Nail Açar adlı okur, 22 Mayıs’ta yayınlanan bu haber başlığını, “Bir devlet adamına küstah demeye hakkınız yok. Ama bakıyorum siz Hürriyet internette önünüze gelen küstah deyip duruyorsunuz” diye eleştirdi.
Bu eleştirinin ardından Hürriyet internette kısa bir tarama yaptım. Gerçekten kimlere “küstah” denilmemişti ki! Liste hayli uzun...
Almanya Maliye Bakanı Schaeuble, Avusturya Dışişleri Bakanı Sebastian Kurz, Avusturyalı politikacı Christian Strache, Türkmenistan’ın eski Devlet Başkanı Saparmurat Niyazov, Yunanistan Savunma Bakanı Panos Kammenos, Hizbullah Lideri Hasan Nasrallah, Olympiakos’un Başkanı Giorgos Angelopoulos, Hollandalı futbolcu Klaas-Jan Huntelaar, Hollanda, Rusya...
Bu kişilerin sözleri, davranışları bize göre yanlış olabilir. Ama yine de gazeteci olarak bizlerin hiç kimseye ne hakaret etme özgürlüğümüz olabilir ne de haberlerde olumsuz sıfat kullanma hakkımız.
Haber başlıklarında “küstah” gibi olumsuz sıfatlar kullanmak, habere yorum katmak ve hüküm bildirmek anlamına gelir; haberin nesnelliğini ortadan kaldırır. Dahası okurun değerlendirme hakkını elinden almış oluruz.
Doğru gazetecilik, sıfat kullanma kolaycılığı yerine o sözlerin muhatabından yanıt alıp habere eklemek için enerji harcamayı gerektirir.
ZİRVEYE SPONSORLUK
BÜYÜKÇEKMECE sahilindeki Albatros Parkı’nın belediye tarafından satılmasına yönelik eleştirileri ilk yazan Hürriyet yazarı Yalçın Bayer olmuştu. Bayer, 27 Nisan’daki yazısında çevrecilerin bu satışa karşı çıktığını vurgulayarak özetle şu bilgiyi veriyordu:
“İhaleyi kazanan firmalardan biri olan Demir İnşaat tanıdık bir marka... Öyle ki Demir İnşaat, Büyükçekmece basketbol takımının sponsoru; şirketin sahibi Hamit Demir de kulübün onursal başkanı. Takımın başkanı kim? Belediye Başkanı Hasan Akgün. Bu kadar tesadüf de biraz fazla değil mi? Satışta bir sponsorluk var mı? Soru işareti...”
Bayer, arazinin satılmasına ilişkin tepkilere ertesi günkü yazısında da yer verdi. Bayer’in yazıları dışında ayrıca arazinin satışıyla ilgili gelişmeler ve Belediye Başkanı Hasan Akgün’ün eleştirilere yanıtı gazete ve Hürriyet internette haber olarak da yayınlandı.
Bu yayınlardan bir ay kadar sonra 23 Mayıs’ta Hürriyet, Büyükçekmece bölgesindeki gayrimenkul ve yapılaşma sorunlarının tartışıldığı “9. Gelişen Bölgeler Zirvesi” düzenledi. Zirveyle ilgili haber henüz Hürriyet’te yayınlanmadan önce bazı medya kuruluşlarında “Albatros Parkı satın alındıktan sonra köşe yazıları ve haberleri ile Demir İnşaat’ı eleştiren Hürriyet’in düzenlediği 9. Gelişen Bölgeler Zirvesi’nin ana sponsorunun da bu şirket olması”nı eleştiren haberler çıktı. Bu şirketin sponsorluğunun etik sorun yarattığı savunuluyordu. Bu eleştirileri, yazı işlerine sordum, şu yanıtı verdiler:“Hürriyet gazetesinin reklam ve sponsorluk anlaşması yaptığı firmaların olumsuz haberlerini görmemek gibi bir habercilik anlayışı yoktur, olamaz.
