Top
Güntay Şimşek

Güntay Şimşek

gsimsek@htgazete.com.tr

10/03/2019

BP Akdeniz’de gaz ve petrol arar mı?

Malum olduğu üzere Doğu Akdeniz havzası özellikle doğal gazda önemli rezervlerin tespit edildiği haberleriyle gündemde. Ama iki toplumlu Kıbrıs, mevcut meselesini çözemeden bu defa enerji kaynakları sebebiyle tartışmaların parçası. Güney Kıbrıslı Rumların, adanın diğer yarısını (KKTC) yok sayarak, bazı enerji şirketleri ve komşu ülkelerle yaptıkları anlaşmalar ise tartışmaları beraberinde getiriyor. Türkiye’nin itirazları, müdahaleleri, yapılan anlaşmaları tanımamasıyla da Akdeniz’de suların soğumuyor.

Türkiye ile yoğun işbirliği olan Londra merkezli British Petroleum’un (BP) tepe yöneticisiyle sohbet imkanı bulunca merak ettiğim bu konuyu da sordum. BP Küresel Rafinaj ve Pazarlama Grubu CEO’su Tufan Erginbilgiç, ‘BP Akdeniz’de bir şey yapacak olursa Türkiye ile yapar’ cevabını aldım. Ama hali hazırda Akdeniz’de gaz veya petrol arama gibi çalışma planları yokmuş. Veya açıklanacak duruma gelmemiş olabilir.

BP daha önce Karadeniz’de Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı (TPAO) ile petrol arama çalışması yapmıştı. Benzer bir durum Akdeniz’de ortaya çıkan enerji rezervleri sebebiyle ve BP’nin Mısır’daki tecrübesinden hareketle gündeme gelmiş olabilir mi diye merak etmiştim. Tartışmalı bölgelerde BP yer almak istemiyor, ama Akdeniz’de Türkiye’ye ait sorunsuz sahalarda ortak arama neden yapılmasın?

BP’nin global akaryakıt, madeni yağlar, havacılık yakıtları, dağıtım, pazarlama, petrokimya ve rafineri operasyonlarını yöneten Tufan Erginbilgiç ile hafta içinde bir kaç gazeteciyle birlikte sohbete ettiğimizde, gündem doğal olarak Azerbaycan Devlet Petrol Şirketi SOCAR ile BP’nin ortaklığında İzmir Aliağa’da kurulacağı daha önce açıklanan petrokimya tesisi oldu. Tufan Bey bu konuda yeni bir şey söylemedi. Ancak henüz görüşmelerin bitmediğine ve bu yılın ikinci çeyreğinde anlaşmaya imza atılabileceğine işaret etti.

İzmir’e dünyanın en iyi teknolojisi

BP-SOCAR ortaklığıyla Aliağa’ya dünyanın en yeni petrokimya teknolojisini getireceklerine dikkat çeken Erginbilgiç, ‘Şu anda en yüksek teknolojiye sahip petrokimya tesisimiz Belçika’da faaliyet gösteriyor. Ancak sonradan teknolojisi yükseltmiş bir tesis. Eğer SOCAR ile anlaşırsak, Aliağa’daki tesis sıfırdan yapılmış, dünyanın en son teknolojisine sahip olacak. 3 yıl önce Çin’de benzer bir tesis kurduk. Ama bu ondan daha gelişmiş teknolojiye sahip olacak.’ Açıklamasını yaptı.

Daha önce SOCAR ile BP’nin yaklaşık olarak duyurduğu yatırım rakamı bilgisini Tufan Bey de 1,5 miyar olarak teyit etti. Yeni tesiste üretilecek petrokimya ürünlerinin şu an Türkiye’ye ithalat yoluyla geldiğini ve bu sebeple arz güvenliği anlamında önemli olacağını belirten Enginbilgiç, Türkiye’nin petrokimya ürünlerini ithal etmesi sebebiyle, bu tesis ürünlerinin tamamıyla iç piyasaya yönelik olacağını söyledi.

Star Rafinerisi’nin mütemmimi olan yeni yatırım ithalatı azaltacak, istihdama katkı sunacak, cari açığı aşağı çekecek. Tesis 2 yıllık yapım sürecinden sonra 2022’de hizmete girecek. Star Rafinerisi’ne entegre olarak aynı bölgede devreye gireceği için yapımı ve işletim maliyeti de düşük olacak. Tufan Bey, işbirliği için de şu cevabı verdi: ‘BP küçük ortak olarak girmez. Dolayısıyla yüzde 50-50 gibi düşünülebilir.’

Türkiye’ye 8,5 milyarlık yatırım

Türkiye-BP ilişkilerinin köklü ve stratejik olduğunu ifade eden BP CEO’su Erginbilgiç, Bakü-Tiflis-Ceyhan Ham Petrol Boru Hattı(BTC), doğal gaz boru hattı TANAP ve Şahdeniz projelerindeki yatırımlarının 8.5 milyar doları bulduğunu, Türkiye’den çıkmalarının da söz konusu bile olmadığını söyledi.

BTC hattından hizmete girdiğinden günümüze kadar 3.2 milyar varil ham petrol geçmiş. Şu an günlük geçen ham petrol miktarı ise 650-700 bin varil civarında seyrediyor.

Hazar’daki Şahdeniz 1 sahasının doğal gazı Erzurum’a, Şahdeniz 2’ninki ise Eskişehir’e geliyor. TANAP ile Türkiye, TAP ile Avrupa üzerinden İtalya’ya gidecek, 40 milyar dolarlık bu boru hattı yatırımı BP’nin dünyadaki en önemli projelerinden birisi.

BP’nin 107 yıldır Türkiye’de olduğunu hatırlatan Enginbilgiç, Türkiye, BP için stratejik öneme sahip, çok yatırım yaptık, yapmaya devam edeceğiz. Türkiye’deki akaryakıt dağıtımı ve madeni yağlar işimize yılda 150 milyon dolar daha yatırım yapıyoruz. Türkiye son 10-15 yılda ham petrol ve gazda transit oyuncu olarak öne çıkmaya başladığına işaret eden BP CEO’su, Türkiye’nin transit oyuncu rolüne projeleriyle katkı sunduklarını ve bu yöndeki stratejiyi de desteklediklerini belirtti.

Gaz ve yenilebilir enerji dönemi

BP’nin Enerji Görünümü raporuna vurgu yapan Tufan Enginbilgiç, elektrik üretiminin küresel enerji artışında yüzde 75’lik paya sahip olacağını, enerji arzındaki artışın 2040 yılı itibarıyla yüzde 85’inin yenilenebilir enerji ve doğalgaz kaynaklarından karşılanacağını hatırlattı. Ama bütün bunların yanında 2040 yılına kadar da küresel enerji talebinin karşılanabilmesi için petrol sahalarına yatırımlar devam edecek.

Anladığım şu: Gaz önem kazanıyor, hatta kendi başına fiyatını, piyasasını belirleyecek hale kısa zamanda kavuşuyor. Petrol her şeye rağmen değerini yitirmiyor. Güneş, rüzgar hayatımızın bir parçası oluyor.

Öte yandan BP, Türkiye’de de 12 havalimanında Air BP olarak hizmet veriyor. Air BP olarak havacılık alanında dünyanın en büyük yakıt ve servis sağlayıcılarından bir tanesi olan BP, 55 ülkede 950 lokasyonda bulunuyor. Ve bu alanda global çapta lider.

Yazıyı Paylaş

Google +

Whatsapp