Toplu pazarlıkta belirli yollar tüketilmeden yapılan grev kanun dışıdır. Bu durum, işçilerin tazminatsız işten çıkarılmasına, sendikanın tazminat ödemesine ve hatta sorumlular hakkında cezai işlem yapılmasına dahi sebep olabilir.

Toplu iş sözleşmeleri işçilerin yeni haklar yaratabilmesinin en önemli aracı. Gelişmiş toplumlarda asgari ücretin belirlenmesinden daha çok toplu iş sözleşmesi süreci ile ücret seviyeleri korunmaktadır. Bu nedenle düzgün yürütülen toplu iş sözleşmesi süreçleri refahın paylaşımında, gelirin adil dağılımında en etkili araç olarak karşımıza çıkmaktadır. Ne var ki bu sürecin zararlandırıcı etkisini toplum açısından dengede tutmak için bütün mevzuatlarda işleyiş kuralları getirilmiştir. Ülkemizdeki sınırlamaların yerindeliği tartışma konusu olmakla birlikte bugünkü sistemimizde toplu iş sözleşmesine giden süreç, grev ve lokavt uygulanması bakımından birtakım sınırlamalara tabi tutulmuştur.

Toplu pazarlık süreci

Çalışanların grev hakkı toplu pazarlık sürecinde işverenin özellikle ekonomik yönden zorlanarak anlaşmaya ikna edilebilmesinin temel aracı olmaktadır. Grev işçilerin topluca çalışmamak suretiyle işyerinde faaliyeti durdurmaları veya işin niteliğine göre önemli ölçüde aksatmaları amacıyla, aralarında anlaşarak veya bir kuruluşun aynı amaçla topluca çalışmamaları için verdiği karara uyarak işi bırakmalarıdır. İşyerinde her istenilen zamanda grev yapılması bizim hukuk sistemimiz tarafından kabul edilmemektedir. Hukuk sistemimiz ancak toplu pazarlıkta belirli yolların tüketilmesinden sonra grev hakkının kullanılmasını kabul etmekte, bu yollar tüketilmeden yapılan grevi kanun dışı grev saymaktadır. Kanun dışı grevin sonuçları ağır olup, işçilerin tazminatsız işten çıkarılmasına sebep olabileceği gibi sendikanın tazminat ödemesine ve hatta sorumlular hakkında cezai işlem yapılmasına dahi sebep olabilecektir.