Özellikle geçen yıl başlatılan, eski defterleri karıştırıp mükellefleri şaşırtan “vergi borcu” çıkarma operasyonuna Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in de tahammül edemeyerek olaya bir virgül koymayı tercih ettiğini son günlerde yaptığı açıklamalardan anlıyoruz. Ancak Bakan Şimşek’in bu adımı da yeterli değil.
Mesela geçen yıl adreslere gönderilen mektuplarla birlikte cep telefonlarına da Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB) tarafından ilginç mesajlar gönderilmeye başlanmıştı. Mesajı alanlar konunun ne olduğunu anlamadan şaşkına dönüyor, kimisi vergi dairelerinin kapısını çalıp derdine çözüm bulamazken kimileri de günlerce internet üzerinden borcunun detaylarını öğrenmek için uğraşıyor. Çoğunluk “İllallah” diyerek borcunun peşine düşmeyi bıraktı. Mesajlar genelde şu şekilde: “31.1.2013 itibarıyla borcunuz bulunmaktadır. Detayı gib. gov.tr/borçbilgilendirmeservisi’nden öğrenebilirsiniz. Borç ödenmişse bu mesajı dikkate almayın.”
Mesaj cep telefonlarına çok medeni bir şekilde iletiliyor, ama çözüm noktasının teknolojinin ulaştığı seviyeyle bir ilgisi yok. Çünkü mesajla gelen borçlandırma için internet üzerinden, çağrı merkezinden bir cevap bulmak zor. “İlgili vergi dairenize gidin” diyen bu mesajlarla adeta ceberut devlet yapısı geri dönmüştü. Fakat dahası da var. Borçlar, Maliye Bakanlığı’nın yan gelip yatan memurlarından kaynaklanırken, fatura vatandaşa kesiliyordu. Çünkü yıllar önce şirketini kapatan, arabasını satan ve tüm bunları yaparken her adımında Maliye Bakanlığı’nın ilgili birimlerinden “Borcu Yoktur” belgesi alınmasının zorunlu olduğu dönemlere ait vergi borçları çıkarılmış. Madem aklınıza estiğinden eski defterleri karıştırıp ceberut devlet karşısında sesi çıkmayan vatandaşa fatura keseceksiniz, “Borcu Yoktur” belgesini niye verdiniz? Alınması için vatandaşı devlet kapılarında niçin süründürdünüz? Süründürmeye de devam etme yönünde bir iradeyi neden gösteriyorsunuz? “Borcu Yoktur” belgelerini verirken nerelerdeydiniz?
İnternet Vergi Dairesi’ne girip borçlarınızı takip edin, aracınız varsa “Motorlu Taşıt Sorgulama” bölümünde borç tahakkuklarına bakın, fakat her şeye rağmen sürprizlere de hazır olun! Yıllar önce sattığınız aracınıza, elinizden çıkardığınız şirketinize veya attığınız bir imzanın ardına devletimiz yeni gelir kalemleri geliştirmek üzere borçlar çıkarabilir.
Anlıyorum ki yukarıda saydığım sebeplerden dolayı Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, mükelleflere ödenmemiş vergi borçlarının bulunduğuna dair mektupların gönderilmesini durdurmuş. Bakan Şimşek ayrıca bürokratlarına “vergi borcu” talimatı da vererek mektupların daha açıklayıcı bilgiler içerecek şekilde düzenlenmesini istemiş. Ancak bu kadar tartışmayı, zaman kaybını, sıkıntıyı vatandaş neden çekti? Kimler çektirdi? Bunları da Bakan Şimşek’in sorgulaması ve bir müeyyide uygulaması gerekmez mi?
Çünkü Bakan Şimşek bile hâlâ konuya kendi bürokratları ve bakanlığı açısından bakıyor. İfadesi aynen şöyle: “Mevcut haliyle mektubu alanların bir muhatap bulma çabasına girdiğini ve vergi dairelerinde de bu nedenle ekstra bir iş yükünün oluştuğunu...”
Görüldüğü gibi hâlâ iş yükünden, muhatap arayışından bahsedilirken, devletimiz, sistemimiz, bürokratımız önceleniyor. Vatandaşın, mükellefin hakkı, hukuku, zaman kaybı, sıkıntısı, bu mektupları aldığında döktüğü ecel terlerini düşünen yok. Teknoloji gelişiyor, e-devlete geçiyoruz, ama eski geleneklerimizle, eski kafamızla, vatandaşı adam yerine koymayan, mükellefi yolunacak kaz gören anlayışla...