Dünyada çatışmalar ve savaşların sayısı oldukça çoğaldı. Afrika ve Latin Amerika ülkelerinde iç savaşlar ve askeri darbelerle değişen rejimlerin sayısı gözle görülür şekilde arttı.

Neredeyse iki yıl önce Rusya’nın Ukrayna’yı ilhak etme çabasıyla başlayan savaş henüz dünya savaşına neden olmadı. Hatta tarih, Thomas Friedman’ın 4 Nisan 2022 yılında New York Times gazetesinde kaleme aldığı ‘Ukrayna ilk gerçek dünya savaşıdır’ başlıklı köşe yazısını sanki yalancı çıkarttı.

1. Dünya Savaşı 1914 yılında başlayıp, 1918 yılında mı sona erdi? Yoksa aslen 1914 yılında başlayıp, 1918 yılında ara verilip, 1939 yılında tekrar başlayıp, 1945 yılında mı sona erdi? Bu tartışmaları yapan tarihçiler var. Var olmaya da devam edecek. Aksi kabul edilene kadar 1. Dünya Savaşı 1914-1918 yılları arasında, 2’ncisi ise 1939-1945 arasında yaşandı. Toplumbilimde tanımlar ve analizlerde zaman ve mekan konuları çok önemli. Bir başka deyişle ‘Zeitgeist’, yani zamanın ruhuna göre değerlendirmede bulunmak gerekiyor.

Rusya’nın Ukrayna’ya karşı açtığı savaşta, sanki konvansiyonel savaş yöntemleri kullanıldığı intibası yaşanabilir. Bir başka deyişle 1. veya 2. Dünya Savaşlarının imgelerini içerdiği gözlenebilir ilk bakışta. Ancak tam da öyle değil. Çünkü teknolojik gelişmelerle birlikte, savaşın türü, tanımı da tamamen değişti. İHA’ların kullanımı, hibrid ve siber saldırılar, asimetrik tehditlerin sayısının artmış olması, onlara yönelik alınan önlemler gibi bir çok yeni unsur eklendi.