Top
07/09/2020

Vergi Dairesi Müdürü’nün maaşı 6.745 lira olur mu?

Haftaya başlarken vergi affı beklentileri, vergi indirimleri, fahiş özel tüketim vergisi oran  artışları gündeminin dışında gibi görünen ama tam da bu olayların göbeğinde yer alan Gelir İdaresi Başkanlığı bünyesinde yaşanan ve bütçe performansını direkt etkileyen birkaç hususu bilgilerinize sunacağım.

2005 yılında finans sektörü model alınarak 5345 sayılı Kanun'la Gelirler Genel Müdürlüğü, Maliye Bakanlığı'na bağlı Gelir İdaresi Başkanlığı'na dönüştürülmüştür. Gelir İdaresi Başkanlığı, gelir politikasını adalet ve tarafsızlık içinde uygulamak; vergi ve diğer gelirleri en az maliyetle toplamak; mükelleflerin vergiye gönüllü uyumunu sağlamak; mükellef haklarını gözeterek yüksek kalitede hizmet sunmak suretiyle yükümlülüklerini kolayca yerine getirmeleri için gerekli tedbirleri almak; saydamlık hesap verebilirlik, katılımcılık, verimlilik, etkililik ve mükellef odaklılık temel ilkelerine göre görev yapmak üzere kurulmuştu.

Gelir İdaresi Başkanlığı'na ait 2018 yılı Faaliyet Raporu'nda yer alan bilgilere göre; Başkanlığın merkez teşkilatında 479 ve taşra teşkilatında 38.029 kişi olmak üzere toplam 38.508 personeli bulunmaktadır. Gelir İdaresi Başkanlığı 2019 yılı Faaliyet Raporu'nu yayımlamadığı için son personel sayılarına ulaşamıyoruz.

Bütçe gelirlerinin yaklaşık %80'i vergi gelirlerinden oluşmaktadır. Mükelleflerle ilgili verginin tarh, tahakkuk ve tahsiline ilişkin bütün işlemleri vergi daireleri yapmaktadır .Dolayısıyla bütçenin vergi gelir hedefinin tutması Gelir İdaresi Başkanlığı bünyesinde yer alan vergi dairelerinin performansı ile doğru orantılıdır.

SORUMLULUK BÜYÜK, MAAŞ DÜŞÜK…

Ülkemizde 437 vergi dairesi mevcuttur. Vergi dairesi müdürü sayısı 506, vergi dairesi müdür yardımcısı sayısı 939 kişidir. Gelir İdaresi Başkanlığı içinde en büyük personel grubu ise 18.081 kişi ile gelir uzmanlarıdır.

Vergi inceleme yetkisine de sahip olan vergi dairesi müdürleri sayman sıfatıyla yaptıkları düzeltme ve vergi iadeleri vb. işlemler nedeniyle Sayıştay'a da hesap vermekte, kendilerine yüklenen idari  ve mali sorumluluklarına rağmen, 6.745 lira maaş almaktadırlar. Vergi dairesi müdür yardımcıları 6.490 lira, gelir uzmanları ise müdür yardımcıları ile aynı maaşı almakta, eşlerinin çalışıp çalışmadığı ve çocuk sayılarına göre bazen müdür yardımcılarından fazla maaş almaktadırlar.

Vergi dairesi müdürleri ve müdür yardımcılarının mali ve sosyal haklarında, yaptıkları iş ve yüklendikleri sorumluluklarla mütenasip hiçbir düzenleme yapılmadığı gibi oturdukları lojmanlar satıldı. Bu durum taşra teşkilatının en önemli ayağını oluşturan vergi dairesi müdürü ve yardımcılarında moral ve motivasyon kaybına neden oldu. Belirli sürelerde rotasyon nedeniyle başka illere atandıkları için çocuklarının aynı ilde eğitimlerini tamamlaması mümkün olmayan, her tayinde yeni ev kuran, göçebe hayatına alışan ama yetki ve sorumluluğuna uygun ücret almayan, emrinde çalışan memuru ile aynı ya da daha düşük maaş alan bir garip yönetici grubu oluşturuldu.

GELİR UZMANLARININ KABUSU EMEKLİLİK…

Vergi dairesi bünyesinde çalışan vergi memuru, veri hazırlama kadrosunda görev yapan memurlardan şartları tutanlar, açılan sınavla gelir uzmanı kadrosuna atandılar. Gelir uzmanlarının özlük haklarında iyileştirmeler yapılarak %120 oranında özel hizmet tazminat hakkı verildi ancak ek göstergeleri (1/4) 2200'de bırakıldı. Ek göstergenin düşük tutulması nedeniyle çoğu gelir uzmanı emekli olunca maaşları yarı yarıya düştüğü için 65 yaşına kadar çalışmaya devam etmektedir. Bu yüzden Gelir İdaresi Başkanlığı'nın taşra teşkilatında çalışanlardan hizmet süreleri 21 yıl ve üzeri olanlar toplam çalışanların %46'sı dır.

Maliye çalışanlarını tanımayan başarılı olamaz…

Yazılı ve görsel basında ülkemizde çalışan diğer kamu görevlilerininin zaman zaman özlük haklarına ilişkin şikayetlerini ve zam taleplerini okur ya da izlersiniz. Maliye çalışanlarının bu tür taleplerinin medyada dillendirildiğini asla göremezsiniz .Çok gururlu insanlardır. Maliyeciler kendilerini ülkenin sahibi gibi görür ve ona göre davranır. Aslında siyasetçilerin dilinde pelesenk olmuş “tüyü bitmemiş yetimin hakkını korumak” misyonunun kendilerine ait olduğunu çok iyi bilirler. Yaptıkları iş ve aldıkları sorumluluk karşısında kendilerine verilen mali ve sosyal hakların yetersiz olduğunun ve düzeltilmesi gerektiğinin üst düzey yöneticileri ve Bakanları tarafından görülüp, onlar tarafından kendiliklerinden düzeltilmesini beklerler. Son zamanlarda değişen yönetim anlayışı ve maliye personelini tanıyıp bu yönünü göremeyenler,ellerindeki cevherden “nasıl daha çok verim alırım“ diye düşünmek yerine, “100 lira vergi toplamak için 46 kuruş harcadık” diye övünme yolunu seçtiler.

10 yıl Maliye Bakanlığı'nda çalışmış bir kişi olarak tavsiyem: Akçeli işlerle uğraşan, bu kadar yetki ve sorumluluk verdiğimiz kişilere hak ettiğini değil, hak ettiğinden fazlasını verelim. Kimse bana bütçe imkanları demesin, ne iş yaptığı belli olmayan kişilere verilen maaşları hepimiz biliyoruz. Aldıkları “devlet terbiyesi” nedeniyle sesleri çıkmayan maliyecileri bu kadar ezip, değersizleştirmek yerine; onlara ne kadar değerli olduklarını hem maddi hem de manevi olarak hissettirirsek, performanslarının ve verimliliklerinin artışına inanamazsınız. Yılda 784 milyar lira vergi geliri hedefi koyup; vergi dairesi müdürünün lojmanını satıp, ona ayda 6.745 lira (900 Dolar) maaş uygun görmenin ayıbı kime ait?

Yazıyı Paylaş

Google +

Whatsapp