Top
İsa Karakaş

İsa Karakaş

isa.karakas@tg.com.tr

01/08/2020

Bayramda çalışanlara bu haklarını vermeyi unutmayın!

 
Bugün koronavirüs salgını günlerinde sevinçle kutlamakta olduğumuz Kurban Bayramı’nın ikinci günündeyiz... Yasal düzenlemeler gereğince arife günü perşembe günü saat 13.00’te başladı. Arife günü ile birlikte toplamda dört buçuk günlük Kurban Bayramı günleri özel ve kamu kesimi dâhil olmak üzere tüm çalışan işçiler açısından da aynı zamanda resmî tatildir.
Kurban Bayramında işçilerin çalışıp çalışmamasına göre özel hakları bulunmakta olduğundan yapılacak ödemelerin hesabı da özellik arz etmektedir.
 
%100 ZAMLI ÜCRET ÖDEMEK ZORUNLU
 
İş hukukumuzda bayram günlerinde çalışma karşılığı olmaksızın o günün ücretinin ödeneceği, tatil yapılmayarak çalışıldığında ise, ayrıca çalışılan her gün için bir günlük ücretin ödenmesi gerektiği hükme bağlanmıştır. 
Bayramda çalışıp çalışmayacağı toplu iş sözleşmesi veya iş sözleşmesiyle kararlaştırılabilir.
Sözleşmelerde hüküm bulunmaması hâlinde söz konusu günlerde çalışılması için işçinin onayının alınması şattır. İş yerlerinde çalışan işçilere her bir bayram günü için;
  • Hiç çalışmazlarsa, bir iş karşılığı olmaksızın o günün ücretleri tam olarak,
  • Tatil yapmayarak çalışırlarsa ayrıca çalışılan her gün için bir günlük ilave ücret ödenmesi gerekecektir.
Yüzde usulünün uygulandığı iş yerlerinde de işçi ücretlerinin işverence işçiye ödenmesi gerekmektedir. 
Örneğin bir markette kasiyer olarak çalışan Ayşe Hanım, aylık 6000 TL ücret alıyorsa, günlük ücreti 200 TL’dir. Ayşe Hanım, her bir bayram günü çalışmazsa maaşında ve sigortasında herhangi bir eksiltilme yapılmadan ücretleri tam olarak yatırılacaktır. 
Ancak örneğimizdeki Ayşe Hanım, tatil yapmayarak çalışırsa; o gün için 200 TL yerine 400 TL’ye hak kazanacaktır. Bu durumda Ayşe Hanımın dört buçuk günlük (arife günü için yarım günlük) Kurban Bayramı arifesi ile bayram günlerinin tamamında çalıştığını varsayarsak bugünler için (4,5X200=) 900 TL kazanacaktır. Böylece örneğimizde adı geçen Ayşe Hanıma 2020 Temmuz ayı için toplamda 6900 TL ödeme yapılması gerekecektir. Diğer yandan bu ücret artışının SGK emekliliğinde de faydası olacaktır.
 
AYRICA %50 ZAMLI FAZLA MESAİ ÜCRETİ
 
Bayram günü olarak kabul edilen günlerde işçi normal çalışma süresinin üzerinde çalışıp fazla mesai yaparsa ayrıca ilave bir günlük ücrete ek olarak %50 zamlı fazla çalışma ücretine de hak kazanmaktadır.
Bu nedenle bayram günü çalışan işçiler fazla mesai yapmazlar ise her halükârda çifte yevmiyeye hak kazanacaktır. Fazla mesai yaparlarsa çift yevmiyenin yanı sıra her fazla mesai saati için %50 zamlı fazla çalışma ücretine de hak kazanacaklardır.
Hemen belirtelim ki; fazla mesai ücretleri de işçinin emeklilik maaşının hesabında SGK tarafından dikkate alınmaktadır.
 
İMZALI BORDRO İLE İSPAT ÖNEMLİ
 
Bayramda çalışıp da %100 zamlı ücreti ödenmeyen işçi işten ayrılmamış ise İŞ-KUR müdürlüklerine ya da Çalışma Bakanlığı İş Müfettişlerine bir dilekçe ile şikâyette bulunabilir. İşten ayrılmış ise önce ara bulucuya gitmesi gerekmektedir.
Ara bulucuda uzlaşamamış ise iş mahkemesine başvurabilecektir. Bayram günlerinde çalıştığını iddia eden işçi, bu iddiasını ispatla yükümlüdür. Hem idari hem de mahkeme safhasında işçinin imzasını taşıyan bordro bu konuda -sahteliği ispat edilinceye kadar- kesin delil niteliğinde kabul edilmektedir.
 
MAHKEMEDE ÖNEM ARZ EDEN HUSUSLAR
 
İmzalı bordroda yer alan bayram ve genel tatil ücreti ödemesinin yapıldığı varsayılır. Bordroda ilgili bölümün boş olması ya da bordronun imza taşımaması hâlinde işçi, bayram günlerinde çalıştığını her türlü delille ispat edebilir. Ulusal bayramlarda çalışıldığının ispatı konusunda iş yeri kayıtları, özellikle iş yerine giriş çıkışı gösteren belgeler, iş yeri iç yazışmaları, yazılı delil niteliğindedir. Ancak, sözü edilen çalışmanın bu tür yazılı belgelerle kanıtlanamaması durumunda, tarafların dinletmiş oldukları tanık beyanları ile sonuca gidilmektedir. Bununla birlikte, iş yerinde çalışma düzenini bilmeyen ve bilmesi mümkün olmayan tanıkların anlatımlarına değer verilmemektedir.
             ***
Tüm okuyucularımızın mübarek Kurban Bayramı'nı en içten dileklerimle kutlar, sağlıklı, mutlu ve huzurlu nice bayramlar dilerim.
Yazıyı Paylaş

Google +

Whatsapp