Dünkü yazımda, ABD ekonomisinin pandemi öncesi bile istenilen düzelmeyi sağlayamadığını anlatmıştım. Vergi indirimine rağmen, yatırımların artmadığını; büyümenin sağlanamadığını; bütçe açıklarının artmaya devam ettiğini; vergi gelirlerinin önemli ölçüde azaldığını; şirketlerin yurt dışındaki kazançlarını ülkeye getirmekte tereddüt ettiklerini ve doğrudan yabancı yatırımların düştüğünü açıklamıştım.
ABD ekonomi kurmayları, yatırımlarla birlikte, işçi ücretlerinde (Avarage Hourly Wages) artış bekliyorlardı. Aşağıdaki grafikte, bu konudaki projeksiyonu ve gerçekleşmeleri görüyorsunuz.
Ücretlerin ortalama üç bin dolar yükseleceği, vaat edilmişti. Bu gerçekleşmediği gibi işçilere vaat edilen saatlik ortalama primler (Nonproduction Bonuses) azaldı. Vergi indirimi (Tax Cut) sonrası gelişimler, dikeyde “...” olarak gösteriliyor.
Pandemiden önce yeni işçi alımlarındaki artış oranı normal seyrini sürdürdü. Oysa, vergi indiriminin, işsizliği tamamen ortadan kaldıracağı söyleniyordu. Pandemi sırasında işsizlik çok arttıysa da, şimdi yeniden bu konuda toparlanma başladı.
Gelir dağılımı bozuluyor
Aşağıdaki grafik çeşitli gelir seviyelerine göre önümüzdeki yıllarda vergi sonrası gelir durumunu gösteriyor. Görüleceği üzere, 2025 ve giderek 2027’de fakir sınıfının gelirleri azalırken, en yüksek gelir elde eden % 1’lik nüfusun gelirlerinin daha da artacağı anlaşılıyor. (Working Poor - Çalışan Fakir Sınıf; Working Class - Çalışan Sınıf; Middle Class - Orta Sınıf; Upper Middle - Orta Üstü Sınıf; Top % 1 - En üst % 1 Sınıf)
Kârlar fırladı
Kârlar (Corporate Profits) artıyor. Ekonomi büyümezken, yatırımlar artmazken, işsizlik sorunu çözülmezken, hane halkının kazançları yükselmezken, şirket gelirleri tavan yaptı. Vergi indiriminden sonra, şirket gelirlerinde şimdiye kadar görülmemiş yükselmelerle karşılaşıldı. Aşağıdaki grafik, şirket gelirlerinde yaklaşık % 8 artış olduğunu gösteriyor.
Üstelik şimdi, pandemi ile mücadele de var. Pandemi sırasında, ABD sağlık sisteminin yeterli olmadığı görüldü. Sağlık sisteminin büyük açığı var. Ayrıca, ikinci pandemi dalgası gelirse, birinci vergi indiriminin başarısızlığına rağmen, yeni bir vergi indirimi daha yapılabileceği konuşuluyor.