Daha önceki etkinliklerimize de sponsor olan Demir İnşaat ile ilgili gazetemizde yayınlanan Albatros Parkı’yla ilgili köşe yazısı ve haberler bu kapsamda tam da Hürriyet’in etik gazetecilik ilkelerini yansıtmaktadır. Hürriyet’in çeşitli vesilelerle gazetemizde eleştiri konusu olan şirketlere reklam veya sponsorluk ambargosu uygulaması ise düşünülemez.”
OKURDAN KISA KISA
Tamer Şahin: “Bandırma serüveni” haberinizde Bandırma vapurunun “Ulu Önder’i 16 günde Samsun’a taşıdığını” yazmışsınız. Bandırma Vapuru 16 Mayıs 1919’da öğleden sonra İstanbul’dan hareket etmiş ve 19 Mayıs sabahı 08.15’te Samsun’a varmış; intikal 2.5 gün sürmüştür. Ayrıca gemide 18 kişi olduğunu belirtmişsiniz. Gemide, Atatürk ile birlikte toplam 76 kişi vardır. (19 Mayıs)
Not: İlk baskılardaki bu yanlışlıklar şehir baskılarında düzeltilmiş.
Adil Öztoprak: Gazetenizdeki eğitim sayfasında “Satrancın şampiyon okulları belli oldu” başlığı atılmış ama haberde şampiyon olan okulların adı yok. (11 Mayıs)
Pınar Yanardağ: “Otelde intikam randevusu” haberi eril bir dille yazılmış. Haberde maktulun, bahsi geçen kadınları dolandırması ve tecavüz etmesi basit bir detay gibi verilmiş, cinayet ise rahatsız edici bir “iştahla” anlatılmış. Kadınlar peşinen yargılanmış, isim ve fotoğrafları açık olarak verilmiş. (5 Mayıs)
Cevat Kaptan: Sporda “Fenerbahçe şampiyon olur çünkü daha zekiler” başlığı atmışsınız. Şampiyon olamayan aptal mı? Final four gibi bir sportif yarışta nasıl aptal-zeki ayrımı yapılır? (13 Mayıs)
Salim Taşçı: İnşaat ve emlak ekinin künyesinde genel yayın yönetmeni olarak Sedat Ergin yazmaktaydı. Fikret Bilâ’nın yazılması gerekmez miydi? Lütfen dikkat! (6 Mayıs)
Talat Tura: Sanat sayfasında “Şevket Dağ’ın ‘Ayasofya’sına 1 milyon TL” haberinde bir yerde Şevket yerine “Şevşek” yazılmış. (8 Mayıs)
Engin Elçin: “Yeni yerinde” haberinde, “550 yıllık Zeynel Bey Türbesi” ibaresi var. 550 değil, 544 yıldır orada medfundur. Zira Zeynel Bey, 1473 Otlukbeli Meydan Muharebesi’nde hayatını kaybetmiştir. (16 Mayıs)
Musa Alioğlu: Büyük Kulüp’teki seçim haberinde adayın biri geniş şekilde anlatılmış, diğeri alta sıkıştırılmış. Aynı gün, “torpilli” adayın Kelebek ekinde de “Büyük Kulüp başkanını seçiyor” diye fotoğraflı haberi vardı. Evet, seçimi bu aday kazandı fakat adil gazetecilik yapmadınız. (6 Mayıs)
Arif Çıbık: Ekonomide “Boğaz’dan dünyaya yelken” haberinde son cümle tam 22 satır. Bir rekor olabilir ama haberlerde bu kadar uzun cümleler kullanmak doğru mu? (10 Mayıs)
Sedat Özalp: İnternette tıkladığım her haberde karşıma reklamların gelmesinden ve tıklamadığım videoların açılmasından bıktım.
Öznur Yavaş: İnsan Kaynakları ekinde yayınlanan “Kıdem tartışması” haberinde yanlışlar var. Kendi isteğiyle ayrılanlar 15 yılını doldurmamışsa kıdem tazminatı alamaz. (21 Mayıs)
