AB, Türkiye’nin 11 kentini etkileyen deprem felaketinin yaralarını sarmak amacıyla adeta mali seferberlik ilan etti. Belçika’nın başkenti Brüksel’de, Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen ile AB dönem başkanlığını üstlenen İsveç Başbakanı Ulf Kristersson’un eş başkanlıklarında yapılan bağış konferansı, Birlik kurumlarının depremden derin şekilde etkilenen Türk halkı ve Türkiye’nin yanında yer aldığını gösterdi. AB, depremde yıkılan kentlerin yeniden imarının etkin şekilde sağlanması amacıyla neredeyse her tür finansal yola başvurdu.
Avrupa Komisyonu Başkanı von der Leyen, Türkiye’ye 1 milyar Euro değerinde mali yardım taahhüdünde bulunurken, İsveç Başbakanı Kristersson da, konferansa katılacak ülkelere örnek olmak amacıyla bağlayıcı nitelikte 500 milyon İsveç kronu tutarında bağışta bulunma kararı aldı. Von der Leyen, Türkiye’ye taahhüt edilen 6 milyar Euro’yu aşkın mali yardımın yarısından fazla AB tarafından yapılması için özel çaba harcadı. Basın toplantısında da konuya dikkat çekti.
Mesajlarla doluydu
Bu arada söz konusu konferansın ve konferans öncesinde yapılan açıklamaların, yoğun mesajlar içermesi dikkati çekti. Türkiye adına toplantıya katılmak üzere Brüksel’e gelen Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, konferans öncesi Yunan mevkiidaşı Nikos Dendias’la bir araya geldi. Daha sonra basın mensuplarına ortak açıklamalarda bulunan iki bakan, dostluk mesajları verdi. Dendias, ülkesinin 2025-2026 dönemleri için aday olduğu Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi geçici üyeliğinin Türkiye tarafından destekleneceğini açıkladı. Buna karşılık, Türkiye’nin IMO (Uluslararası Denizcilik Örgütü) genel sekreterliğine aday göstereceği kişiyi destekleyeceklerini açıkladı. Bununla birlikte AB, söz konusu konferansı 14 Mayıs’taki Cumhurbaşkanlığı seçimleri öncesi düzenleyerek, Türkiye’ye olan desteğinin, ülkedeki siyasi gelişmelerden bağımsız ve tarafsız olduğunu gösterdi. Ayrıca Avrupa Komisyonu’nun Genişleme ve Komşuluktan Sorumlu Üyesi Oliver Varhelyi’nin, mali bağış oturumuna İsveç Uluslararası Kalkınma İş birliği ve Dış Ticaret Bakanı Johan Forssell ile birlikte başkanlık etmesi de önemliydi.
Zira göreve geldiği 2019’dan bu bu yana Türkiye ve üyelik süreci konusunda sessizliği tercih eden Varhelyi, ülkemizde meydana gelen depremle birlikte Türkiye dosyasına adeta yeniden sarıldı. Hatta Çavuşoğlu’yla konferans sonrası düzenlediği basın toplantısında AB-Türkiye ilişkilerine yeni bir başlangıcın yaşandığını söyledi.
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu da bağış konferansında Türkiye’ye 6 milyar eurodan fazla kaynak ayrılmasının dayanışma ruhu açısından önem teşkil ettiğini vurguladı.
Bir başka önemli mesaj da, Avrupa Yatırım Bankası’nın (AYB), askıda olan Türkiye’ye yönelik kamu finansman projelerinin önünü yeniden açma kararıydı. Böylelikle, 2019’da Doğu Akdeniz bölgesinde Türkiye, KKTC ve Güney Kıbrıs Rum Yönetimi arasında yaşanan gerilimden dolayı askıya alınan AYB finansmanlarının önünün yeniden açılması mümkün olabilecek.
Samimi çabalar
AB, Türkiye’nin bu zor döneminde Ankara ile Brüksel arasında yaşanan husumetlere son vermeye hazır olduğunun mesajını verdi. Nitekim AB kurumları, üye ülkeler ve uluslararası mali kuruluşlar, Türkiye’ye gerek bağışta bulunarak gerekse de faizsiz kredi ve bağışa dönüşebilecek finansman imkanı sağlayarak, kentlerin yeniden imarı için her tür finansmanı seferber etti.
Her ülke, mali imkanları çerçevesinde Türkiye’nin tek başına olmadığını hissettirmeye ve samimi şekilde yardım elini uzatmaya çaba gösterdi. AB dönem başkanlığını üstlenen İsveç’in de, NATO üyelik sürecinden bağımsız, bağış konferansın başarıyla sonuçlanması için yoğun çaba harcaması da, dikkate değer bir başka unsur oldu.
