GEÇEN yıl Temel Eğitimden Ortaöğretime Geçiş Sistemi (TEOG) yerleştirmelerinde en fazla tartışılan konulardan biri “taban puansız nakil” uygulaması oldu. Liselere ilk yerleştirmelerin ardından kalan boş kontenjanlar için yapılan nakil uygulamasında taban puan aranmadı. Bir okula en son giren öğrencinin puanı olan “taban puan” dikkate alınmayınca da aynı okula aralarında 200’den fazla puan farkı olan öğrenciler yerleşti.
Geçen yıl yerleştirme sistemi ilk açıklandığında “taban puansız” nakil uygulamasının aynı okula aralarında büyük puan farkı olan öğrencilerin girmesine yol açacağını dile getirerek böyle bir uygulamanın “sınavla kazanı,lmış başarıyı” gölgeleyeceğini söylemiştik. Sistemin “şansa” dayanacağını, istatistik hesaplama yapan ve kontenjanları iyi takip eden velilerin bu sistemde fark yaratacağını anlatmıştık. Bu söylediklerimizin yaşandığına da tanıklık ettik.
Milli Eğitim Bakanlığı’nın (MEB) geçtiğimiz yıl yaşanan sıkıntıları çözmek için hazırladığını söylediği ve eleştirilere açtığı bu yıl uygulanacak TEOG Kılavuzu’nun taslağında da “sistemin yıldızı” taban puansız nakillerin bu yıl da süreceğini görüyoruz. Kılavuzda boş kontenjanlar için yapılacak nakil uygulamasında veliler 5 tane okul tercihi yapacak. Bu tercihlerde il ve ilçe sınırlaması olacak. Yani başka ilden okulları listenize alamayacaksınız. Geçen yıl ailelere yaşadıkları ildeki 3 ilçeden okul seçme hakkı verilmişti. Bu yıl sayının kaç olacağı henüz belli değil.
Kılavuza göre boş kontenjanlar için tercih yapma hakkı şu anda herhangi bir liseye yerleşemeyen öğrenciler için tanınıyor. Bu durumda 25 okulluk tercih listesinde herhangi bir okula yerleşen boş kontenjan için nakil talebinde bulunamayacak mı? Bu kesin değil.
Ama kesin olan boş kontenjanlar için yapılacak tercihlerde taban puan değil, “puan üstünlüğü” şartı aranacak.
Burada iki sorun var.
Birincisi eğer yerleşen öğrenciye boş kontenjanı tercih hakkı tanımıyorsanız, taban puanı neden dikkate almıyorsunuz? İlk tercih listesinde bir okula yerleşen öğrencinin suçu ne?
İkincisi ise sadece boş kontenjanlar dolsun diye taban puanı kaldırıp aynı okula düşük puanlı öğrenci yerleştirerek neden başarılı öğrenciyi cezalandırıyorsunuz?
Başarının önemini ortadan kaldıran bu uygulamanın neden devam ettiğini anlamak zor. Üstelik de YÖK’ün bile bu eşitsizliği görerek tıp ve hukuk fakülteleri için taban puan uygulaması başlatması, MEB’in ise liseler için bunun önemini görmemesi 8. sınıf öğrencileri için talihsizlik.
