Top
Doğan Hızlan

Doğan Hızlan

dhizlan@hurriyet.com.tr

22/02/2024

Oğuz Atay’ı derinden yorumlamak

‘Sevgi–Para Geriliminde Atay’ın Sofrası ve Türkiye’nin Ruhu’na İzonomik ve Tinbilimsel Bir Yaklaşım.’Kitabın başında iki alıntı:“Dertsizlere benim sözümBenzer kaya yankısına”Yunus Emre“Yığınları ve onlarla aynı duyguların niteliği olanları, bu sayfaları okumaya davet etmiyorum.”Spinoza“Bu dünyada bir nesneyeYanar içim göynür özümYiğit iken ölenlereGök ekini biçmiş gibi”Yunus Emre, Divan “Sevgi veya dostluk olmadan toplumsal sorunların çözüleceğine dair bir umudu yok gibidir Oğuz Atay’ın (1934 – 1977). Neredeyse bütün sorunların sevgisizlikten meydana geldiğini düşünür. Yazdıklarını bu nedenle hep sevgiyle yazar. Arada kaldığı yer yine sevgiler ve dostluklardır: Türk edebiyatında belki de hiç kimse sevgiyi onun kadar sevgiyle yazmamıştır.”Bu yazı Oğuz Atay üzerine yazılmış önemli bir incelemedir.Oğuz Atayİçindekiler:- Oğuz AtayKime Yazıyor?Nasıl Yazıyor?Türkçe Dil SevgisiİroniNe yazıyor?Sevgi–DostlukKorku, Trajik Modernleşme ve İktidarHaysiyet, Minnet/BorçNasıl Düşünüyor?Felsefi UğraklarDinleme ve HayretCumhuriyetçi EşitlikKadim SentezKişilik Araştırması; Nefis Muhasebesi, Eleştirelliği ve MatematiğiHâsıl-ı KelâmSevgiHangi SevgiParaSofra- Oğuz Atay’ın Sofrasıİzonoik SofraTahakküme DirenişSınıf BilinciTürkiye’nin RuhuTutunamayanMiskinBudalaTürkiye’nin Ruhu ÜzerineKüçük Topluluklar: Dostluk ÇevresiKüçük Dostluk ÖrgütlenmesiErken Dönem Dostluk Örgütlenmesi: Yedi Genç- Atay’da SevgiAnimist OntolojiDin–ManeviyatKadın-Erkek İlişkisiYurt–Milliyet (Türklük) SevgisiTürkçe Sevgisi- Atay’da Para‘Onlar’-‘İnsanlar’Başarı–LıBirikimTutunan–Tutunmaya ÇalışanBüyük OyunMasa- Atay’ın SofrasıBorcun/ Minnetin Ortadan Kalktığı SofraHaysiyetin Korunduğu / Kurulduğu Yer: Sofra‘Son Yemek’Göçer, kitabında çeşitli kavramların ışığında Oğuz Atay’ı inceliyor. Kavramlar dün nasıldı, geçirdikleri istihale neydi?Bir başka soru:Cumhuriyet ve siyasal çalkantılar içinde bugün Oğuz Atay bize ne söylüyor? Yalnız tespitte mi bulunuyor, çözümlere değiniyor mu?Oğuz Atay’ın yazdıkları dar açıdan bakarsanız o dönemin kuşağının ihtiyaçları, geniş açıdan Türk realitesinin çalkantısı sürüp gidiyor.İnsanın merkez olduğu bir eserin yorumu elbette değişir, ancak kavramlar sabit kalır, inceleme bunu göstermektedir.Bize bir yazarı yeniden okutan her inceleme benim için çok önemlidir.Bu çalışma iyi bir okurda Oğuz Atay okumalarını yeniden başlatacaktır. Ben birçok kitabında ciddiyetle gizli ironinin sarmaş dolaş olduğunu fark ettim. Yeniden okurken saptamanın gerçeklik derecesini tartacağım.(Pan Yayınları)
Yazıyı Paylaş

Google +

Whatsapp