TÜRKİYE'de 15 yaş üstü işlevsel düzeyde okuyup yazamadığı tahmin edilen kişi sayısı 6 milyon 556 bin 985. Bu kişilerin 3 milyon 163 bin 396'sı hiç okuma yazma bilmiyor. 3 milyon 393 bin 589'u ise okuma yazma bildiğini ancak herhangi bir okul bitirmediğini söylüyor. Yani bunlar okuma yazma düzeyinden emin olunmayan kişiler.
Bu sayıları yetişkinler için ilk kez okuma yazma öğrenebilecekleri ve düzeylerini yükseltebilecekleri bir site açan ve 19 yıldır eğitim projelerinde ilkleri gerçekleştiren Anne Çocuk Eğitim Vakfı Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Ayla Göksel söylüyor.
Göksel harfleri tanımanın ve onları bir araya getirmenin bir kişinin okuma yazma bildiğini göstermediğini bunun yanı sıra okuduğunu anlamak, temel bilgi ve becerilere sahip olmak gerektiğini kaydediyor. Göksel'den bu sözlerini dinlerken ulusal ve uluslararası sınavlarda ilköğretim ve lise öğrencilerinin başarılarını düşenmemek mümkün değil.
Okuryazarlık, okuduğunu anlama ve temel becerilere sahip olma olarak kabul edildiğine göre son PISA verilerine göre 15 yaşındaki "öğrencilerimizin" tümünü okur-yazar sayabilir miyiz? Amacı temel eğitimin sonunda öğrencilerin yetişkinliklerinde gereksinim duyacakları temel becerileri ne kadar edinebildiğini ölçmek olan ve her üç yılda bir tekrarlanan bu sınava 34'ü OECD ülkesi olan 65 ülkeden gençler giriyor. Bu ülkelerden biri de Türkiye.
Gelin önce Türkiye'nin PISA'da yerini hatırlayalım. Son sonuçların alındığı 2009'da 34 OECD ülkesi arasında yalnızca Şili ve Meksika'nın üzerinde, 32. sırada yer alıyor. Farklı testlerde 65 ülke arasında Türkiye, matematik okuryazarlığı alanında 41., okuma becerileri alanında 45., fen okuryazarlığı alanında 47'nci sırada.
Bu sınavın sonuçlarına göre bizim çocukların yüzde 42'si ise yani 100 gençten 42'si de okuma becerilerinde temel yetkinliğe erişememiş durumda. Okuduğunu anlayamayanların oranı da yüzde 25. Türkiye'den bu sınava katılan çocukların yüzde 1.8'i okuma testinde, yüzde 1.8'i de fen testinde "üstün başarı" gösterdi. Bu oran OECD ülkelerinde yüzde 8'in altına düşmüyor. Eğitim Reformu Girişimi Koordinatörü Batuhan Aydagül bir noktaya dikkat çekerek, "PISA'nın içinde okula gitmeyen çocuklar yok. Bu çocuklara okula gitmeyen yüzde 40-45 oranında aynı yaş grubundakileri eklersek Türkiye'de yaşayan 15 yaşındaki çocukların yaklaşık yarısının temel beceri düzeyine erişmediği sonucuna ulaşılabilir" diyor.
9. sınıfta yani lisede bile heceleyerek okuyan öğrencilerle karşılaşmış biri olarak bu durumda akla şu soru geliyor: "Okuma yazma bilmediği hesaplanan 6 milyon kişinin üzerine kaç kişi daha eklememiz gerekiyor?"
