DÜN tüm dünyada Çocuk Hakları Günü olarak kutlandı. Bu yıl, aynı zamanda BM Çocuk Haklarına Dair Sözleşme’nin yürürlüğe girişinin 20. yılı. Türkiye’de iki yıldır “Eğitimde Haklar” konusunda çalışan bir sivil toplum kuruluşu var: Eğitim Reformu Girişimi (ERG).
Amaçları çocuklara eğitim haklarını anlatmak ve bunları istemeyi öğretmek. Hazırladıkları “Eğitimde Haklarım Var” adlı kitapçığı, MEB’den izin alırlarsa okullarda dağıtacaklar.
İşte ERG’nin hatırlattığı çocukların eğitim haklarından birkaçı:
“Hiçbir çocuk ayrımcılığa uğramamalı. Arkadaşların hangi dine, hangi renge, hangi aileye, hangi ırka sahip olurlarsa olsunlar eşittir. Sana ve arkadaşlarına eşit davranmak zorundalar.
Görüşlerin dikkate alınmalı ve görüşlerini özgürce ifade edebilmelisin. Sınıfta öğrendiklerinle ilgili neler düşündüğünü ve hissettiğini söyleme hakkın var.
Arkadaşlarının, öğretmeninin veya ders kitaplarının da senin düşündüklerini, inandıklarını yok saymaya veya kötü görmeye hakkı yok.
Öğretmenin, özel yaşamınla ilgili bilgileri sadece senin yararına kullanabilir. Başkalarının sana farklı davranmasına yol açabilecek bilgiler vermekten, seni duygusal olarak incitebilecek davranışlardan kaçınmalı.
Ödevinde veya sınavında bazı hatalar yaptın veya belki de düşük bir not aldın, öğretmenin bunları seninle yalnızken konuşmalı.
Kimse sana şiddet uygulayamaz. Seni, duygusal ve fiziksel olarak ailen de dahil kimse incitemez. Şiddet sadece kulağının çekilmesi, bedenine zarar verilmesi değildir. Seninle alay edilmesi ve hakaret de bir şiddettir.”
Bu haklara sahip olduklarını yalnızca çocuklara öğretmek yeterli olmaz. Asıl öğretmenlerin ve okul yöneticilerinin bu konuda eğitilmeleri gerekiyor.