ÇARŞAMBA günü geniş bir heyetle Myanmar'a giden Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu'nun Myanmar yönetimi ile görüşmeleri sürüyor. Davutoğlu bölgeyi ziyaret etmesine izin verilen ilk yabancı devlet adamı olma sıfatını haiz. Bu metin yazıldığında heyet henüz Arakan bölgesine geçmemiş, Myanmar Devlet Başkanı ve Dışişleri Bakanı ile, muhalefet partisi lideri Aung San Suu Kyi ile görüşmeler gerçekleştirmişti.
Güne damgasını vuran ise başkent Naypidav'a 2.5 saat uzaklıktaki Mektila'da bulunan Türk şehitliğindeki tören oldu. Esir olarak getirildiği Myanmar'dan bir daha Anadolu'ya dönemeyen Koşikavaklı İsmail'in cevapsız kalan mektubu, kendisine hiçbir görev verilmediği halde oradaki Türk şehitlerin mezarlarına bakan Myanmarlı imam Muhammed Ali'nin ve Myanmarlı tercümanın gözyaşlarına boğulmasına neden oldu. Davutoğlu şunları söyledi:
"Şimdi biz bu mektuplara, fiilen buraya gelerek bir cevap getiriyoruz. Diyoruz ki, aziz ve muhterem
şehitlerimiz, Koşikavaklı İsmail, Bigalı Hakkı, Manisalı Muhammed, Konyalı Veli, İstanbullu Ahmet, sizlerin aziz huzurunuzdayız ve sizlere, mektuplarınıza 75 milyondan cevap getirmek için buradayız. Biliniz ki siz hiçbir zaman bizim gönlümüzden, zihnimizden ırak olmadınız."
Görüşmelerde Myanmar'ın 2010'dan beri takip ettiği 'dışa açılma' politikaları ve Türkiye'nin ülkeye büyükelçilik açmaktaki amaç ve beklentileri konuşulsa da ağırlık merkezi Arakan Müslümanlarının durumuydu. Myanmar Devlet Başkanı Thein Sein, bir Budist kıza tecavüz iddiasıyla patlak veren çatışmanın sebep olduğu hadiselerin 41 'i Müslüman 36'sı Budist olmak üzere toplam 77 kişinin ölümüyle sonuçlandığını iddia etse de, gerek ülkemize gerekse dünya basınına yansıyan rakamlar binlerle ifade ediliyor. Sein, olayın kriminal bir vaka olmakla beraber dinsel bir çatışma gibi yansıtıldığından şikâyet ediyor, ama Arakan Müslümanlarının sorunları izin almadan evlenememekten ölen her aile bireyi için vergi ödemeye, vatandaş sayılmamalarından ticari faaliyet yürütememeye ve evlerinin yakılarak göçe zorlanmalarına kadar genişleyen bir skalaya sahip.
Davutoğlu ise demokrasi yoluna bebek adımları ile girmeye çalışan Myanmar yönetimine uygun bir lisanla "Eğer ülkeniz için iyi bir başarı hikâyesi istiyorsanız, dünyanın ve özellikle de bölgedeki İslam toplumlarının vicdanlarını karşınıza almayın" mesajı verdi. Görüşmelerde Myanmar'ın Arakan olarak bilinen bölgesindeki Müslüman varlığının korunmasının uzun vadeli bir değişim paketi ile çözülebileceği, değişimin kalıcı olması için adım adım gidilmesi gerektiği vurgulandı.
Ziyaretten son derece memnun kalan Myanmar yönetimine sunulan tavsiye paketi ise şöyle:
• Demokratikleşme için gerekli psikolojik ortamın bir an önce sağlanması. Özgürlüğü ve güvenliği birbirinin ayrılmaz parçaları olarak tasavvur eden bir demokratik zeminin oluşması.
• Arakan Müslümanları için acil insani yardım olanaklarının sağlanması.
• Şeffaflık ve uluslararası toplum tarafından 'erişilebilir' olmanın mümkün kılınması.
• Güven ortamı oluştuktan sonra ekonomik kalkınma hamlesi, konutların yapılması vs.
• Bir entegrasyon programı içinde Budistlerin ve Müslümanların yeniden bir araya getirilmesi.Gerekli hukuki düzenlemelerin yapılması, Arakan Müslümanlarına anayasal vatandaşlık kavramı çerçevesinde gereken hakların tanınması.
ARAKAN'DAKİ İLK HEYET
Türk heyeti, Myanmar'ın BM dışında Arakan bölgesine giriş yapmasına izin verdiği ilk heyet. Davutoğlu'nun yaptığı ziyaret devlet başkanının İslam Konferansı Örgütü'nün gözlemciliğini de kabul etmesiyle sonuçlandı. Ahmet Davutoğlu, Myanmar'ın da içinde yer alacağı ve ülke ile sürekli iletişim halinde olacak, 5 ya da 6 kadar ülke tarafından teşekkül ettirilecek bir 'temas grubu'nun kurulması hazırlığında. Böyle bir temas grubunun Arakan Müslümanları için uzun vadeli ve kalıcı çözümler üreteceği görüşünde. Yönetimin Türk şehitliği ve Türk camisinin imarı ve restorasyonu için TİKA ve TOKİ'nin Myanmar'da ofis açmaları talebine sıcak bakması, ziyaretin olumlu geçtiğine işaret eden önemli iki gösterge.
