TIMES Higher Education (THE) 8 yıldır “Dünyanın En İyi 200 Üniversitesi” sıralamasını yapıyor. Bu yılın ilk 200 sıralamasında geçen yılın aksine hiç Türk üniversitesi yer almadı. Üstelik geçen yıl Bilkent 112., ODTÜ ise 183. sıradaydı. THE editörlerine “Neden geçen yıla göre Türk üniversitelerinin sıralamadan düştüklerini” sordum.
Bu yıl metodolojiyi değiştirince bu sonucun ortaya çıktığını ve Türk üniversitelerinin de böylece ilk 200 sıralamasından düştüğünü söylediler. Değişen metodolojiye gelince; Türk üniversitelerine puan kaybettiren başlıca değişiklik geçen yıllarda gelişmekte olan ülkelere “regional excellence” başlığıyla belli bir katsayı veriliyordu. Bu nedenle de gelişmekte olan ülkeler sıralamada daha yukarıya doğru çıkıyordu. Bu yıl bu katsayı kaldırıldı. Biz de yerimizden olduk. Dergi “Yine de ilk 400 içinde 4 Türk üniversitesi var” diyerek, açıklamasıyla bir anlamda “teselli “ ediyordu. Ancak hem ODTÜ hem de Bilkent’in 100 puandan fazla bir düşüşe neden olmasına yol açan değişiklik ilginç. THE, sıralamada yer alabilmek için sadece yayın yapmanın yeterli olmadığını da vurguluyor. Derginin sıralamaya alması için ilk gereken koşul yılda 200 yayın yapma şartı. Bunun dışında yüksek lisans ve farklı disiplinlerden eğitim vermek önemli ama yeterli değil.
THE, “Bunun ötesinde öğretim, araştırma ve bilgi paylaşımı konusunda başarılı olmalarını üniversitelerin boyut ve yapılarından daha çok önemsiyoruz. Bu yüzden baktığımız faktörlerin çoğu üniversitelerin boyutlarından bağımsız. Bu zor ekonomik koşullarda iyi bir mevki sahibi olmanın ve daha az sayıda konuya odaklanmanın büyük avantajları olabiliyor” diyor. Bir de THE’nin en çok eleştirilen anketlerinin sıralamadaki etkisini unutmamak gerek.
Bilkent, ODTÜ, İTÜ ve Boğaziçi’nin ilk 200’de değil ama ilk 350 arasında bulunduğu sıralamada çarpıcı bir başka nokta da İTÜ’nün sanayiden elde ettiği gelirden aldığı puanın listenin bir numarası olan California Teknoloji Enstitüsü (Caltech), 2. sıradaki Harvard ve 7. sıradaki MIT’ten daha yüksek olması. İTÜ sanayiden elde ettiği gelirden 99.1 puan alırken, Caltech 97, MIT 94.4, Harvard 35.9 puan aldı. Bu yüksek puana ilişkin İTÜ’nün açıklaması: “Sadece dijital Türkiye ve Teknokent için yapılan Ar-Ge yatırımı 96.5 milyon dolar.”
