İşsizlik sigortasından alınan işsizlik ödeneği çalışma yaşamında yer alanlar için hayati öneme sahip. İşten çıkarılan bir kişi için gelirsiz kalınan dönemde işsizlik ödeneği alınabilmesi önemli bir imkan. Gerçi işsizlik ödeneğinin miktarının bir sınırı var ve bu sınırın günümüz şartlarında yeterli olmadığı söylenebilir. Ancak, İşsizlik Sigortası Fonu'nda da biriken önemli bir miktar para var.
İşte bugün, bu konuyu yani işsizlik sigortası ve yararlanma koşullarını ele aldık. Sizlerden gelen sorulara yanıt vermenin yanı sıra, şu anda kaç kişinin işsizlik sigortasından faydalandığını ve fonda ne kadar para biriktiğini de cevaplamaya çalıştık.

İşten çıkarılan nasıl başvuracak?
SORU: Otomobil yedek parçaları üreten bir firmada çalışıyorum. İşten çıkarıldım, işsizlik parası alabilecek miyim? Koşullar nelerdir? l Aziz Tahtacı
CEVAP: İşsizlik ödeneği ya da bilinen adıyla işsizlik parası alabilmek için bir takım koşulların bir arada yerine getirilmesi gerekiyor.
Bu koşullar;
-  İşsizlik ödeneğinden faydalanabilmek için ilk koşul, iş sözleşmesinin işveren tarafından sona erdirilmesi, yani işten çıkarılmış olmaktır. Ancak işçiler de sağlık, işverenin ahlaka ve iyi niyete uymayan davranışları gibi sebeplerle işten ayrılmaları durumunda işsizlik ödeneği alırlar. Örneğin ücretin ödenmemesi, sigorta primlerinin yatmaması nedeniyle işçinin işten ayrılmasında olduğu gibi.
nİkinci koşul, belli bir prim şartının yerine getirilmiş olmasıdır. İş sözleşmesinin sona erdirildiği tarihten önceki son üç yıl içinde en az 600 gün sigortalı çalışılması ve işten ayrılmadan önceki son 120 gün kesintisiz çalışıp, prim ödenmiş olması gerekiyor.
-  Son koşul ise, sigortalının İş-Kur’a başvurarak talepte bulunmasıdır. İş sözleşmesi sonlandırılan kişi, hizmet akdinin feshedildiği tarihi izleyen günden itibaren otuz gün içinde Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğü’ne başvurmalıdır.
Bu koşullar çerçevesinde, işten çıkarılmış olma şartı yerine getirildiği için, eğer prim koşullarını da tamamlamışsanız, işsizlik ödeneği almak için başvuruda bulunabilirsiniz.

Şu anda 215 bin kişi işsizlik parası alıyor
İşsizlik sigortasından Aralık 2009’da 218 bin 493, Aralık 2010’da 170 bin 425, Aralık 2011’de 174 bin 363 ve Aralık 2012’de 202 bin 923 kişi yararlandı. 2013 yılının haziran ayında ise 214 bin 846 kişi işsizlik parası aldı.
Bu rakamlar o ay itibariyle işsizlik parası alan kişi sayısını ifade ediyor. İşsizlik sigortasından işsizlere 2009 yılında 1 milyar 114 milyon TL ödeme yapılmışken bu rakam 2012 yılında 966 milyon 185 bin TL olarak gerçekleşti.

3.3 milyon başvuru
İşsizlik sigortasının hayata geçirildiği 2002 yılının mart ayından bu yana 3 milyon 984 bin 720 kişi işsizlik sigortasından yararlanmak için başvuruda bulundu, 3 milyon 3 bin 814 kişi işsizlik ödeneği almaya hak kazandı. Bu kişilere toplamda 6 milyar 130 milyon 489 bin 637 TL ödeme yapıldı.

Kapsamda olan kişi sağlıktan da yararlanır
SORU: İşsizlik ödeneği almaya başladım, ancak sağlıktan benim dışımda çocuklarım da yararlanabilecek mi? Bu konuda bilgi verir misiniz?
-  Zeliha Işık
CEVAP: İşsizlik ödeneği alanlar Genel Sağlık Sigortası kapsamındadır. İşsizlik ödeneği alanların bakmakla yükümlü olduğu kişiler de Genel Sağlık Sigortası kapsamında sağlık hizmetlerinden faydalanabilmektedirler.
Ancak hemen ifade edelim, işsizlik ödeneği ödenirken, ilgililer adına sadece genel sağlık sigortası primleri yatırıldığı için, işsizlik ödeneği ödenen süre emeklilik bakımından dikkate alınmaz, sigortalıların emekliliğinde bu sürenin önemi yoktur.

Ödemede ‘tavan’ asgari ücrete göre
SORU: İşsizlik ödeneğim bağlandı, ancak neye göre hesaplandı bilmiyorum?
- Ahmet Yalın
CEVAP: İşsizlik ödeneğinin miktarı günlük ortalama kazanç üzerinden hesaplanır. Şöyle ki, işsizlik ödeneğinin miktarı, sigortalının son dört aylık prime esas kazançları dikkate alınarak hesaplanan günlük ortalama brüt kazancının yüzde 40’ıdır.
Ancak bu şekilde hesaplanan işsizlik ödeneği miktarı, 16 yaşından büyük işçiler için uygulanan aylık asgari ücretin brüt tutarının yüzde 80’ini geçemez.

Para alma süresi 3 yıllık prime bağlı
SORU: İşsizlik ödeneğini kaç ay alacağım?
- Aysel Tütün
CEVAP: İş sözleşmesinin sona ermesinden önceki son 120 gün prim ödeyerek sürekli çalışmış olanlardan, son üç yıl içinde;
-  600 gün sigortalı olarak çalışıp işsizlik sigortası primi ödemiş olan sigortalı işsizlere 180 gün,
-  900 gün sigortalı olarak çalışıp işsizlik sigortası primi ödemiş olan sigortalı işsizlere 240 gün,
- 1080 gün sigortalı olarak çalışıp işsizlik sigortası primi ödemiş olan sigortalı işsizlere 300 gün, süre ile işsizlik ödeneği verilmektedir.