Havacılık sektöründe ölçek önemlidir. Büyük uçak - büyük havalimanı eşleşmesi geçmiş yıllarda uzun hatlara, saatler süren uçuşlara işaret ederdi. Büyük uçaklar, büyük, merkez (HUB) havalimanlarına küçük uçaklarla gelen yolcuları alıp, uzaklara götürürler, onların getirdiklerini de yakın yerlere küçük uçaklar dağıtırdı.
Artık dar gövdeli uçaklarla da 8 saat üzeri seyahatler yapıldığı için bu tablo değişiyor. Bu sebeple de geniş gövdeli uçaklarda bulunan hosteslerin dinlenme/uyuma yerlerinin benzeri, dar gövdeli uçaklar için planlanıyor. Fakat dar gövdeli uçaklarda böyle bir alan olmadığı için uzun uçuşlarda hosteslerin (kabin personeli) kullanacağı dinlenme/uyuma alanı için Alman Diehl Aviation şirketi dikkat çeken bir projeye imza atmış.
B737 MAX-8, A320neo gibi uçaklar 6 bin km üzerinde uçabiliyor. B737 MAX-8 6 bin 510 km menzile, A320neo’lar da ortalama 6 bin 300 km menzile sahip. Durum böyle olunca dar gövde uçaklarla 8 saatin üzerinde uçuş icra edilebiliyor. Bu uzun uçuş süresi de sürekli ayakta kalan ekipleri yıpratıyor ve dinlenmeleri zor oluyor. Diehl Aviation, bu durumu ortadan kaldırmak için dar gövde uçaklarda kabin ekiplerine dinlenme alanları oluşturmuş.
“Tek Koridorlu Mürettebat Dinlenme Modülü” adındaki proje, giriş-çıkış kapılarının olduğu bölümde yer alıyor. Kabin ekiplerinin kullandığı mutfak alanlarına monte edilen katlanabilir yataklar kapının hemen dibinde bulunuyor. Uçakların kalkış ve iniş esnasında kabin ekiplerinin emniyet kuralları gereğince oturdukları koltukların yer aldığı bölüme katlanabilir yatak konuyor.
İniş-kalkış ve taksi sırasında kullanılmayacak bu yeni tasarım, 6 Haziran’da Almanya / Hamburg’ta yapılacak Crystal Cabin Awards’te ödül için yarışacak. Bakalım ödül alacak mı? Daha önemlisi ilk kullanıcısı hangi havayolu olacak? Çünkü uçaklar için yapılan her yeni tasarım, uygulamayla birlikte bazı tartışmalar gündeme gelir.
Mesela “Yolcuların tahliyesi esnasında bu yeni yatak tasarımı emniyet açısından sorun çıkarır mı?” sorusu gündeme gelebilir ama bunu tasarlayanlar da bu hassasiyetlerle, havacılık kuralları ışığında işlerini yapıyorlar. Bu yeni tasarım yataklar da çok kolay şekilde katlanabiliyor. Bu yeni tasarımın düzenleyici kurumlardan onay aldıktan sonra bakalım dar gövdeli uçaklarla uzun uçuş yapan hangi havayolları kabin personelini düşünerek bu yeni tasarımı uçağına koyacak.
Şimdi bazı okuyucularımın aklına şu soru gelebilir. Kabin personeli veya host/hostesler büyük uçaklarda uyuyor mu, nerede uyuyor? Salgın öncesi İstanbul-Buones Aires uçuşu gerçekleştirmiştim. Bu uçuşta kokpit ve kabin ekiplerinin uçuş esnasında ne şekilde dinlendiklerini/uyuduklarını Airport programımda ekrana getirdim. Yine burada da yazdım. Türk Hava Yollarının (THY) geniş gövde uçağı B777-300ER ile yaptığım seyahatte aynı zamanda milli havayolunun en uzun uçuşunun hikayesinden bahsetmiştim.
İşte bu uçuşta kokpit ve kabin ekiplerinin dinlenme alanı olarak bilinen ‘Crew Rest Compartment’ bölümünde çekimler yaptım. Boeing 777-300ER geniş gövde uçakta pilotların dinlendiği/uyuduğu alan kokpitin biraz gerisinde merdivenli çıkılan üst bölümde yer alıyor. Kabin ekiplerinin dinlenme/uyuma alanı veya havadaki ranzalı odaları ise uçağın kuyruk kısmında, merdivenle çıkılan üst bölümde yer alıyor.
