Yeni havalimanına yüksek rakam iyi mi? Yap-işlet-devret (YİD) modeli kamunun, maddi ve manevi sorumluluğunu özel sektöre devrettiği bir yöntemken, en önemli kriterin işletme, verimlilik, sektöre katkı değil de para olması, kamu hizmetlerinin pahalı görüleceği anlamına gelir.
Havalimanına devlet eli değmiş, kamu marifetiyle yapım ihalesine çıkılmış olsaydı, "ülkenin geleceğine yatırım" diye bakılabilirdi. Ancak şimdi geleceğimizi sattığımızı söylemek mümkün. Üstelik İstanbul'u hatta Türkiye'yi hava ulaşımında, Frankfurt-Münih gibi Avrupa'daki, Dubai gibi Ortadoğu'daki rakipleriyle rekabette zor durumda bırakacak bir şekilde pahalıya sattığımız da söylenebilir. Yüksek rakamlı ihale bedeli, İstanbul'un Türk Hava Yolları (THY) için merkez üs (HUB) projeksiyonu eşliğinde bakıldığında biraz sıkıntılı bir durum ortaya çıkmaktadır.
Limak-Cengiz-Kalyon-Kolin-MAPA ortaklığının ihale için verdiği yüksek rakam, her halükârda dolaylı
olarak havayolu yolcusundan yani havacılığın oyuncuları şirketlerden temin edilecek. Bilet fiyatları,
uçakların konma-konaklama hizmetleri, havalimanı ve terminallerdeki her türlü hizmetler bu yüksek rakamların çıkarılabilmesi için mecburen yukarı çekilecektir. Bilet veya kargo ücretlerinin yüzdesinde bu ek maliyetler kendini hissettirdikçe, İstanbul rakipleriyle olan yarışında bir adım geri düşecektir.
TAV 115, "BEŞLİ" 1 SORUYLA İHALEYE HAZIRLANMIŞ!
Yeni havalimanı ihale şartnamesini 17 şirket aldı, ancak Sabancı, Enka, Houston Airport gibi büyükler teklif vermedi, yarışa katılmadı. Atlasjet Yönetim Kurulu Başkanı Ali Murat Ersoy'un kurduğu AIC Holding ise İtalyan One Works ile yaptığı konsorsiyumu Çırağan Otel'de şatafatlı bir şekilde duyurmasına rağmen şartname bile almadı. Neticede ihaleye dört grup katıldı. Projenin zor ve büyük olması sebebiyle de ilgili şirketler şartnameyle birlikte maliyet hesabı yapmaya başladılar. Bu aşamada şartnameyi hazırlayan Devlet Hava Meydanları İşletmesi'ne (DHMİ) muğlak gördükleri noktalarda sorular sordular. İhale şartnamesi alan tüm şirketlerin gördüğü bir platformda sorulan sorulara, cevaplar verildi. Şartnamede yapılan yeni düzenleme ve düzeltmeler zeylnamelerle herkese duyuruldu.
Bazıları da taleplerini daha yukarılara bildirip ihale şartnamesinin bazı maddelerinin değiştirilmesini istediler. İdarede ihaleye daha fazla katılım olması ve ertelenmeme yaşanmaması için kriterleri gevşetti. Şimdi böylesine büyük ve zorlu bir mekânda inşa edilecek havalimanı için sizce, kim kaç soru sormuş ve ona göre hazırlanmıştır? Buyurun bir de neticeye bu gözle bakın.
İhale komisyonuna 115 soru TAV, 53 soru Sabancı, 47 soru Enka ve 23 soru da IC-Fraport sorarak
kendini hazırlamış.
Peki ihaleyi kazanan Limak-Cengiz-Kolin-Kalyon-MAPA "beşli"si kaç soru sormuştur? Sadece bir (1) soruyla yetinmişler. Peki rekor teklif vererek ihaleyi kazananlar ne sormuş olabilir?
"İhale ertelenecek mi?"
Artık bundan sonra yorumu da siz yapın...
'BEDAŞ ve Akdeniz'e 3 milyar dolar finansman hazır'
Havalimanı ihalesinin yapıldığı gün Habertürk ve Bloomberg HT'de yaptığım yorumlarda, ihaleyi kazanan "beşli" grubun liderliğini yapan Limak Holding'in kazandığı elektrik dağıtım ihaleleri BEDAŞ ve Akdeniz için finansman bulamadığının altını çizmiştim. Yönetim Kurulu Başkanı Nihat Özdemir, daha sonra yayınları izleyip beni bilgilendirme ihtiyacı duymuş.
Özdemir; BEDAŞ ve Akdeniz birleşip 3 milyar dolarlık krediyi İş Bankası, Ziraat, Yapı Kredi, Denizbank, Halkbank, Garanti ve Vakıflar Bankası'ndan bir ay önce temin ettiklerini söyledi. Hatta idareden (TEİAŞ ve EPDK) kaynaklanan problemler sebebiyle kullanmadıkları kredinin bir ayı cezaya girmiş. 21-25 Mayıs arasında kredi devir işleminin gerçekleşeceğini vurgulayan Özdemir, Enerji ve Maliye bakanlarıyla da 28 Mayıs'ta tören yapmayı planladıklarını ifade etti.
BEDAŞ'ın kasasında ciddi bir meblağ olduğu ve kredi temininde kaldıraç yapıldığına ise Özdemir şu cevabı verdi: "BEDAŞ'ı kasasında tek kuruş olmadan devralacağız."
