Top
Güntay Şimşek

Güntay Şimşek

gsimsek@htgazete.com.tr

03/10/2017

THY kaç tane geniş gövde uçak alacak?

 

Bir otomotiv şirketinin Türkiye Genel Müdürü, “Aynen iş jeti gibi, gökyüzünde süzülen uçakların yerdeki temsilcisini geliştirdik. Buyurun bir test edin. Dünya lansmanına bekliyoruz” davetini yapınca kendimi İspanya yolunda, THY’nin Valencia uçağında buldum. Bakalım iş jetiotomotiv yakınsaması nelere kadir olmuş? Gerçekten sadece kanatları mı eksik yeni modelin? Tüm dünyanın aynı anda mevzudan haberdar olması için kanatsız oto hakkında bilgi vermek ambargolu olduğu için cumaya kadar sabretmeniz gerekecek.

Öte yandan İstanbul Yeni Havalimanı patronlarından Limak Holding Yönetim Kurulu Başkanı Nihat Özdemir de, “Uçak gibi oto” test etmeye gideceğimi öğrenince, “Git bir test et bakalım, nasıl olmuş. İyi araç kavramına nasıl bir boyut kazandırmışlar? Belki Türkiye testini 3. havalimanı pistinde yaparız” mesajını göndermiş. Hasılı Valencia’da birkaç görevi aynı anda ifa edeceğim. Neyse cumaya kadar zamanımız var, ama havacılık sektöründe bazı önemli gelişmeler var, onları aktarayım.

THY uçağına adım atınca, reklamı, baskısı ve içeriği ayrı şirketler tarafından organize edilen, ama kalitesi giderek düşmüş olan Skylife Dergisi’nin ekim sayısında, THY Genel Müdürü Bilal Ekşi’nin imzasını taşıyan yazıda bir ara başlık dikkatimi çekti: “Filomuza 40 adet yeni nesil geniş gövde uçağı katmak niyetindeyiz.” THY Yönetim Kurulu Başkanı İlker Aycı kısa süre önce New York’ta Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın huzurunda Boeing yetkilisiyle 20’si kesin, 20 adedi opsiyonlu olmak üzere toplam 40 adet Boeing 787-9 modelinin alımı için görüşmelere başlanılması konusunda imza atmışlardı. Genel Müdür Ekşi’nin yazısında ayrıntı ise Boeing ve Airbus’tan toplam 40 adet geniş gövde uçak alınacağına dair ayrıntılar olması: “2023 hedeflerimiz doğrultusunda filomuza 40 adet yeni nesil geniş gövde uçağı katmak üzere firmalarla görüşme kararı almış bulunuyoruz.”

Ekşi’nin ifadelerinden, opsiyonlar hariç, THY’nin toplam 40 adet geniş gövde uçak alacağı net. Geniş gövde uçak üreticisi dünyada iki şirket var: Boeing ve Airbus olduğuna göre, yakında Airbus ile 20’si kesin olmak üzere 25 veya 15’i opsiyonlu olacak şekilde bir anlaşmaya imza atılacak.

Bu arada THY’nin geniş gövde uçak alacağını duyan her kafadan ayrı bir ses ve ayrı bir yorum çıkmasına da anlam vermek mümkün değil. Muhalefet cephesinden de bir vekil doğru olmayan argümanlarla bana bu konuda sorular yöneltti. Soru önergesi verecekmiş. Ben de mevzuyu yanlış ele aldığını, THY’nin şu an yerde yatan uçağı olmadığını, hatta doluluk ve utilizasyon (uçak kullanımı) oranlarında bu yaz rekor denecek seviyelere ulaşıldığına dikkat çektim. “Öyle mi?” dedi ve konuyu kapattık.

THY çapındaki havayollarının filoları dinamik bir yapıya sahiptir. Genelde filoya katılacak uçaklar gündeme gelir, ama bir yandan da filodan uçaklar sessiz sedasız görevlerini tamamlayarak ayrılırlar. Yani filodaki uçak sayısı artırmak istenmese bile yenilerine ihtiyaç vardır.

************** 

ALP HAVACILIK OYUNUN KURALINI DEĞİŞTİRİYOR

Bugün Eskişehir’de Alp Havacılık’ın hizmete sokacağı Sikorsky helikopterlerinin dişli ve dişli kutuları, döner komponentleri, rotor asamblesi, uçuş kumanda sistemi ve iniş takımlarını üretecek tesis, hem Türkiye’ye moral verecek hem de sınıf atlamaya devam ettiğinin en önemli göstergesi olacaktır. Zira helikopterin en kritik donanımını üretiyor olacağız. Özel sektör tarafından böyle bir adım atılması TAI, TEI, MKE ve Aselsan gibi vakıf veya kamu şirketlerinin attığı adımlardan çok daha önemlidir. Böyle bir adımda verimlilik, başarı, gelecek hedeflere hızlı ulaşmak gibi her türlü detayı görmek mümkün. Milli veya Modern Piyade Tüfeği’nin (MPT-76) hikâyesi incelenirse ne demek istediğim çok iyi anlaşılacaktır. Devletin savunma sanayiinde özel sektörün daha fazla önünü açması ve destek olması gerekir.

**************

TR JET BÖLGESEL UÇAK PROJESİ SİZLERE ÖMÜR!

“Bölgesel Uçak Projesi” kapsamında ülkenin ilk bölgesel jet uçağını üretmek amacıyla yola çıkılmış, temeli de Ahmet Davutoğlu’nun başbakanlığı döneminde seçim propaganda çalışmaları esnasında atılmıştı. Proje kapsamında, Türkiye’nin ilk yerli tasarım yolcu uçağı üretimine giden yolda ilk adım olarak tüm lisans hakları satın alınmış olan Alman Dornier 328’in (D328) modernize edilmiş bir versiyonu olan TRJ328 modeli kullanılacaktı. Sonraki yıllarda ise farklı modeller geliştirilecekti.

Ama proje tamamen rafa kalkmış görünüyor. Çünkü özel sektör tarafında bu projeden ümit kesilince, ilgili departmanın görevi sonlandırılmış, çalışanlarla da yollar ayrılmış. Bu projenin ana ihale kurumu olan Savunma Sanayii Müsteşarlığı’nda (SSM) muhtemelen daha farklı fikirleri söz konusu. Böyle bir görevin TAI çatısı altında yapılacağından bahsediliyor, mesela...

Bilindiği üzere Alman Dornier 328’in fikri mülkiyet hakları ve varlıkları ABD’de yaşayan Eren ve Fatih Özmen çiftinin sahibi olduğu, uzay ve havacılık sistemleri şirketi olan SNC tarafından satın alınmıştı. Türkiye’de üretilecek olan uçağın alt sistemlerinin üretiminde SNC ve SSM ile koordineli olarak Türk Havacılık ve Uzay Sanayii A.Ş. (TAI), Aselsan, TEI, Havelsan, Alp Havacılık, Kale Havacılık, Türk Kabin İçi Sistemleri A.Ş. (TCI) gibi pek çok yerli şirket görev alacaktı. Ve TRJ328’in ilk uçuşunu 2019 yılında yapacaktı. Artık yapamayacak. Belki Özmen çifti bu proje için ABD’de başka bir adım atar...

 

Yazıyı Paylaş

Google +

Whatsapp