ÜSTAD Prof. Dr. Halil İnalcık'ın "Osmanlı Devleti Söğüt'te değil, Yalova'da kuruldu" demesi ve kuruluş tarihinin şimdiye kadar bilinenlerin aksine 1299 değil 1302 olduğunu söylemesi, Söğütlüleri hiddetlendirdi.
Söğütlüler şimdi "Filancanın mezarı burada, hattâ ilk para bile burada basılmıştı, Yalova da nereden çıktı?" diyorlar.
Bir beldenin tarihlerde önemli yer almasını sağlayan olayın bir başka yere mâledilmesi, o belde için tabii ki can sıkıcıdır. Böyle bir değişiklik, asırlardan buyana kendisiyle özdeşleşmiş olan özelliğini kaybetmesi bir yana, o belde için aynı zamanda gelir kaybı da demektir. Turist sayısı azalır, her sene yapılan ve âdet halini almış olan kutlamaların dinamizmi düşer ve kayıplar yeni mekâna gelir olarak gider. Dolayısıyla, Halil İnalcık'ın söylediklerine Söğütlüler'in hiddetlenmesi son derece normaldir.
Fakaaaat...
Konuya "Hazret böyle buyurdu, en doğrusunu o bilir" mantığıyla, yani asırlar öncesinden kalma skolastik bakışla yaklaştığımı düşünmeyin ama, Halil Hoca "Osmanlı Devleti Yalova'da kuruldu" dediyse doğrudur, devlet orada kurulmuştur. Bu işin en doğrusunu o bilir, zira ayrıntıları hâlâ karanlıkta olan kuruluş dönemi hakkında senelerden buyana çalışan, Osman Gazi ile oğlu Orhan'ın bu zamana kadar efsanelere bürünmüş halde duran hayat hikâyelerinin aslını ortaya çıkartıp İslam Ansiklopeclisi'ne yazdığı "Osman" ve "Orhan" maddeleri ile ilim âlemine yepyeni bir şekilde takdim eden tek kişi, İnalcık'tır.
ARAZİDE TARİH ÇALIŞMASI
Söğüt'ün belediyesi ile eşrafının Halil İnalcık'ın söylediklerine karşı çıkmalarını anlayışla karşılarım, zira ortada bir bölgenin turizmi konusunda ciddî endişeleri sözkonusudur.
Ama ya isimlerinin başında "Prof." unvanı taşıyan bazı kişilerin söyledikleri?
Adamın biri çıkmış, Halil Hoca'nın Osmanlı Devleti'nin kuruluşu ve özellikle de Yalova hakkında verdiği bilgilerin "yanlış" olduğunu iddia ediyor; "Ben bilmem kaç sene Osmanlı Arşivleri'nde çalıştım, sonra da o arşivlere danışmanlık yaptım" diyor ve "Kuruluşun Yalova'da olduğu konusunda bir belgeye rastlamadığını" söylüyor. Karşısındaki muhabir ise "Halil İnalcık, Yalova konusunu arşiv belgelerinden değil, Bizans tarihlerine ve arazi çalışmalarına dayanarak ortaya çıkarttı" demeyi akıl edemiyor.
Kısaca hatırlatayım: Halil Hoca'nın kuruluşun Yalova'da olduğu konusunda yaptığı açıklamanın tek kaynağı Pahimeras'ın kitabı değil, Hoca'nın bölgede seneler boyu devam eden arazi çalışmalarında bulduğu kalıntılardır. Pek bilmeyiz ama, Prof. Halil İnalcık, tarihî olayların meydana geldikleri bölgelerde incelemeler yapılarak değerlendirilmesinin de öncüsüdür. Pahimeras'ın sözünü ettiği 1302'deki Bafeus Savaşı'nm meydana geldiği alanı arazi araştırmaları sayesinde bulmuş, kuruluşun tarihini ve yerini sadece kayıtlarla değil, aynı zamanda maddî delillerle de doğrulamış ve bu büyük buluşu ona ileri yaşlarında arazide şiddetli bir kalp krizi geçirmeyi de ihsan etmiştir.
ZÂT-I CEHÂLET-PENÂHÎLERİ...
"Senelerce arşivlerde çalıştım, Yalova konusunda bir kayda rastlayamadım" diyen "Prof." unvanlı masa başı tarihçisine küçük bir hatırlatma yapayım:
İttihad ve Terakki Partisi, İkinci Meşrutiyet'in ilân günü olan 23 Temmuz 1908 tarihinin sadece 23 Temmuz'unu almış ve siyasi bir fantezi olarak "Osmanlı Devleti'nin kuruluş günü" şeklinde duyurmuştu.
Bu işi aradan 90 küsur yıl geçtikten sonra, bundan birkaç sene önce farkeden ama metindeki "1908" tarihini göremeyerek İttihadçılar'm kararını "Bulduuuum! Osmanlı Devleti 23 Temmuz 1299'da kurulmuş" diye yayınlayan zât-ı cehâlet-penâhîleri değil miydi?
