Türkiye’de haftada 50 saat ve üzeri çalışanların oranı yüzde 32.6. Yani her 3 çalışandan biri fazla mesai yapıyor. Türkiye bu oranla OECD ülkeleri arasında birinci
İş ve günlük yaşam arasında uygun bir denge bulmak, çalışanların tümünün yaşadığı bir zorluk. Çalışanların iş/yaşam dengesi açısından önemli konulardan biri insanların zamanlarının ne kadarlık bölümünü çalışarak geçirdikleriyle ilgili. Bununla birlikte, farklı kültürel tutumlar ve sosyoekonomik faktörler, işverenlerin çalışanlardan beklediği çalışma süresinin uzunluğu açısından önemli bir rol oynuyor. Ancak çok uzun çalışma saatleri, stres düzeyini artırdığından, hem kişisel sağlığı hem de iş güvenliğini olumsuz yönde etkiliyor.
Erkeklerin uzun çalışma oranı fazla
OECD’nin çalışma sürelerine ilişkin verileri cinsiyetler itibarıyla incelendiğinde, erkeklerin genel olarak kadınlara göre daha uzun saatlerle çalıştıkları görülüyor. Bu anlamda, OECD ülkeleri içinde çok uzun saatlerle çalışan erkeklerin oranı ortalama olarak yüzde 15’in üzerindeyken, aynı kategorideki kadınların oranı yüzde 6 düzeyinde.
En çok Meksika, Kosta Rika, Kore ve Rusya çalışıyor
Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Teşkilatı (OECD) verilerine göre, OECD ülkelerinde yıllık ortalama çalışma süresi 1.734 saat. 2.148 saatlik yıllık ortalama çalışma süresi ile Meksika, 2.121 saat ile Kosta Rika, 1.993 saat ile Kore, 1.972 saat ile Rusya ve 1.956 saat ile Yunanistan OECD ülkeleri içinde en yüksek çalışma sürelerinin olduğu ülkeler.
Buna karşılık, Almanya (1.362 saat), Danimarka (1.392 saat), Norveç (1.416 saat) ve Hollanda (1.433 saat) yıllık ortalama çalışma sürelerinin göreli olarak en düşük olduğu ülkeler. Almanya OECD ülkeleri arasında en düşük çalışma saatlerine sahip olmasına rağmen, yüksek verimlilik düzeylerini korumayı başarmış bir ülke. Ayrıca, OECD üyesi diğer ülkelerle kıyaslandığında ortalama çalışma sürelerinin düşük olduğu ikinci ülke olan Danimarka da en iyi iş/yaşam dengesine sahip çalışanların bulunduğu ülkeler arasında.
Haftada 50 saat çalışan çok
OECD’nin “Daha İyi Yaşam Endeksi” çalışmasının sonuçlarına göre, OECD ülkelerindeki çalışanların yüzde 11’i haftada 50 saat veya daha fazla süreyle çalışıyor. Bu oran, OECD ülkelerinde her on çalışandan birinin çok uzun saatler çalışmakta olduğu anlamına geliyor.
Bununla birlikte, söz konusu gösterge itibarıyla OECD ülkeleri içinde bazı ülkeler, ciddi anlamda ortalamanın üzerine çıkıyorlar. Haftada 50 saat veya daha uzun süreyle çalışanların oranının en yüksek olduğu ülkeler; Türkiye, Meksika ve Kolombiya.
OECD verilerine göre, Türkiye’de haftada 50 saat ve üzerinde çalışanların oranı yüzde 32.6, Meksika’da yüzde 28.7 ve Kolombiya’da yüzde 26.6. Dolayısıyla, Türkiye’de her üç çalışandan birinin çok uzun sürelerle çalışmakta olduğunu söylemek mümkün.
Kaliteli boş zaman şart...
Çalışma zamanı dışında kalan zamanların ne için geçirildiği, yani bu zamanların hangi faaliyetlere ayrıldığı gerek insanların refahlarını gerekse fiziksel ve ruhsal sağlığı etkilemesi sebebiyle oldukça önemli bir konu. Bu açıdan, çalışanlar daha uzun saatlerle çalıştıklarında, kişisel bakım ya da eğlence gibi diğer faaliyetlere daha az zaman harcıyorlar. Yani, kendilerine daha az zaman ayırmak zorunda kalıyorlar.
Boş zamanların miktarı ve kalitesi insanların genel refahı için önemli. Bununla birlikte, kaliteli boş zaman fiziksel ve zihinsel sağlık açısından ilave yarar da sağlıyor. “Daha İyi Yaşam Endeksi” araştırmasının sonuçlarına göre, OECD ülkeleri içinde tam zamanlı bir çalışan, günlük zamanının ortalama olarak yüzde 62’sini, yani 15 saatini kişisel bakım (yemek yemek, uymak vb.) ve sosyalleşmeye (aile ve arkadaşlarla zaman geçirme, hobiler, oyunlar, televizyon ve bilgisayar kullanımı vb.) ayırıyor.
