Hükümetin 2019 yılı içinde 2.5 milyon kişiye ek istihdam kampanyası tartışmaları alevlendirdi. Yüksek büyüme oranlarının yakalandığı yıllarda bile bu kadar büyük istihdam rakamlarına ulaşılamadığı görülürken, bu tartışmaların önümüzdeki ay devam etmesini bekleyebiliriz.
İstihdam ve işsizlik sorunlarını da temelden etkileyen ekonominin büyüme oranları. Mart ayında 2018’in 4. çeyrek ve yıllık büyüme rakamları açıklanacak. Şimdi piyasalar ve seçim öncesinde politikacılar bu rakamları merakla bekliyor. Çıkacak oranlar üzerinden tartışmaların alevlenmesi ise kaçınılmaz olacak.
Önümüzdeki hafta açıklanacak şubat enflasyon rakamları ile ardından toplanacak Merkez Bankası Para Politikası Kurulu’nun kararı yakından izlenecek. Piyasa oyuncuları bu rakamları önümüzdeki dönem yatırım araçları açısından analiz edecek. Politikacıların ise yine seçim öncesi politik malzeme temin etmek ve kampanyalarını buna göre yönlendirmek için rakamları beklediğini söylersek, yanlış olmaz.
Enflasyon ve faiz konusundaki tartışmalar için zaman kısaldı. Şu andan görülen enflasyonda bir ay önceye kıyasla artı ya eksi yönde fazla değişiklik beklenmediği yönünde. Buradaki daha büyük tartışma Merkez Bankası’nın faiz kararı üzerinde yaşanacak. Gördüğümüz kadarıyla hükümet, “seçim öncesi özellikle kurlarda yeni bir harekete yol açmamak” için, faizleri indirme konusunda Merkez Bankası’na baskı kurmak istemeyecek. Merkez Bankası’nın yaptığı son açıklamalardan yola çıkarsak “Enflasyonun düşüş trendi iyice belirginleşmeden faiz indirimi yapmaya teknik olarak karşı çıktığı” izlenimini alıyoruz. Belki de bu nedenle piyasalarda da mart ayındaki PPK toplantısında faiz indirimi bekleyenlerin sayısı son dönemde bir hayli azalmış durumda.
HÜKÜMET GÖRÜYOR
Büyüme oranları konusunda ise daha yoğun tartışmalar yaşanması kaçınılmaz olacak. 2018 yılı için hükümetin son açıkladığı rakam yüzde 3.8 büyüme yönündeydi. Şimdiden 2018 yılı büyümesi konusunda yapılan analizlerin çoğaldığını söyleyebiliriz. Bu analizlerin hemen hiçbirinde artık yüzde 3.8’lik büyüme rakamının yakalanabileceği tahminini göremiyoruz.
Bu hafta başında Betam’dan Ozan Bakış ve Furkan Kavuncu’nun yayınladığı “Ekonomide Sert düşüş” adlı analizde 2018’in dördüncü çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre GSYH’nın yüzde 3.8 oranında azalmasını bekledikleri yazıldı. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış verilere göre ise bir önceki çeyreğe göre GSYH’nın yüzde 2.5 küçüleceği tahminine yer verildi. Yeni Ekonomi Programı’nda 2018 yılı için yeralan yüzde 3.8’lik büyüme hedefi konusunda ise ilk üç çeyrek büyüme oranları sırası ile yüzde 7.4, 5.3 ve 1.6 olduğu için, 4. çeyrek negatif çıkarsa hedefin tutturulamayacağı belirtildi.
TEPAV’ın dün yayımlanan istihdam izleme raporuna göre ise Kasım 2018’de son 1 yıldaki istihdam kaybı 107 bine ulaşırken, işsizlik sigortası bekleyenlerin sayısında 94 bin artış oldu.
Hem 2018 büyümesinde, hem de bu yılın büyümesinde, dolayasıyla istihdamda büyük sıkıntılar yaşandığı, yaşanacağı kesin. Hükümetin ardı ardına tüketim ve istihdamı artıracak paketler açıklamasının nedeni de bu tablo.
Umarız bu paketlerin sonuçları ve getireceği yan etkilerle birlikte, sorunları daha büyümüş biçimde karşımızda görmeyiz.
