst bantı 75 baz puanlık mazbut bir artışla yüzde 7.25’e çıkardı. Merkez’in atacağı adımın yönü konusunda piyasa oyuncuları hemfikirdi. Bu nedenle karar sonrasında piyasalarda fazla bir oynaklık beklememek gerek. Öte yandan üst sınırdaki artışın miktarı konusunda beklentiler net değildi. Zaten bu konuda Merkez de açık bir sinyal vermemiş ve sanıyorum ABD Merkez Bankası (Fed) kaynaklı dalgalanmaların piyasaları götüreceği seviyeleri gözlemlemek istediği için sadece “ölçülü” bir artırım olabileceğine değinmişti. Geçtiğimiz haftanın sakin geçmesi dün gördüğümüz kontrollü artışı beraberinde getirdi.
Neden sadece üst sınır?
Merkez’in politika aracı olarak kullandığı koridor sistemi politika faizi dediğimiz ve şu anda yüzde 4.5 olan haftalık repo faizi ile bu faizin altında ve üstünde bir nevi koridor oluşturan borç alma ve borç verme faizlerinden oluşuyor.
Geleneksel para politikası politika faizindeki değişikliklerle yapılıyor. Genellikle politika faizi değişirken simetrik olarak değiştirilen alt ve üst sınır ise politika faizindeki oynaklıkları sınırlamaya yarıyor. Merkez’in dünkü hareketi politika faizini ve alt sınırı sabit bırakırken sadece borç verme faizi olan üst sınırı yükseltti. Politika faizinin değişmemesinin çeşitli sebepleri olabilir. Birincisi, Merkez politika faizindeki değişiklikleri daha güçlü bir sinyal vermek istediği döneme saklıyor olabilir. İkinci olarak finansal piyasaların Fed’den gelen haberlerle gel git yaşadığı şu dönemde uzun vadeli bir faiz artırımı yapmak yerine sadece üst sınırı yükseltmek fonlama faizini günlük gelişmelere göre belirleme imkanı sağlayarak daha hızlı ve esnek bir politika imkanı sunar. Üçüncü olarak ekonomik büyüme ile ilgili gelen verilerin nispeten zayıf olduğu bir ortamda enflasyonun yüksek olması, enflasyonun talepten ziyade maliyet kaynaklı olduğuna işaret ediyor. Bu şartlar altında politika faizinde yapılacak olası bir artırım enflasyon rakamlarında fazla bir etki yapmayacağı gibi büyümeyi daha da yavaşlatabilir.
Şimdi ne olur?
Öncelikli olarak kurdaki oynaklığı kontrol amacı ile atılmış olan bu adım dolar kurunu zaten geçen haftadan beri 1.90 seviyelerine çekti. Kredi ve mevduat faizlerinde artış olur mu? Enflasyon raporundaki ifadelere göre ticari kredi faizleri koridorun üst sınırındaki değişmelere hassasiyet gösterirken mevduat faizleri fonlama faizinden etkileniyor. Bu durumda önümüzdeki dönemde ticari kredi faizlerinde bir artış beklenebilir. Bu da referans değerin biraz üzerinde seyreden kredi artışını dizginler. Mevduat faizleri için ise net bir artıştan söz etmek için henüz biraz erken.
